Ernst van Altena
Ernst van Altena (Amsterdam, 11 december 1933 — Landsmeer, 14 juni 1999) was een Nederlandse dichter, schrijver en vertaler. Hij was de broer van de in 2006 overleden choreograaf Ferdinand van Altena.
Inhoud |
[bewerk] Levensloop
Van Altena groeide op in Amsterdam in een socialistisch milieu. Na de HBS en diverse korte betrekkingen (van klarinettist tot kantoormedewerker) werd hij reclametekstschrijver. Vanuit dit beroep ging hij steeds meer theaterteksten en letterkundige teksten schrijven en vertalen. Hij zat enige jaren in het bestuur van de Vereniging voor Letterkundigen, het Fonds voor de letteren, en diverse andere belangenverenigingen voor schrijvers en vertalers. Naast dit alles heeft hij verscheidene radio- en televisieprogramma's gemaakt waarin poëzie en chansons centraal stonden.
[bewerk] Poëzie
De poëzie van Van Altena is in twee groepen te verdelen:
- Poëzie onder invloed van de Vijftigers
- Erotische poëzie (Zoals Jij Goudgepunte lans)
[bewerk] Theater
Van Altena schreef zelf diverse cabaretteksten en chansons. Hij zou de bedenker zijn van de Nederlandse vertaling voor chanson: luisterlied. Een enkele keer zong hij ook zijn eigen luisterliedjes, en nam ook een LP op. Daarnaast heeft hij diverse toneelstukken en chansons vertaald.
[bewerk] Proza
Van Altena schreef enkele romans:
- Eén tussen twee
- Een gewone schoft
[bewerk] Vertalingen
Van Altena was een zeer productief vertaler; hij is vooral bekend geworden als vertaler van Franse gedichten en chansons.
In 1965 ontving hij de Martinus Nijhoffprijs voor de vertaling van het werk van François Villon. Verder heeft hij vrijwel alle chansons van Jacques Brel vertaald. Brel had aan Van Altena het alleenrecht gegeven om Nederlandse vertalingen te publiceren (een mogelijkheid in het auteursrecht die nu niet meer bestaat). Vandaar dat er verder ook weinig andere Nederlandse Brel-vertalers opgestaan zijn. Bij voorbeeld:
- Ne me quitte pas (Laat me niet alleen / If you go away) (1959)
- Le Plat Pays (Mijn vlakke land) (1962)
Ook vertaalde Van Altena werken van andere chansoniers, waaronder Georges Brassens, Barbara, Guy Béart, Gilbert Bécaud, Jean Ferrat, Charles Aznavour en Anne Sylvestre. In het totaal vertaalde hij ongeveer 1500 chansons.
Van het overige vertaalwerk kan de vertaling genoemd worden van diverse toneelteksten van o.a. Edward Albee, Molière en George Bernard Shaw.
In 1994 ontving hij de Hiëronymusprijs voor zijn vertaalwerk.