Toponiem
Toponiem is een plaatsnaam (uit het Grieks, topos = plaats, nómos = naam).
Gehuchten, dorpen, steden en streken kregen vaak hun naam door de geografische verschijningsvorm, de persoon die er woonde, of een gebeurtenis die er plaatsvond. Ook achternamen konden ontstaan uit toponiemen. Van Brussel en Brusselmans ontstonden uit het toponiem Brussel. De naam Van Simpel ontstond uit de stadsnaam Saint Pol. Het werd Van Simpel.
Volgens het Belgische Nationaal Geografisch Instituut is een toponiem de eigennaam van een geografische entiteit en zou toponiem synoniem zijn met "plaatsnaam".
Inhoud |
[bewerk] Hydroniem
Een hydroniem is een toponiem die betrekking heeft op een waterloop. Een odoniem is de naam van een weg en de naam van een reliëf is een oroniem.
[bewerk] Toponiem = typische naamplaatsing
De naam van een individuele plaats is een plaatsnaam (namen in de categorie plaats - benoemde plaatsen).
Toponiemen onderscheiden zich hiervan doordat zij verscheidene plaatsen kunnen zijn die een gemeenschappelijke naam delen, zoals in Doorn (toponiem), dat gevonden wordt in de nabijheid van een doornige begroeiing.
Het begrip toponiem kan vergeleken worden met een doorzichtige "overlay", een transparant waarop de namen voorkomen die men in een getypeerd gebied aantreft: een typische naamplaatsing.
[bewerk] Toponiemen
- akker
- bake bakel baken-
- balderij
- beemd
- broek
- bruul
- dam
- donk
- doorn
- drecht
- dries
- loo
- lies- lis- luisse(l)
- mark
- pomp
- terp
- til
- voorde
- wals- wassen-
- waes-
- wierde
- wolfs-
- zeel- zeil-
- zijl
- zwet
[bewerk] Literatuur
Er bestaan verschillende verklarende plaatsnaamkundige woordenboeken. Hieronder staan er enkele per land:
[bewerk] België
- Woordenboek der Toponymie van Westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu. 18 dln. Brugge, 1914-1938: K. De Flou
- Toponymisch Woordenboek van België, Nederland, Luxemburg, Noord-Frankrijk en West-Duitsland (vóór 1226) Maurits Gysseling (1960)
[bewerk] Nederland
- Lexicon van Nederlandse Toponiemen tot 1200, Künzel R., D. Blok en J. Verhoeff, Amsterdam 1989, uitg, Meertens Instituut
- Nederlandse plaatsnamen, Gerald van Berkel, uitg. Spectrum 1995
