Gasconha
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Gasconha qu'ei ua region istorica: lingüisticament que hè partida d'Occitània; politicament que hè partida de França (per gaireben tot lo son territòri) e d'Espanha (per la Vath d'Aran). Qu'ei limitada per l'ocean Atlantic a l'oèst, per l'estuari de Gironda au nòrd, per la part centrau de Garona a l'èst e peus Pirenèus au sud. Qu'èra a la Nauta Edat Mejana un principat puish mei tard, tanben que vadó un fèu d'Anglatèrra e ua part deu reiaume de França. Mentre que lo Ducat de Gasconha s'esquicha a partir de 1032 entà desaparéisser coma entitat politica, ua identitat culturau gascona que subsisteish a travèrs deu Regim Ancian e fins aus nòstes jorns.
La capitala istorica de Gasconha qu'ei Aush.
Lo gentilici qu'ei gascon -a.
Somari |
[Modificar] Departaments
Gasconha que compren los departaments :
- de Gers
- deus Nauts Pirenèus
- de las Lanas
e en partida los :
- d'Arièja
- de Gironda
- de la Nauta Garona
- d'Òlt e Garona
- deus Pirenèus Atlantics
- de Tarn e Garona.
La Vath d'Aran, a mei s'apertenien Espanha, que hè partida istoricament e lingüisticament de Gasconha.
[Modificar] Ciutats
Las principalas ciutats son :
- Aush, la soa capitala istorica
- Banhèras de Luishon
- Baiona
- Bordèu
- Dacs
- Lorda
- Lo Mont de Marsan
- Tarba
- Pau
[Modificar] Figura emblematica
- Lo Gascon mei conegut a travèrs deu Món es lo celèbre d'Artanhan, deu son nom vertadèr Carles de Batz Castèlmoro.
[Modificar] Bandèra
La soa bandèra (basada sus ua crotz de sant Andrieu) qu'estó bailada peu papa a l'ocasion de la tresau crosada. Aquesta es actualament utilizada mes cèrts gascons se preocupan de la modificar. Lo son aspècte essent tròp eraudic e sens cap d'estacament. Es ça que la la bandèra arborant leons e espigas de blat qu'es uei utilizada oficialament (sus las façadas deus ostaus de comunas, coma a Baiona).
[Modificar] Ligams intèrnes
- Gascon, lenga vernaculara
- Gascons, pòble
- Basset blau de Gasconha, raça canina
- Ophrys de Gasconha, varietat d'orquidèa
