Paus Nicolaas V
|
| 15 november 1397 – 24 maart 1455 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Paus | ||||||
|
Nicolaas V (15 november 1397 - 24 maart 1455) was paus van 18 maart 1447 tot zijn dood.
Nicolaas V was een van de weinige pausen uit de Renaissance die zich niet overgaf aan nepotisme en acelibataire uitspattingen. Ondanks zijn pontificaat bleef hij tamelijk onberispelijk.
Hoewel zijn levenswijze sober was, wilde hij van Rome de meest prestigieuze stad van de Renaissance maken. "Opdat het prachtige uitzicht van de stad het geloof der nederigen zal versterken", zou hij verklaard hebben. Nicolaas V trok allerlei wetenschappers, schrijvers en kunstenaars naar Rome. Bovendien vormden zijn boeken de kern van de Vaticaanse Bibliotheek. Daarnaast gaf hij opdracht tot het vertalen van veel Griekse literatuur naar het Latijn en liet hij plannen ontwerpen voor het Vaticaanse Paleis en de Sint-Pietersbasiliek.
Nicolaas V had tevens een passie voor vrede. Kort na zijn inauguratie spande hij zich in om de agressiviteit van Alfons van Aragon, de nieuwe koning van Napels (die de kerkelijke Staten bedreigde) in te tomen. In 1448 sloot Nicolaas V met Frederik III en enkele Duitse prinsen het Concordaat van Wenen, dat tot 1803 van kracht zou blijven.
In het jaar 1450 gaf de paus aan Nicolaas van Cusa de opdracht de Duitse Kerk te hervormen. "Zuiver en vernieuw, maar verniel niets en treed niets met de voeten," was zijn richtlijn. Op 16 maart 1452 zegende de paus het huwelijk in van Frederik III met Eleonore van Portugal en kroonde hij Frederik tot keizer. Het was de laatste maal dat een keizer in Rome werd gekroond.
Op Driekoningen 1453 ontsnapte Nicolaas V ternauwernood aan een aanslag. De samenzweerders werden op 6 januari ingerekend, onmiddellijk veroordeeld en op 9 januari onthoofd. Dit was een zware schok voor Nicolaas V, die een grondige afkeer had van geweld. Een tweede schok kreeg hij op 29 mei 1453 bij de inname van Constantinopel door de Turken, hetgeen het einde van het Byzantijnse Keizerrijk betekende, de laatste erfgenaam van de Romeinse grootheid.
Nicolaas V werd erg neerslachtig. Jicht en andere ziekten plaagden hem al vijf jaar; op 24 maart 1455 overleed hij. Zijn opvolger was paus Calixtus III, een telg uit het geslacht Borgia.
