Andrzej Olechowski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Andrzej Marian Olechowski (ur. 9 września 1947 w Krakowie), polski polityk i ekonomista. Ukończył studia ekonomiczne w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (obecnie SGH) w Warszawie, w 1979 uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych. Pełnił funkcje ministra finansów w 1992 roku, oraz ministra spraw zagranicznych w latach 1993-95. Kandydat na Prezydenta RP w 2000 roku, jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej, laureat Nagrody Kisiela 2000, w tym samym roku otrzymał też tytuł Człowiek Roku tygodnika Wprost

[edytuj] Działalność pozapolityczna

[edytuj] Praca w instytucjach gospodarczych

Po ukończeniu studiów w 1973 rozpoczął pracę w sekretariacie Konferencji Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD) w Genewie. W latach 1978-1982 kierował Zakładem Analiz i Prognoz w Instytucie Koniunktur i Cen. W latach 1982-1984 ponownie pracował w UNCTAD, zaś w latach 1985-1987 był pracownikiem Banku Światowego. W 1987 powrócił do pracy w Polsce, objął funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. W latach 1989-1991 pełnił funkcję pierwszego zastępcy prezesa Narodowego Banku Polskiego.

[edytuj] Działalność około-budżetowa

Od wielu lat zasiada w radach nadzorczych spółek skarbu państwa. Był udziałowcem Banku Inicjatyw Gospodarczych, współpracował z Business Center Club i Polską Konfederacją Przedsiębiorców. Ma duże poparcie wśród osób zarządzających spółkami nomenklatury państwowej. W latach 1991-1996 i 1998-2000 był przewodniczącym rady nadzorczej Banku Handlowego. Zasiadał również w komitetach doradczych firm zagranicznych.

[edytuj] Działalność publiczna

Zasiadał we władzach instytucji publicznych takich jak Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji, Instytut Studiów Wschodnich, Klub Wschodni, Stowarzyszenie Euro-Atlantycki, Fundacja Batorego czy Instytut Spraw Publicznych. Wykładał w wielu uczelniach wyższych, m. in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Akademii Teologii Katolickiej oraz Collegium Civitas. W latach 1994-1998 był przewodniczącym Rady Gminy Warszawa-Wilanów. Autor wielu publikacji w dziedzinie gospodarki i polityki zagranicznej.

[edytuj] Współpraca z wywiadem

Jako jeden z nielicznych polityków centroprawicowych złożył oświadczenie lustracyjne o przyznaniu się do współpracy ze służbami specjalnymi PRL - w okresie pracy w instytucjach międzynarodowych współpracował z wywiadem (Departament I MSW). Był jego kontaktem operacyjnym o pseudonimie "Must".

[edytuj] Organizacje pozarządowe

Członek Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego.

Uczestnik Grupy Bilderberg .

[edytuj] Działalność polityczna

[edytuj] Minister Finansów

W 1989 brał udział w obradach "okrągłego stołu" po stronie rządowej w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej. W latach 1991-1992 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. 28 lutego 1992 został mianowany ministrem finansów w rządzie Jana Olszewskiego. Jego obecność w prawicowym rządzie wzbudzała pewne wątpliwości, po pierwsze z powodu jego związków z dawną nomenklaturą postkomunistyczną (m. in. pomagał Bogusławowi Kottowi w zakładniu Banku Inicjatyw Gospodarczych, który współtworzyli członkowie elit gospodarczych PRL), a po drugie z powodu poparcia, jakiego udzialał mu niechętny Olszewskiemu prezydent Lech Wałęsa. 7 maja 1992 złożył dymisję, która została przyjęta przez Sejm 5 czerwca 1992, tuż przed odwołaniem całego rządu Olszewskiego.

[edytuj] Minister Spraw Zagranicznych

W latach 1992-1993 był doradcą prezydenta Wałęsy ds. ekonomicznych. W 1993 stanął na czele tworzonego z inicjatywy prezydenta Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform i został kandydatem tego ugrupowania na premiera. W kampanii przed wyborami parlamentarnymi w 1993 podkreślano jego apolityczność i fachowość w dziedzinie ekonomii. Mimo, że BBWR nie odniósł korzystnego wyniku w wyborach i znalazł się w opozycji do rządu koalicji SLD-PSL Olechowski został członkiem tego rządu. Otrzymał stanowisko ministra spraw zagranicznych. Stało się tak dzięki przepisom Małej Konstytucji z 1992, która gwarantowała prezydentowi wpływ na obsadę tzw. "resortów prezydenckich" (czyli MON, MSW i MSZ). Jego obecność w rządzie była powodem licznych konfliktów, a gabinet nie był w stanie prowadzić spójnej polityki zagranicznej. 27 października 1994 Olechowski złożył dymisję, co było efektem ujawnienia przez ministra sprawiedliwości Włodzimierza Cimoszewicza w ramach prowadzonej przez niego akcji "czyste ręce" listy urzędników państwowych zasiadających w radach nadzorczych spółek. Olechowski będąc ministrem pełnił jednocześnie funkcję przewodniczącego rady nadzorczej Banku Handlowego. Jego dymisja nie została jednak przyjęta. Dymisję ponowił 13 stycznia 1995, co było wyrazem narastającego konfliktu w rządzie wokół polityki zagranicznej. Funkcję pełnił do dnia dymisji całego rządu Pawlaka 6 marca 1995.

[edytuj] Ruch Stu

W tym samym czasie odsunął się od BBWR, a w kwietniu 1995 współtworzył Ruch Stu. Został przewodniczącym Rady Politycznej tego ugrupowania, jednak w związku ze swoim zaangażowaniem w działalność biznesową, stopniowo wycofywał się z życia politycznego, a w 1997 zrezygnował ze wszystkich funkcji pełnionych w Ruchu Stu.

[edytuj] Wybory prezydenckie 2000

Do życia politycznego powrócił w 2000. Jako kandydat bezpartyjny i niezależny wystartował w wyborach prezydenckich. Przed wyborami zdobył poparcie rozmaitych środowisk liberalnych i biznesowych. Umiejętnie prowadzona kampania (prezentował się w niej jako pragmatyk i zwolennik liberalnej gospodarki wolnorynkowej) przy jednoczesnym spadku poparcia dla rządów Akcji Wyborczej Solidarność, której kandydatem na prezydenta był Marian Krzaklewski, przyniosła mu poparcie 17,3 % wyborców (3 044 141 głosów) i drugie miejsce za Aleksandrem Kwaśniewskim.

[edytuj] Platforma Obywatelska

Po wyborach podnoszono propozycje stworzenia wokół jego osoby nowego centroprawicowego ugrupowania liberalnego. Do tej inicjatywy miała przyłączyć się Unia Wolności, jednak ostatecznie doszło w tym ugrupowaniu do sporu na tle poparcia dla udziału w nowej formacji politycznej. W styczniu 2001 powołano do życia ruch polityczny pod nazwą Platforma Obywatelska na czele którego stanął Olechowski wspólnie z Maciejem Płażyńskim z AWS i Donaldem Tuskiem z UW. Do nowego ruchu przyłączyło się wielu polityków AWS i UW liczących na powtórzenie wyniku wyborczego Olechowskiego w wyborach parlamentarnych w 2001. Sam Olechowski nie zdecydował się na kandydowanie do parlamentu.

[edytuj] Wycofanie z życia politycznego

27 października 2002 kandydował z ramienia PO na stanowisko prezydenta Warszawy. Uzyskał zaledwie 13,47 % głosów wyborców, został wyprzedzony przez Lecha Kaczyńskiego (PiS) i Marka Balickiego (SLD-UP) i nie wszedł do drugiej tury wyborów. Po tej porażce stopniowo wycofywał się z życia politycznego, mimo tego że pełnił funkcję przewodniczącego Rady Programowej PO. Później krytykował postawę Jana Rokity w sprawie obrony traktatu nicejskiego. W 2004 pojawiły się sugestie, że Olechowski miałby objąć funkcję ambasadora w Stanach Zjednoczonych na prośbę prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, co dodatkowo pogłębiło jego spór z resztą PO.