Slag bij Tsushima
| Slag bij Tsushima | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Conflict | Russisch-Japanse oorlog | ||||||||||||||
| Datum | 27 mei – 28 mei 1905 | ||||||||||||||
| Plaats | Straat van Tsushima | ||||||||||||||
| Resultaat | Japanse tactische en strategische overwinning | ||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| Partijen | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
De Slag bij Tsushima was de laatste en beslissende zeeslag van de Russisch-Japanse oorlog (1904-1905). De slag vond plaats op 27 mei en 28 mei 1905 (14-15 mei volgens de Juliaanse kalender die Rusland gebruikte tot 1917). De Japanse vloot onder admiraal Heihachiro Togo vernietigde tweederde van de Russische Oostzeevloot onder admiraal Zinovi Rozhdestvenski. Dit was de eerste zeeslag waarin een niet-westerse marine een westerse marine versloeg.
[bewerk] De Russische Oostzeevloot
Nadat op 10 augustus 1904 Japan de Russische vloot in de Stille Ocean had vernietigd in de Slag bij Shantung, stuurde Rusland in 1904 zijn Oostzeevloot vanaf Sint Petersburg naar het Verre Oosten. De Oostzeevloot voer door de Noordzee en veroorzaakte daar een diplomatiek incident door Britse vissers bij de Doggersbank aan te vallen, in de waan dat het Japanners waren. De reis was lang, de bemanning slecht opgeleid, ongemotiveerd en ontevreden. De opdracht van de Russen was het breken van de blokkade van Lushun (dat tegenwoordig Dalian heet), maar die plaats was al gevallen toen de vloot er aankwam; dus probeerde men de haven van Vladivostok te bereiken.
De Russen konden kiezen uit drie zeestraten op weg naar Vladivostok: de Straat van La Perouse, de Straat van Tsugaru en de Straat van Tsushima tussen Korea en Japan. Admiraal Rozhdestvensky koos voor de meest rechtstreekse route. De Straat van Tsushima ligt ten oosten van het eiland Tsushima, dat ruwweg midden tussen het Japanse eiland Kyushu en het Koreaanse schiereiland in ligt. De beide andere straten liggen noordelijker; om die te bereiken zou de vloot aan de oostkant om Japan heen hebben moeten varen.
De Russische vloot was in een slechte conditie voor een zeeslag: de schepen waren oud en slecht onderhouden. De schepen waren lang op zee geweest, zodat door aangroeiing op de romp de topsnelheid minder was geworden: de Russen konden slechts 8 knopen (15 km/u) halen.
[bewerk] De Japanse vloot
De Japanse vloot had vanaf het begin van de oorlog geoefend in het vuren van de kanonnen. De Japanners hadden superieure kanonniers, die veel vaker dan de Russen hun doel troffen. Bovendien gebruikten de Japanners een ander soort explosief in de granten die ze afvuurden, genaamd shimose, dat bedoeld was om te exploderen bij contact met het vijandelijk schip en zo binnen te dringen en in het schip schade aan te richten. De Russen daarentegen gebruikten armor-piercing projectielen. Dientengevolge richtte een Japanse treffer verhoudingsgewijs meer schade aan dan een Russische treffer op een Japans schip.
Admiraal Togo had vanuit Busan (Korea) correct ingeschat dat de Russen langs Tsushima wilden. De Japanse kruiservloot ontdekte twee hospitaalschepen die achterbleven bij de rest van de vloot. De Japanners hadden een snelheid van 16 knopen (30 km/u), tweemaal die van de Russen, die dus niet meer konden ontkomen. De Japanse vloot wist haar superieure snelheid te benutten door tweemaal een "crossing the T" manoeuvre uit te voeren (waarbij alle kanonnen op de vijand gericht kunnen worden, terwijl die bijna niet terug kan vuren).
[bewerk] De zeeslag
De Russen voeren van zuid-zuid-west naar noord-noord-oost, de Japanners van west-noord-oost. Admiraal Togo gaf de vloot opdracht ieder om de beurt te draaien, wat hem de mogelijkheid gaf om zijn schepen in een koers parallel aan de Russische vloot te brengen. De twee linies van slagschepen stabiliseerden hun afstand tot 6200 meter en begonnen op elkaar te schieten.
Admiraal Rozhdestvenski werd uitgeschakeld door een granaat-fragment in zijn schedel. De Russische vloot verloor op 27 mei de slagschepen Knyaz' Suvorov, Oslyabya, Keizer Alexander III en Borodino. Japanse schepen leden lichte schade, vooral de Mikasa. 's Avonds nam schout-bij-nacht Nebogatov het commando over de Russische vloot over.
's Nachts werden de Japanse torpedobootjagers en destroyers ingezet tegen de Russische vloot, die ondertussen in kleine groepjes uit elkaar was gevallen, die probeerden naar het noorden te ontsnappen. Het oude slagschip Navarin werd tot zinken gebracht, terwijl het slagschip Sisoy Veliki en twee oude pantserkruisers Admiraal Nakhimov en Vladimir Monomakh dusdanig beschadigd waren dat ze de volgende ochtend verlaten werden.
Vier andere slagschepen onder schout-bij-nacht Nebagatov moesten zich de volgende dag overgeven. Zijn groep bestond uit slechts één modern slagschip, Orel, een oud slagschip Keizer Nicolaas I en de twee kleine kust-slagschepen Apraxin en Senyavin. Tot de avond van 28 mei werden individuele Russische schepen opgejaagd door de Japanners. Het kleinere kust-slagschip Admiraal Ushakov weigerde zich over te geven en werd door Japanse pantserkruisers tot zinken gebracht. De oude kruiser Donskoy vocht tegen zes Japanse kruisers en overleefde tot de volgende ochtend, toen haar bemanning haar moest vanwege de opgelopen schade.
Drie Russische kruisers, waaronder de Aurora, ontsnapten naar de Amerikaanse marinebasis in Manilla en werden geïnterneerd. Het snelle gepantserde jacht Almaz (geclassificeerd als kruiser van de 2e rang) en twee destroyers waren de enige Russische schepen die Vladivostok wisten te bereiken.
Bijna de volledige Russische Oostzeevloot ging verloren in de zeeslag in de Straat van Tsushima. De Japanners verloren slechts drie torpedobootjagers.
