Curzonlijn

De Curzonlijn of Curzonlinie is een lijn die ruwweg samenvalt met de huidige oostgrens van Polen.

In 1918 werd Polen onder leiding van Józef Piłsudski onafhankelijk. Na bemiddeling van de Britse diplomatie werd er een oostgrens bepaald, de zgn. Curzon lijn en is vernoemd naar de toenmalige Minister van Buitenlandse Zaken van Groot-Brittannië, Lord George Curzon, en geeft thans de huidige Oostgrens van Polen aan.

Na de Eerste Wereldoorlog was op grond van de moedertaal van de meerderheid van de bevolking deze grens voorgesteld.Ten westen van deze lijn was meer dan 50% van de bevolking Pools, ten oosten ervan domineerden de Oekraïners en Witrussen. De Polen onder leiding van Józef Piłsudski namen hier geen genoegen mee, en wisten een groot stuk Russische grondgebied aan Polen toe te voegen.

Deze initiële Curzonlijn loopt van het zuiden van het Wystiter Meer naar het zuidoosten, dan vlak voor Grodno wederom naar het zuiden, langs de rivier Bug, en langzaam afzakkend naar het zuidwesten naar het Tatragebergte, tot aan de Dukla pas. Deze versie werd onderschreven bij het Hitler-Stalin-pact, met als gevolg dat de gebieden die Polen in 1918 op de Bolsjewieken hadden gewonnen verloren gingen.

In 1939 werd Polen tussen Duitsland en de Sovjet-Unie verdeeld, waarbij de oostgrens op de Curzonlinie werd gesteld. Stalin bleef hier ook tegenover de Westelijke geallieerden aan vasthouden, nadat de Sovjet-Unie was toegetreden tot de geallieerden. Een gevolg hiervan is dat Polen na de Tweede Wereldoorlog met een deel van Duitsland werd gecompenseerd.

Een ander gevolg van de eis van Stalin was dat de Curzonlinie sinds 1945, slechts tot aan Lwów/L'viv en Drohobycz loopt, en niet meer tot aan Dukla pas.