Kannibalisme
Kannibalisme is het eten van leden van dezelfde soort, bijvoorbeeld mensen die mensen eten, of honden die honden eten. Onder de mensen is het een ritueel dat in het verleden werd gepraktiseerd door verschillende stammen in het Amazonegebied, Afrika, Fiji en Nieuw-Guinea, en dan met name in rituelen die verbonden zijn met het voeren van oorlog tussen de verschillende stammen. Er zijn ook individuele gevallen gemeld in andere landen, maar die zijn voornamelijk verbonden met geestelijk instabielen en criminelen.
De beschuldiging van kannibalisme is historisch gezien veel meer verspreid dan de actie zelf. Gedurende de jaren van de Britse koloniale uitbreiding was slavernij verboden, tenzij de mensen waar het om ging zo verdorven waren dat ze beter af waren als slaaf dan als vrij man. Kannibalisme werd gezien als een voorbeeld van verdorvenheid, en zo werden geruchten van kannibalisme wijd verspreid. Ook recentere rapporten van kannibalisme worden in twijfel getrokken. Daarentegen is het kannibalisme van gestorvenen van de Fore Stam in Nieuw Guinea waardoor de ziekte kuru zich verspreidde goed onderbouwd en wordt dan ook vrijwel niet betwijfeld door hedendaagse antropologen. Maar sommigen zeggen dat het postuum in stukken verdelen van lichamen een algemeen gebruik was tijdens begrafenisrituelen, maar dat kannibalisme dit niet was. Kannibalisme op Fiji wordt over het algemeen wel gezien als historisch feit.
Bij sommige diersoorten is kannibalisme een deel van de levenscyclus, zoals de zwarte-weduwespin, waarbij het vrouwtje het mannetje opeet na het paren. Bij gewervelden (behalve bij vissen) komt kannibalisme niet veel voor, maar kan zich uiten in extreme situaties zoals gevangenschap of een groot tekort aan eten. Een voorbeeld is dat een zeug in gevangenschap haar jongen opeet, maar dit gedrag is nooit in het wild waargenomen. Het is ook voorgekomen dat muizen, ratten of hamsters hun jongen opeten als hun nest verschillende keren wordt bedreigd door roofdieren. In sommige species is het voorgekomen dat de volwassene jongen waar hij niet aan gerelateerd is eet of vernietigt, een voorbeeld hiervan zijn de chimpansees die werden geobserveerd door dr. Jane Goodall. Sommige van deze observaties worden in twijfel getrokken (door bijvoorbeeld Stephen Jay Gould) als zijnde het resultaat van slordig onderzoek. Een voorbeeld is dat er veel rapporten zijn van vrouwelijke bidsprinkhanen die hun partners eten na het paren in gevangenschap, maar dat dit in het wild nog nooit is geobserveerd.
De geschiedenis van Robinson Crusoe (in het boek van Daniel Defoe) beschrijft hoe de Cariben hun slachtoffers met een knuppel te lijf gingen. Vrijdag zwoer aan Robinson dat hun volk geen leden van de eigen stam of hun vrienden at, alleen verslagen vijanden.
Paul Serre del Sagues, die vrijwel in dezelfde tijd leefde, schrijft hetzelfde over de Cariben van Costa Rica, maar met meer detail: Het slachtoffer werd geofferd door een slag op het achterhoofd. Hierna opent de saman de borst met een obsidianen mes, neemt het hart en proeft het. In de tussentijd snijden zijn assistenten het lichaam in stukken zodat ze het kunnen eten, en delen als een fetisj graankorrels rond die rood zijn gekleurd met bloed. (Vertaling uit Entierros Indígenas en Costa Rica en Revista de Costa Rica, Year III (San José, 1921: 71)).
Het woord kannibaal is waarschijnlijk ontleend aan het Spaans, waar het als canibal voorkomt. Dat is waarschijnlijk uit verwarring van het woord caribal (bewoner van de Cariben, aan wie kannibalistische gewoonten werden toegeschreven) en can ('hond'). Samuel Purchas beweert echter in Hakluytus Posthumus (Volume XIV, 1905: 451) dat kannibaal "moedig man" betekent in de Caribische taal.
[bewerk] Modern kannibalisme
Tegenwoordig komt het kannibalisme voor in extreme gevallen zoals die van seriemoordenaar Jeffrey Dahmer en Fritz Haarmann (De slager van Hannover).
Eind 2002 werd een vreemde zaak in Kassel, Duitsland aan het licht gebracht waarbij een man via het internet zich letterlijk als slachtoffer aanbood. Hieraan werd gehoor gegeven door een tweede man, en voordat hij hem om het leven bracht hebben zij eerst gezamenlijk het slachtoffers geslachtsdeel opgegeten, en dit op video vastgelegd (Zaak Armin Meiwes).
In fictie zijn voorbeelden van kannibalen Hannibal Lecter uit The Silence of the Lambs en Patrick Bateman uit American Psycho van Bret Easton Ellis. Maar ook Jack the Ripper, die prostituees ombracht in de 19e eeuw, heeft delen van zijn slachtoffers opgegeten.
