Turf (brandstof)
Turf is uitgebaggerd en gedroogd veen dat vroeger als brandstof werd gebruikt.
In de Middeleeuwen ontdekte men dat turf als brandstof gebruikt kan worden. In moeras- en veengronden vormen de afstervende planten een soort grondstof die men uitspitte (turfsteken) en te drogen legde op een legakker. De stof gebruikte men als brandstof.
In West-Nederland werd turf op grote schaal uit veenplassen gebaggerd. Op deze manier zijn veel grote plassen ontstaan (vb. de Reeuwijkse Plassen), die vaak later ingepolderd werden om het verlies aan land binnen de perken te houden. Vele plassen uit die tijd zijn nog aanwezig en werden natuurreservaten.
In Noordoost-Nederland en het aangrenzende Duitse gebied lag een uitgestrekt moerasgebied, het Bourtanger Moor. Door het vanuit de stad Groningen stichten van veenkoloniën vanaf 1600, werd het gebied stap voor stap ontgonnen voor de akkerbouw. De gewonnen turf werd verkocht als brandstof.
Dit proces is in het Nederlandse deel doorgegaan tot ongeveer 1980 toen ten oosten van Emmen de laatste commerciële veenderij gesloten werd. Turf is verdrongen door andere fossiele energiebronnen als olie en gas. Turf werd langzamerhand een onbelangrijk product voor de vervening. Potgrond en actieve kool (door Norit) werden de belangrijkste opvolgers. Nog steeds wordt veen als grondstof hiervoor gebruikt, alleen wordt het nu elders in Europa gewonnen. Duitsland en in toenemende mate de Baltische landen zijn belangrijke leveranciers.
In Barger-Compascuüm wordt in het Veenpark de geschiedenis van de turfwinning in Zuidoost-Drenthe nog levend gehouden.
