Polaben

De Polaben waren een Slavische stam in het gebied dat nu Duitsland is. Ze leefden in het gebied dat nu Tsjechië en Zuid-Oost en Oost-Duitsland is en die pas de 9e eeuw voor het eerst voorkwam.

Het is waarschijnlijk dat de Polaben al in de 7e eeuw in Duitsland kwamen. De Beierse Geograaf uit de 9e eeuw noemt drie grote Slavische stammen die in Duitsland woonden, namelijk de Obodriten, de Wilzenen de Sorben. De Polaben waren een van de deelstammen van de Obodriten. Hun leefgebied in die tijd was grofweg tussen de huidige stad Lübeck aan de Oostzee en de Elbe, in het Noordelijke grensgebied van de voormalige twee Duitslanden. Dat de Polaben bij de Elbe woonden kan ook worden afgeleid uit hun naam; in het West-Slavisch is Elbe namelijk in het algemeen Laba. In de loop der tijd is de benaming Polaben ook gaan gelden voor de andere stammen in Duitsland die een met de taal van de oorspronkelijke Polaben vergelijkbare taal spraken.

[bewerk] De Late Middeleeuwen

Het belangrijkste machtscentrum van de Polaben in de Middeleeuwen was Ratzeburg, waar een burcht was gebouwd, zoals er in de 9e en 10e eeuw vele werden gebouwd. In de eerste eeuwen na hun vestiging in Duitsland waren de Polaben redelijk autonoom, aangezien het Duitse rijk dat ook rond die tijd ontstond nog niet in staat was gezag uit te oefenen over zijn gehele grondgebied en alle verschillende stammen die erin woonden. In de 9e, 10e en 11e eeuw verkeerden de Polaben voortdurend in staat van oorlog met verschillende Duitse staatjes, met name met Saksen. Langzamerhand breidde de Duitse Keizer zijn macht uit over het hele grondgebied van het Duitse Rijk en vanaf 1021 moeten een aantal Slavische stammen waaronder de Polaben tributen gaan betalen. In de jaren daarna zouden de Duitse keizers steeds verder hun feodale macht over de Polaben en andere Slavische stammen binnen het Duitse rijk gaan uitbreiden. Een behoorlijke mate van autonomie bleef echter juist dankzij het feodale systeem mogelijk. In de 12e eeuw kwam het gebied waar de Polaben woonden onder controle van Holstein en Saksen. Dit betekende het einde van de autonomie van de Polaben. De oorlogen, die met het veroveren van hun woongebied gepaard gingen hadden de bevolkingsomvang van de Polaben ook sterk doen krimpen. Pas na deze verovering van de Slavische woongebieden werden de Polaben gekerstend. Daarvoor hadden ze hun eigen godsdienst gehad, hoewel die natuurlijk wel veel overeenkomsten vertoonde met de godsdiensten van andere Slavische stammen in Duitsland. De belangrijkste godin van de Polaben was Siwa.

[bewerk] Na de Middeleeuwen

In de eeuwen na hun kerstening werden de Slavische stammen in het Duitse rijk, en dus ook de Polaben, steeds verder gegermaniseerd. Er was bevoorbeeld sprake van uitgebreide kolonisatie door Duitsers in de woongebieden van de Polaben en er werden steeds meer restricties aan Polaben opgelegd, met name wat betreft het gebruik van hun taal. Omstreeks het midden van de 18e eeuw is de Polabische taal uitgestorven. Het idee van een Polabische etnische identiteit is toen ook in snel tempo verdwenen.