Paleografie
De paleografie (Grieks: paleios - 'oud', graphein - 'schrijven') is een hulpwetenschap van de geschiedschrijving. Ze houdt zich bezig met het bestuderen en ontcijferen van oude handschriften en archiefstukken. Paleografie ontstond in de 17e eeuw als wetenschapstak van de mediëvistiek.
Bij het ontstaan was het een specialisatie van de oorkondenleer. Ze bestudeert de geschiedenis van het handschrift, onder andere de vraag in hoeverre de schrijfstof (perkament, papier) en schrijfmiddelen (ganzenveer, pen, inkt) de vorm van de letters hebben beïnvloed. Deze kennis draagt bij aan de ontcijfering van oude stukken en teksten. Het resultaat van de ontcijfering is een transcriptie in modern schrift.
Om het handschrift te leren lezen is een cursus een goed begin. Niet het minst leert men daarbij om de vele vormen van afkortingen juist te interpreteren
