Siberische goudkoorts
De Siberische goudkoorts (Russisch: Sibirskaja zolotaja lichoradka) was de in de 19e en begin 20e eeuw plaatsvindende trek van arbeiders en gelukzoekers naar Siberië, waar goud gevonden was.
[bewerk] Geschiedenis
Nadat in de Oeral in 1630 ijzer en koper was ontdekt, opende de eerste mijn daar in 1696. Rond 1730 was de zuidelijke Oeral het grootste mijnbouw- en metaalbewerkingscentrum van het Russische Rijk. De eerste goudmijn van Rusland werd geopend bij Berjozovski in 1748.
De eerste mijnbouw in Siberië begon in de vroege 18e eeuw. De mijnbouw startte in de noordelijke uitlopers van het Altaigebergte waar ijzer, koper, lood en zink werd gevonden en vlakbij Nertsjinsk (ongeveer 200 km ten oosten van Tsjita) waar naar zilver werd gedolven.
Toen er goud werd gevonden in het stroomgebied van de Jenisejrivier in 1838-1839, brak de Siberische goudkoorts los en kwamen duizenden naar het gebied om hun geluk te beproeven. Tot 1876 waren de goudvelden van de Jennisej de grootste van het Russische Rijk. Meer dan 20% van al het goud kwam toen daar vandaan. Hierna waren de goudvelden van de Lenarivier de grootste. In 1908 werkten hier meer dan 30.000 mensen.
De mensen die hierheen kwamen bestonden uit een mengelmoes van zwervende bannelingen (verbannen uit het "echte" Rusland; lange tijd was alles achter de Oeral een kolonie van het Russische Rijk), boeren, en Chinese koelies (hardwerkende geminachte werkers) die het zware werk in de mijnen moesten doen.
De werkomstandigheden in de mijnen waren vaak zeer slecht. Helemaal in de mijnen die werden gebruikt als dwangarbeiderskampen voor politieke gevangenen.
In 1910 werd er een zeer rijke goudader gevonden langs de rivier Kolyma. De mijnbouw startte hier echter pas toen onder Stalin hier zijn gevangenen liet werken in de Kolymamijnen en de Bottenweg werd aangelegd van Jakoetsk naar Magadan. Deze weg en de goudmijnen werden bekend als een van de beruchtste onderdelen van het goelagsysteem.
Net als bij de goudkoorts van Klondike groeiden de regio's rondom de mijnbouw sterk in handel en landbouw. Grote (industrie)steden ontstonden, zoals Barnaul (Altai), Irkoetsk en Jekaterinenburg (Oeral).
[bewerk] Zie ook
- goudkoorts
- Goelag Archipel
[bewerk] Externe links
- naar het boek 'Goudkoorts' van Gerard Jacobs(1993)[1], maakte Theo Uittenbogaard met hem de documentaire Goud - vergeten in Siberië (1994)(bekroond werd met de Mention Spéciale op het Fipa-Festival in Nice (1995)), met bloedstollende getuigenissen van overlevenden van Stalins strafkampen in de Kolyma.
- Kaart met mijnbouwlocaties (inzoombaar)
- Huidige Russische goud-industrie (Engels)
- Geschiedenis van goud in Rusland (Engels)
