Biowapens
De term biowapens is een verzamelnaam voor biologische wapens en toxische wapens. (Micro)biologische wapens verspreiden virussen, bacteriën of schimmels die schadelijk zijn voor mensen, dieren of planten. Toxische biowapens bevatten gifstoffen die door levende organismen zijn geproduceerd. Sommige van deze vergiften kunnen zelfs in zeer kleine hoeveelheden nog gevaarlijk zijn. (Chemische wapens bevatten vergiften die synthetisch zijn geproduceerd, zoals zenuwgassen. Het onderscheid tussen toxische biowapens en chemische wapens is daardoor niet zo relevant.)
Inhoud |
[bewerk] Gebruik
In het verleden hebben verscheidene landen geheime experimenten uitgevoerd met biowapens; of dat nog het geval is, is niet bekend. In de twintigste eeuw zijn veel testen gedaan, waarbij ook wel eens dingen fout zijn gegaan. Zo ontsnapte in 1979 in Rusland een wolk met miltvuurbacteriën. Er werden 79 resulterende gevallen van miltvuur geconstateerd. 68 patiënten kwamen om het leven. In Schotland zijn nog steeds enkele eilandjes verboden terrein na proeven met miltvuur, decennia geleden (de sporen van de miltvuurbacterie zijn ongewoon resistent en kunnen na decennia nog tot leven worden gewekt).
Voor terreurorganisaties is een bio-aanslag een ideaal wapen, het is makkelijk te verspreiden, het veroorzaakt veel angst en slachtoffers en het is makkelijk te vervoeren. De materialen om deze organismen te produceren zijn relatief goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar. De kennis die men ervoor nodig heeft is wereldwijd beschikbaar en dat betekent dat biologische wapenproductie aanzienlijk eenvoudiger is dan het produceren van nucleaire wapens. Voor een effectieve aanval moeten de producten echter zo worden verspreid, meestal als een aerosol, dat ze door veel mensen worden ingeademd. Dit is technisch nog niet zo simpel en daarnaast ook voor de pleger van de aanslag zelf levensgevaarlijk.
Veel slachtoffers zijn er bij dergelijke aanslagen tot nu toe daarom nog niet gevallen - de aanslag met het zenuwgas sarin in de ondergrondse van Tokio in Japan door de Aum Shinrikyo sekte in 1995 is misschien de beruchtste; de inzet van opiaten door de regering bij de actie in Moskou tegen Tsjetsjeense terroristen in 2002 die het publiek van een heel theater gegijzeld hielden leidde onbedoeld tot veel slachtoffers maar hier werd de verdeling van het materiaal door een officiële instantie gedaan die beschikte over alle technische middelen daarvoor. (Deze laatste twee voorbeelden hebben overigens betrekking op chemische wapens.)
[bewerk] Geschiedenis
Biowapens zijn zeker niet alleen iets van deze tijd. In de Middeleeuwen gooiden de belegeraars lijken van pestslachtoffers over de muren van een stad of in het drinkwater om zo de ziekte in de belegerde stad te laten uitbreken. In 1767 gaven de Britten een onschuldig lijkende deken aan een indianen opperhoofd, en vervolgens wonnen ze de strijd, omdat de deken besmet was met het pokkenvirus.
[bewerk] Soorten
Welke bacteriën, virussen of gifstoffen het gevaarlijkst zijn is niet duidelijk te zeggen, veel mensen hebben daarover verschillende meningen. In het medisch tijdschrift van de American Medical Association uit 1997 werden veertien virussen, twaalf bacteriën en twaalf gifstoffen genoemd. Het Amerikaanse CDC (Center for Disease Control) wees zes ziekteverwekkers aan als gevaarlijkste mogelijkheden:
- miltvuur (Antrax),
- botuline (het gif van de bacterie Clostridium botulinum),
- de pest-bacterie Yersinia pestis,
- het pokkenvirus,
- de tularemie-bacterie
- het ebola-virus.
[bewerk] Bescherming
Tegen veel biowapens bestaat geen effectieve bescherming. Wel kun je je tegen een aantal ziekteverwekkers laten inenten. Medisch onderzoek naar de bestrijding van de diverse ziekteverwekkers gaat nog steeds door.
