Cambrium
Era | Periode | Subperiode | Epoch | Tijd geleden (Ma) |
---|---|---|---|---|
Paleozoïcum | Ordovicium | 443,7 - 488,3 | ||
Cambrium | Furongien | 488,3 - ? | ||
Paibien | ? - 501,0 | |||
Midden | 501,0 - ? | |||
? - 513,0 | ||||
Vroeg | 513,0 - ? | |||
? - 542,0 | ||||
Neoproterozoïcum | Ediacaran | 542 - 1000 |
Het geologisch tijdvak Cambrium (542 - 488,3 miljoen jaar (Ma) geleden) is de onderste/vroegste periode van het era Paleozoïcum en wordt onderverdeeld in de subperiodes:
- Laat (501 - 488,3 Ma)
- Midden (513 - 501 Ma)
- Vroeg (542 - 513 Ma)
Inhoud |
[bewerk] Naamgeving
Het Cambrium werd in 1835 benoemd door Adam Sedgwick naar de Latijnse naam voor Wales: Cambria.
[bewerk] Definitie
In het Cambrium verschenen voor het eerst op grote schaal meercellige organismen met een verharde schaal (meest kalkachtig). Ook de laatste fase van het Neoproterozoïcum, het Vendian, kende een redelijke fauna. Bij het begin van het Cambrium echter waren de omstandigheden zo gunstig dat een enorme groei in de biodiversiteit mogelijk was, de zogenaamde Cambrische explosie. In 1991 werd door de International Subcommision on Cambrium Stratigraphy de grens tussen Paleozoïcum en Neoproterozoïcum gedefinieerd aan de hand van de aaneengesloten lagen die in Newfoundland gevonden werden. De grens werd gelegd bij de formatie waar de trilobiet Trichophycus pedum voor het eerst te zien was. Deze grens ligt bij ongeveer 542 Ma en is daarmee aanzienlijk jonger dan voorheen werd aangenomen.
[bewerk] Paleogeografie
In het Cambrium lag het grote zuidelijk paleocontinent Gondwana van 30oZ tot aan de Zuidpool. Het bestond uit wat nu India, Madagaskar, Australië, Nieuw-Zeeland, Afrika, Florida en Zuid-Amerika is. Ook Avalonia, dat nu een deel van de Britse eilanden en Newfoundland en Nova Scotia vormt, lag aan de Zuidpool.
Laurentië (waartoe Noord-Amerika en Groenland behoorden), Schotland en de Siberiëplaat bewogen richting de evenaar en hadden daarmee een nieuwe oceaan, de Iapetusoceaan geopend.
Baltica (Scandinavië en het Europese deel van Rusland) was ook losgekomen van Gondwana maar lag nog ver naar het zuiden. De beide delen van China (noord en zuid) waren aparte kratons en waren bedekt door een ondiepe tropische zee.
[bewerk] Nederland en België
In België is het Cambrium de oudst bekende formatie, die dagzoomt in de Ardennen (massieven van Rocroi, Givonne, Serpont en Stavelot) en in het massief van Brabant (bovenlopen van de Zenne, Dijle en Gete). De gesteenten bestaan voornamelijk uit schisten, fyllieten en kwartsieten.
[bewerk] Bekende dieren uit het Cambrium
- Anomalocaris
- Hallucigenia
- Marella
- Pikaia
- Trilobieten
[bewerk] Zie ook
|
Cenozoïcum - Mesozoïcum - Paleozoïcum - Proterozoïcum - Archeïcum - Hadeïcum |
Holoceen - Pleistoceen - Plioceen - Mioceen - Oligoceen - Eoceen - Paleoceen - Krijt - Jura - Trias - Perm - Carboon - Devoon - Siluur - Ordovicium - Cambrium |