Madame de Pompadour
Jeanne Antoinette Poisson (Parijs 29 december 1721 – Versailles 15 april 1764), sinds 1745 marquise de Pompadour, was de buitenechtelijke dochter van een zekere Le Normant de Tournehem, een rijke belastingpachter, die haar in 1741 uithuwelijkte aan zijn neef Charles-Guillaume Lenormand d'Étioles.
In 1745 werd zij de maîtresse van de Franse koning Lodewijk XV, die haar de rang van markiezin van Pompadour toekende. Door haar grote intelligentie wist zij deze verhouding te bestendigen.
Haar gok- en speelwoede is legendarisch, maar was voor haar tijd zeker niet uitzonderlijk. Door haar invloed op de koning werd zij de beschermster van grote kunstenaars en schrijvers, onder meer van Diderot en zijn Encyclopédie, tegenwoordig een monument van de Verlichting. Madame de Pompadour stichtte de beroemde porseleinfabriek van Sèvres. Maar ook gaf zij zich over aan het algemene dwepen met de romantische ideeën van de filosoof Jean Jaques Rousseau en diens "terug naar de natuur!". Daarom ging zij zelf kippen houden in de tuinen van het kasteel van Versailles. Haar invloed op de Franse politiek beperkte zich tot benoemingen van haar gunstelingen.
Van Madame de Pompadour zou de historische uitspraak Après nous le déluge! (= "Na ons de zondvloed!") zijn, woorden die zij tegen Lodewijk XV gezegd zou hebben, toen deze zich na de nederlaag bij Rossbach (1757) buitengewoon ongerust toonde:
-
- Il ne faut point s'affliger. Vous tomberiez malade. Après nous le déluge!.
