Tabulatuur
Tabulatuur of TAB is een voor een specifiek muziekinstrument aangepast muziekschrift. Door het instrument zoveel mogelijk op papier na te bootsen sluit tabulatuur vaak beter aan op het instrument dan de standaardmuzieknotatie.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Tabulatuur vooral sinds het digitale tijdperk erg in trek. Het systeem bestaat echter al sinds de Middeleeuwen. De eerste TABs werden geschreven voor de luit, een snaarinstrument. Het principe hiervan is hetzelfde als dat van de gitaar, dat hieronder wordt uitgelegd, alleen komt deze tabulatuur in vier verschillende varianten voor: de Franse, de Italiaanse, de Duitse en de Neapolitaanse. Het verschil tussen deze versies was de manier van schrijven.
De allereerste tabulatuur zou volgens de overleveringen geschreven zijn in de 15e eeuw door de Duitse Conrad Paumann. Zijn versie werd tot en met het einde van de 16e eeuw gebruikt in alle Duitstalige landen. In deze tijd had de luit 5 snaargroepen (courses) en werden deze in TABs aangegeven met een letter uit het Romeinse alfabet. Toen halverwege de 15e eeuw een zesde snarengroep aan de luit werd toegevoegd, ontstonden er daar bij verschillende componisten verschillende lettersymbolen voor. Later namen de Fransen en de Italianen het idee van tabulatuur over, maar bewerkten zij deze zodanig dat er drie verschillende soorten tabulatuur ontstonden. In Napels werd een speciale versie ontwikkeld, die in het zuiden van Italië werd gebruikt. De verschillende symbolen voor bepaalde noten zijn hieronder te vinden:
Frans Italiaans Duits
-r- --- k
-d- --- o
-d- = -0- = n
-a- -3- 2
--- -3-
--- -2-
Hierin staan de verschillende alinea's voor de verschillende snaren. De letters en cijfers laten zien welke fret moet worden gespeeld. De Italiaanse vorm, met cijfers, is heden ten dage de meest gebruikte variant onder gitaristen.
[bewerk] Soorten
[bewerk] Gitaar
Een veelgebruikte vorm van tabulatuur is bedoeld voor gitaar en ziet er als volgt uit:
Hierin worden de snaren van de gitaar aan het begin van de zin aangegeven met de bijbehorende letters. De getallen die op de lijnen worden aangegeven, staan voor de fretten (het cijfer 8 staat voor de achtste fret op de gitaar). Vaak staan er boven deze TABs met letters akkoorden aangegeven.
[bewerk] Drums
Drumtabs zijn ook een zeer gewaardeerd muziekschrift. Deze variant ziet er als volgt uit:
Het principe van deze tabs is hetzelfde als die van gitaartabs, in dit geval staan de lijnen echter voor de verschillende onderdelen van het drumstel. Achtereenvolgens zijn dit:
- CC = Crash cymbal
- HH = Hi-hat
- Rd = Ride cymbal
- SN = Snare drum
- LT = Lowtom
- HT = Hightom
- FT = Floortom
- B = Bass drum
- Hf = Hi-hat met voet
[bewerk] Piano
In ongeveer 1450 werd er in Duitsland een soort tabulatuur ontwikkeld voor toetsinstrumenten. Spanje volgde met een vergelijkbaar schrift, en tot ongeveer 1750 werden deze vormen van tabulatuur in beperkte kringen gebruikt. In 1931 werd pianotabulatuur nieuw leven ingeblazen door de Nederlander Cornelis Pot: hij ontwikkelde het klavarskribo. Hierbij lijkt het alsof het bekende notenschrift op zijn zij is gedraaid. Bovenaan een klavarnotatie staat de maatsoort en een sleutel aangegeven. Anders dan andere tabulatuur, komen er in het klavarskribo wel maatlijnen voor.
