Loriachtigen
| Loriachtigen Fossiel voorkomen: Mioceen tot heden |
|||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Slanke lori (Loris sp.) |
|||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
|
|||||||||
| Familie | |||||||||
| Lorisidae Gray, 1821 |
De loriachtigen (Lorisidae; ook wel incorrect Loridae1) zijn een familie van trage, nachtactieve halfapen. Tot de familie behoren de lori's uit zuidelijk Azië en de potto's en angwantibo's uit Afrika. Ook de galago's worden soms tot deze familie gerekend.
De loriachtigen zijn solitaire, boombewonende nachtdieren. Overdag houden ze zich schuil op takken, in een holle boom of in een boomholte. Ze bewegen zich traag voort en komen zelden op de grond. De loriachtigen hebben geen of een zeer kleine staart en poten van ongeveer gelijke lengte. Ze hebben een zeer sterke grip waardoor ze zich stevig kunnen vasthouden aan een tak. Loriachtigen kunnen wel een dag lang aan een tak hangen zonder last te krijgen van kramp. Alle vingers en tenen hebben nagels, behalve de tweede teen, die een klauw heeft.
De loriachtigen hebben een ronde kop en grote ogen, zodat ze 's nachts goed kunnen zien. Ook de reukzin is goed ontwikkeld, en veel soorten hebben een langere snuit. De oorschelpen zijn vrij klein. De soorten worden tussen de 17 en de 39 centimeter lang.
Het verschil tussen mannetjes en vrouwtjes is lastig te zien: de clitoris van een vrouwtje is goed ontwikkeld en kan makkelijk worden verward met een penis. Het vrouwtje heeft twee of drie paar mammae.
Op de eikel zitten kleine, achterwaarts gerichte stekels, die verhard zijn met keratine. Tijdens de paring blijft het mannetje daardoor langer steken, wat de kans op bevruchting vergroot.
Loriachtigen eten trage insecten als wandelende takken, rupsen en miljoenpoten. Ook giftige insecten worden gegeten. Loriachtigen hebben een bijzonder trage stofwisseling vergeleken met andere zoogdieren van die grootte.
[bewerk] Classificatie
De meest gebruikte indeling is tegenwoordig een geografische: de Aziatische geslachten slanke lori's (Loris) en plompe lori's (Nycticebus) worden in de onderfamilie Lorisinae geplaatst, de Afrikaanse angwantibo's (Arctocebus), de potto (Perodicticus potto) en Martins valse potto (Pseudopotto martini) in de onderfamilie Perodicticinae. Een andere indeling plaatst de angwantibo's en de plompe lori's in één groep en de potto en de slanke lori's in één groep, maar die groepen zijn waarschijnlijk niet monofyletisch. De taxonomische status van Martins valse potto (Pseudopotto martini), die in 1996 is beschreven, is onzeker. Sommigen denken dat hij niet verschilt van de gewone potto (Perodicticus potto), anderen vinden dat het aparte geslacht waarin hij geplaatst wordt terecht is.
- Familie Lorisidae (Lori's en potto's)
- Onderfamilie Perodicticinae (Potto's en angwantibo's)
- Geslacht Arctocebus (Angwantibo's of beermaki's)
- Angwantibo (Arctocebus calabarensis)
- Gouden angwantibo (Arctocebus aureus)
- Geslacht Perodicticus
- Potto (Perodicticus potto)
- Geslacht Pseudopotto
- Martins valse potto (Pseudopotto martini)
- Geslacht Arctocebus (Angwantibo's of beermaki's)
- Onderfamilie Lorisinae (Lori's)
- Geslacht Loris (Slanke lori's)
- Rode slanke lori (Loris tardigradus)
- Grijze slanke lori (Loris lydekkerianus)
- Geslacht Nycticebus (Plompe lori's)
- Grote plompe lori (Nycticebus coucang)
- Bengaalse plompe lori (Nycticebus bengalensis)
- Kleine plompe lori (Nycticebus pygmaeus)
- Geslacht Loris (Slanke lori's)
- Onderfamilie Perodicticinae (Potto's en angwantibo's)
Naast deze levende soorten bevat de familie nog de fossiele geslachten Karanisia, Mioeuoticus en Nycticeboides.
| Families van primaten |
|---|
|
Dwergmaki's – Maki's - Wezelmaki's - Indriachtigen - Vingerdieren - Lori's en verwanten - Galago's - Spookdiertjes - Kapucijnapen en klauwaapjes - Grijpstaartapen - Saki's en verwanten - Apen van de Oude Wereld - Gibbons - Mensapen en mensachtigen |
[bewerk] Noot
1: Hoewel Loridae de oorspronkelijke vorm van de naam is, is Lorisidae behouden door Opinion 1995 van de International Commission on Zoological Nomenclature (2002).
