Felix Mendelssohn-Bartholdy

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy (ur. 3 lutego 1809 w Hamburgu, zm. 4 listopada 1847 w Lipsku), niemiecki kompozytor okresu romantyzmu. Był najprawdopodobniej najwybitniejszym cudownym dzieckiem po Mozarcie.

Ojcem Mendelssohna był Abraham, bankier, syn wybitnego filozofa żydowskiego Mojżesza Mendelssohna. Rodzina Feliksa przyjęła jednak chrześcijaństwo i w 1812 przeprowadziła się do Berlina. Jego siostra Fanny Mendelssohn (później Fanny Hensel), była znaną pianistką i kompozytorem-amatorem.

Mendelssohn zaczął uczyć się gry na pianinie u swojej matki gdy miał sześć lat, a od siódmego roku życia uczyła go Marie Bigot w Paryżu. Od 1817 studiował kompozycję u Carla Friedricha Zeltera w Berlinie. Prawdopodobnie pierwszy publiczny koncert (z towarzyszeniem orkiestry kameralnej) dał w wieku dziewięciu lat. Jako dziecko podejmował już próby kompozytorskie, pierwszy utwór - kwartet fortepianowy - opublikował w wieku trzynastu lat. Młodego Mendelssohna poznał i obdarzył sympatią Goethe.

Pierwszą symfonię Mendelssohn napisał w wieku piętnastu lat, a gdy miał siedemnaście skomponował uwerturę koncertową do Snu nocy letniej Szekspira, która jest chyba jego najwcześniejszym i najbardziej znanym utworem. Dzieło to dokończył w roku 1842 i jest ono sławne za sprawą Marsza Weselnego.
W 1827 wystawiono po raz pierwszy jego operę, Die Hochzeit des Camacho.

W 1830 Mendelssohn napisał uwerturę koncertową Hebrydy, utwór popularny do dzisiaj. Inspiracją do niego były podróże do Szkocji, które odbył pod koniec lat 20. XIX wieku. Podobne źródło można wskazać w przypadku III Symfonii (Symfonia Szkocka), która była pisana z przerwami od 1830 do 1842 roku. W czasie swego życia Mendelssohn często podróżował po Europie; wizyta we Włoszech zainspirowała jedno z jego najbardziej znanych dzieł, IV Symfonię, tzw. Włoską, której ostateczna wersja została ukończona w 1834 r. W sumie Mendelssohn skomponował pięc symfonii, poza tym koncert fortepianowy g-moll (1831) i słynny koncert skrzypcowy e-moll, który dzisiaj jest uważany za żelazny repertuar młodych skrzypków.

Oprócz muzyki symfonicznej Mendelssohn komponował również muzykę kameralną. Do tego nurtu twórczości należy oktet smyczkowy z 1825, muzyka fortepianowa (Pieśni bez słów). Natomiast duże formy wokalne reprezentują oratoria Święty Paweł z 1836 i Eliasz 1846. Widoczny w nich jest duży wpływ twórczości Bacha. Zresztą Mendelssohnowi muzyka Bacha zawdzięcza swój wielki powrót na sceny koncertowe, ponieważ do tego czasu pozostawała ona praktycznie nieznana szerszej publiczności. Wielkim sukcesem stało się wykonanie w 1829 pod kierunkiem Mendelssohna Pasji według św. Mateusza Bacha; było to pierwsze wykonanie tego utworu od śmierci kompozytora.

Osiągnięcia kompozytorskie Mendelssohna dotyczą przede wszystkim formy. Należy do nich między innymi stworzenie romantycznego typu koncertu, innego niż w stylu brillant - z 3 częściami wykonywanymi bez przerw, bez ekspozycji orkiestry i wirtuozowskiej kadencji solisty. Jego Pieśni bez słów są wzorem romantycznej liryki instrumentalnej.

Mendelssohn pod koniec życia był chory, prawdopodobnie śmierć jego siostry Fanny w maju 1847 przyczyniła się również do rozwoju depresji. Felix Mendelssohn zmarł w wieku 38 lat.