Puberteit
De puberteit (of pubescentie) is de periode waarin zowel meisjes als jongens zich van kind tot volwassene ontwikkelen, waarbij zich grote veranderingen in het lichaam voltrekken. Zij hebben ook een invloed op het gedrag. In het algemeen zijn deze veranderingen het meest opvallend tussen tien en zestien jaar.
Inhoud |
[bewerk] Omschrijving
Het woord puberteit is een afgeleide van het Latijnse woord pubertas. Puberen wordt soms als werkwoord gebruikt voor de manier waarop mensen (en dan jongeren in het bijzonder) zich willen afzetten tegen de gevestigde waarden. Jongeren voelen een biologische drang naar zelfstandigheid. Deze drang naar zelfstandigheid uit zich vaak in rebellie tegen het ouderlijke gezag. Deze vorm van rebellie wordt ook wel puberaal gedrag genoemd.
[bewerk] Geschiedenis
Vroeger werden jongeren omstreeks tien à twaalf jaar volwassen (waarschijnlijk gepaard gaande met een ontgroeningsritueel volgens hun cultuur). Vanaf het moment dat ze zich konden voortplanten werden zij op grond van hun lichamelijke rijpheid geacht in hun bestaan te kunnen voorzien.
Later is opleiding een grotere rol gaan spelen om te overleven en nam de huwbare leeftijd toe. Ook al was men al geslachtsrijp, men was nog niet klaar om kinderen voort te brengen, omdat men nog niet over de financiële middelen beschikte om een eigen gezin te onderhouden.
[bewerk] Psychische veranderingen
In de puberteit vindt een belangrijk deel van de bewustwording, en daardoor van de persoonlijkheidsvorming, plaats. Men voelt zich vaak onzeker over zichzelf wat frustrerend kan zijn. Hierdoor ontstaan vaak conflicten met de ouders en de omgeving.
Bij de meeste mensen komt het, bij een goede begeleiding, uiteindelijk tot een volwassen persoonlijkheidsvorming. Mocht dat niet het geval zijn, dan kan dat leiden tot een persoonlijkheidsstoornis.
[bewerk] Lichamelijke veranderingen
De lichamelijke veranderingen in de puberteit worden veroorzaakt door de werking van hormonen. Dit zijn chemische stoffen die door de klieren in het bloed worden afgescheiden. Het bloed transporteert deze stoffen door het hele lichaam, waardoor bepaalde organen worden geprikkeld om te gaan groeien.
Vanaf een jaar of tien beginnen jongens en meisjes zowel in lengte als in gewicht toe te nemen. Meisjes over het algemeen iets eerder dan jongens. Het jaar voor de puberteit is de groei het hevigst. Dit noemt met de groeispurt. Tijdens de groeispurt treden er nog mee veranderingen op. Deze hebben betrekking op ledematen en zijn voor jongens en meisjes verschillend.
[bewerk] Groeispurt meisjes
- De borsten ontwikkelen zich. Dit kan in het begin pijnlijk zijn.
- Het schaam- en okselhaar groeit en komt er meer haar op de benen.
- Circa 6 maanden na het opkomen van schaamhaar vindt doorgaans de eerste menstruatie (menarche) plaats. Dit is tevens de periode die wordt aangegeven als het begin van de puberteit bij meisjes.
- De schaamlippen worden groter.
- De heupen worden breder.
[bewerk] Groeispurt bij jongens
- De zaadballen groeien en ze gaan lager hangen.
- De penis groeit: eerst dikker en daarna langer.
- De stem wordt zwaarder (baard in de keel). In deze periode kan de stem overslaan.
- De eerste zaadlozing vindt plaats: soms door een natte droom, maar doorgaans door masturbatie.
- De schaamstreek wordt donkerder van kleur.
- Schaam- en okselhaar verschijnen en ook de baardgroei vangt aan.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
| levensfasen van de mens | |||
|---|---|---|---|
|
eicel | embryo | foetus | baby | peuter | kleuter | kind | puberteit | adolescent | volwassene | bejaarde | centenarian | dood |
|||
