Christelijke visies op het jodendom
Het christendom is uit het jodendom voortgekomen. In de Romeinse wereld van de eerste eeuw van onze jaartelling werd het christendom als een joodse sekte gezien. Al snel blijkt echter dat het christendom, waar het geloof in Jezus als Zoon van God centraal staat, iets anders is dan het religieuze jodendom, waar de gehoorzaamheid aan de Thora centraal staat. De verworteling van het christendom met het jodendom (beide stromingen aanvaarden bijvoorbeeld de Tenach als het Woord van God) heeft tot een spanningsvolle relatie geleid tussen jodendom en christendom. Vanuit het christendom zijn verschillende visies op het jodendom ontwikkeld. Vanuit het jodendom zijn echter ook verschillende joodse visies op het christendom ontwikkeld (onder andere door Martin Buber en Pinchas Lapide). Dit heeft tot gevolg gehad dat er verschillende christelijke visies of interpretaties op het jodendom zijn ontstaan. In dit artikel is ruimte voor alle christelijke visies op het jodendom.
De christelijke visie op het jodendom wordt in belangrijke mate bepaald door de gegevens die de Jood en apostel Paulus daarover aandraagt in zijn brief aan de gemeente van Rome, de zogenoemde Romeinenbrief. Deze brief is een van de belangrijkste brieven in het Nieuwe Testament. De christelijke visie op het jodendom wordt vooral daardoor bepaald. Vooral in Romeinen 11 gaat Paulus nader in op de plaats van het Joodse volk in het heden en in de toekomst. Dit hoofdstuk begint met een vraag: Heeft God zijn volk (de Joden) verstoten? Antwoord: Dat zij verre, nee dus! Vervolgens geeft Paulus in een uitvoerig hoofdstuk aan wat de toekomst van het Joodse volk zal zijn. Voor christenen, die het Nieuwe Testament aanvaarden als het Woord van God, liggen hier gezaghebbende gedachten over het Joodse volk.
Deze visies wijken vaak af van de interpretaties van joden zelf. Zo wordt in sommige christelijke visies het geloof in de komst van een messias in het jodendom centraal gesteld, terwijl het jodendom hier zelf onduidelijk over is. Al is het geloof in de uiteindelijke komst van de messias een van de dertien geloofsprincipes van het jodendom, heeft het onderwerp bij de meeste joodse stromingen een minder grote prioriteit in het dagelijks leven.
Een ander aspect is het vooruitschuiven van profeten waarbij geclaimd wordt dat het Nieuwe Testament een logisch vervolg is op de Tenach. Gelovige joden zullen dit niet zo zien. Bovendien vindt in het jodendom geen verering van profeten plaats, omdat het jodendom strikt monotheistisch is.
Voorts wordt het jodendom vaak een geloof genoemd, terwijl in de joodse religie het geloven een secundaire plaats inneemt. In de christelijke benadering van het jodendom staan eigen principes, zoals geloof en Messias, centraal.
Inhoud |
[bewerk] Visie 1: De vervangingstheologie
In de Bijbel wordt het Joodse volk gezien als het door God uitverkoren volk (Deut. 7:6). Deze verkiezing door God bracht rechten (Gods Volk) en plichten (gehoorzaamheid aan de Thora) met zich mee. Sedert de Pinksterdag is voor sommige christenen het Joodse volk niet meer Gods uitverkoren volk. Die bevoorrechte positie zou zijn overgegaan op de Kerk, de gemeente (ekklèsia) van het Nieuwe Testament. Het Joodse volk is vervangen door de Kerk van het Nieuwe Testament. Deze vervanging staat bekend als de vervangingstheologie. Binnen de wereld van christenen wordt verschillend over deze theologie geoordeeld. Sommige – voornamelijk protestantse – christenen verwerpen deze theologie. Anderen zijn daarvan fervente aanhangers. Vooral de rooms-katholieke Kerk aanvaardt vanouds deze theologie. Ook de Oosters-orthodoxe christenen zien de christelijke Kerk als het Nieuwe Israël. Tegenwoordig erkent de rooms-katholieke Kerk het bestaansrecht van het Joodse volk en geloof naast het katholieke geloof, hoewel er binnen de Kerk ernstige verschillen van mening bestaan.
De stichting Christenen voor Israël in Nijkerk is in 1980 opgericht en keert zich tegen de vervangingstheologie: Israël zou nog steeds Gods oogappel zijn.
[bewerk] Visie 2: De twee wegen-leer
Het christelijk geloof is een duidelijke verlossingsreligie. Christenen belijden de verlossing van zonde, duivel en lijden door het offer van Jezus. Voor veel christenen is Jezus en zijn werk de weg naar heil en verlossing. Vele christenen zien echter ook het joodse geloof als een verlossingsreligie. Sommige christenen zijn van oordeel dat de joodse weg (gehoorzaamheid aan de Thora) ook een verlossingsweg is. Er zijn dus voor deze christenen twee wegen tot het heil. De christelijke weg via het geloof in het offer van Jezus. De joodse weg via de gehoorzaamheid aan de thora. Sommige, vooral moderne christenen hebben deze visie op het jodendom. Andere, meer orthodoxe christenen, verwerpen deze visie met kracht.
[bewerk] Visie 3: De toekomstige bekering van de Joden tot Jezus Christus
Christenen geloven dat de heilsboodschap ligt in het geloof aan kruisoffer van Jezus. De verhouding tot de Joden wordt mede daardoor bepaald. Deels blijft Israël het volk dat aanvankelijk Gods verkoren volk was. Deels echter heeft Israël Jezus niet als beloofde Messias aanvaard. Sommige christenen geloven dat er in de toekomst nog een tijd zal aanbreken dat de Joden – wellicht vrij massaal, maar toch zeker een aanzienlijk deel – Jezus als Messias zullen aanvaarden. Deze gedachte is gebasserd op Romeinen 11 vers 26. In deze tekst uit het Nieuwe Testament openbaart Paulus een "verborgenheid" (Grieks: musterion) dat "geheel Israël zal zalig worden" (Grieks: kai houtoos pas Israël sothésetai). Vooral onder religieuze christenen (zowel katholieken, orthodoxen als protestanten) leeft de hoop dat deze massale bekering eenmaal in de toekomst zal plaatsvinden. Sommigen zien in de huidige "messiasbelijdende Joden" (Joden die Jezus als Messias beschouwen) hiervan een voorteken.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
Waarom Joden (nog) niet in Jezus geloven:
