Grote Beer
Grote Beer (Ursa Maior, afkorting UMa) is een sterrenbeeld aan de noorderhemel, tussen rechte klimming 8u05m en 14u27m en tussen declinatie +28º en +73º. Op de breedte van de Benelux is het grotendeels circumpolair en gaat dus nooit onder. Het helderste stuk van het sterrenbeeld staat bekend onder de bijnaam "de Steelpan" en is gemakkelijk aan de hemel te vinden. Het kan als oriëntering dienen voor het opzoeken van enkele sterren.
- De verbinding Beta - Alpha vijf keer verlengd wijst naar Polaris, de Poolster.
- De verbinding Delta - Alpha wijst naar Capella.
- De verbinding Delta - Beta wijst naar Castor en Pollux
- De verbinding Delta - Gamma wijst naar Regulus
[bewerk] Sterren
(in volgorde van afnemende helderheid)
- Alioth (ε, epsilon Ursae Maioris)
- Dubhe (α, alpha Ursae Maioris)
- Alkaid (η, eta Ursae Maioris)
- Mizar (ζ, zeta Ursae Maioris)
- Merak (β, beta Ursae Maioris)
- Phad (γ, gamma Ursae Maioris)
- Tania Australis (μ, mu Ursae Maioris)
- Talitha (ι, iota Ursae Maioris)
- Megrez (δ, delta Ursae Maioris)
- Muscida (ο & π, omicron & pi Ursae Maioris)
- Tania Borealis (λ, lambda Ursae Maioris)
- Alula Borealis (ν, nu Ursae Maioris)
- Alcor (80 Ursae Maioris, "het Ruitertje" bij Mizar)
- Alula Australis (ξ, xi Ursae Maioris)
- 47 Ursae Majoris, een van de eerste sterren waarbij een exoplaneet ontdekt werd.
In dit sterrenbeeld vindt men de ster Mizar, met Alcor een nog juist met het blote oog te scheiden visuele dubbelster.
[bewerk] Wat is er verder te zien
In de Grote Beer zijn tamelijk veel melkwegstelsels te vinden, zie hiervoor de lijst van Messierobjecten. Interessant, maar niet te zien is ook het in 2005 ontdekte Ursa Major dwergstelsel.
Tussen 17 en 25 december, met een maximum op 23 december lijkt de meteorenzwerm Ursiden uit de richting van de Grote Beer (Ursa Maior) te komen. De zwerm is geassocieerd met de komeet Tuttle.
[bewerk] Aangrenzende sterrenbeelden
(met de wijzers van de klok mee)
- Draak (Draco)
- Giraffe (Camelopardalis)
- Lynx
- Kleine Leeuw (Leo Minor)
- Leeuw (Leo)
- Hoofdhaar (Coma Berenices)
- Jachthonden (Canes Venatici)
- Ossenhoeder (Boötes)
Opmerking: De door de Internationale Astronomische Unie opgegeven officiële spelling van de naam van dit sterrenbeeld is Ursa Maior, de spelling Ursa Major wordt echter ook veel gebruikt.