Schubreptielen
| Schubreptielen | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Koningspython (Python regius) |
|||||||
| Taxonomische indeling | |||||||
|
|||||||
| Orde | |||||||
| Squamata Oppel, 1811 |
Schubreptielen (Squamata) vormen een orde van de klasse reptielen (Reptilia) Deze orde omvat de slangen (Serpentes), hagedissen (Sauria) en wormhagedissen (Amphisbaenia), maar over de taxonomie van deze laatste groep is nog discussie. Soms worden hagedissen en slangen aangeduid met respectievelijk Lacertilia en Ophidia, maar dit wordt beschouwd als verouderd. Krokodillen en alligators zijn overigens geen hagedissen en vallen dus niet onder de schubreptielen. Zij zijn, als leden van de Archosauria, nauwer verwant aan de Vogels.
Hagedissen en slangen komen over de hele wereld voor met uitzondering van de open zee en de poolstreken. Zeeslangen en zeeleguanen eten weliswaar in de zee, maar gaan nooit ver uit de kust. Wormhagedissen leven diep verscholen; meestal in grotten. Veel soorten zijn blind en de aangepaste anatomie van deze dieren zorgt voor veel problemen bij hun indeling.
Het verschil tussen de schubreptielen en de 'andere' reptielen zit hem in een aantal feiten: bij de schubreptielen zijn de oogleden vergroeid tot een doorzichtig vlies dat mee-vervelt. Ook de positie en anatomie van de kaakdelen zijn wezenlijk anders. Verder hebben de andere reptielenordes (schildpadden, krokodil-achtigen, brughagedissen) geheel eigen aanpassingen, terwijl hagedissen en slangen zich in een andere richting gespecialiseerd hebben. Denk bijvoorbeeld aan slangensoorten die met infraroodzintuigen kunnen zien, de wonderbaarlijke kleefkracht van gekko's (het dier manipuleert de krachten tussen atomen!), en de bonte keelzakjes van anolissen. Veel soorten leguanen kunnen zelfs communiceren door met de kop te knikken en/of met de pootjes te zwaaien. De veel gehoorde opvatting dat juist hagedissen een voor reptielen primitief uiterlijk zouden hebben is naar moderne inzichten te simplistisch.
Er zijn veel meer soorten schubreptielen dan leden van de andere reptielordes: er zijn al een kleine 6000 soorten beschreven en gemiddeld komt er iedere week één bij.
