Chorloin Tsjoibalsan
Chorloin Tsjoibalsan (Tsjanghan Ghalbai, 8 februari 1895 – Moskou, 28 januari 1952), was een politicus uit Buiten-Mongolië (d.i. de soevereine staat Mongolië). Hij volgde een opleiding aan de Russische school in Ulaanbaatar (toen: Oerga). In 1919 leidde hij een Mongoolse partizaneneenheid die de Chinese generaal Soe uit Mongolië wist te verdrijven.
In februari 1921 nam de Baltische baron Roman von Ungern-Sternberg met behulp van zijn Witte Leger - die zich een reïncarnatie van Boeddha waande - de macht over in Mongolië en zette de koetoektoe (priester-koning) Jabzandamba, af. Op 1 maart 1921 stichtten enkele jonge Mongoolse revolutionairen, waaronder Tsjoibalsan de Mongoolse Volkspartij. De Mongoolse Volkspartij keerde zich tegen Ungern-Sternberg en de Witte Legers, maar ook tegen het Westers imperialisme. Het programma van de Mongoolse Volkspartij was nationalistisch en socialistisch gekleurd. Tsjoibalsan, inmiddels een officier van het Mongoolse Revolutionaire Leger geworden, wist met behulp van het Sovjet-Russische Rode Leger Von Ungern-Sternberg te verdrijven en de koetoektoe Jabzandamba te verdrijven. Sindsdien was Tsjoibalsan de leider van de pro-Sovjet groep binnen de Mongoolse Volspartij. Na het overlijden van de koetoektoe in 1924 werd de Mongoolse Volksrepubliek uitgeroepen en de Mongoolse Volkspartij werd de communistische Mongoolse Revolutionaire Volkspartij (MPRP).
In 1924 werd Tsjoibalsan opperbevelhebber van het Mongoolse leger en in 1926 werd hij lid van het Centraal Comité en het Presidium van de MPRP. Van 1929 tot 1930 was Tsjoibalsan staatshoofd (Voorzitter van het Presidium van de Kleine Staats Hural) en van 1939 tot 1952 minister-president (tot 1946 voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen). Met Stalin's hulp creëerde Tsjoibalsan een machtspositie. In de jaren dertig 'zuiverde' hij de Mongoolse Revolutionaire Volkspartij (MPRP) en gaf hij de sleutelposities in de regering weg aan de stalinisten. In 1935 liet hij oud-premier Gendoen berechten, omdat deze zich negatief uitliet over de Sovjet-economie in Mongolië. Na 1935 voerde Tsjoibalsan een gedwongen collectivisatie door en liet hij kloosters verwoesten en monniken vervolgen.
In 1939 werd Tsjoibalsan maarschalk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht Mongolië aan de kant van de geallieerden tegen de Asmogendhedenmogendheden. Hij overleed in Moskou in 1952, volgens sommigen onder verdachte omstandigheden. Tot zijn dood bleef hij een machtig dictator. Partijsecretaris Tsedenbal volgde hem op.
