Autosport
Autosport is de verzamelnaam voor wedstrijden welke verreden worden met een gemotoriseerd voertuig met vier of meer wielen. Wedstrijden met gemotoriseerde voertuigen met minder wielen vallen onder motorsport.
De autosport is altijd nauw verbonden geweest met de ontwikkeling en marketing van autofabrikanten. Onder de noemer 'win on Sunday, sell on Monday', namen de pioniers onder de autofabrikanten al deel aan diverse wedstrijden. Zelfs in het geval van de eerste auto (de Benz uit 1886) was al sprake van autosport, daar verscheidene mensen weddenschappen hadden afgelegd op het welslagen van de eerste proefrit.
Inhoud |
[bewerk] Overzicht van autosporten
[bewerk] Formule races
In Formuleraces wordt gestreden op speciale circuits, in speciaal voor het racen gefabriceerde auto's. Hierdoor kunnen grote snelheden gehaald worden en is een goede afstelling van de auto essentieel.
Voorbeelden van formuleraces zijn:
- Formule 1
- Formule 2
- Formule 3
- Formule 3000
- GP2 Series
- Formule Nissan
- Formule Renault V6
- Formule Renault
- Formule Renault WorldSeries 3.5
- Formule Ford
- Champ Car World Series
- Indy Racing League
- A1 Grand Prix
[bewerk] Sportwagens & Prototypes
Sportwagens - in de autosport ook prototypes genoemd - zijn wagens die speciaal gebouwd zijn om te racen. Zij kunnen open of gesloten zijn en ruimte bieden aan één of twee personen, alhoewel er in de praktijk altijd maar één persoon in de wagen zit. Het grote verschil met de formulewagens is dat de wielen bedekt worden door het koetswerk. Wedstrijden voor sportwagens zijn meestal langeafstandsraces (6u, 12u, 24u of 1000km) waarbij vaak twee, drie of meer rijders elkaar aflossen aan het stuur. Omdat er bijna altijd wagens uit verschillende categorieën meerijden, met dus andere sportieve prestaties, wordt er in deze wedstrijden vaak met klassen gewerkt. Zo kan een overwinning in een klasse voor een deelnemer belangrijker zijn dan zijn eindklassement in de wedstrijd.
Een categorie van wagens die tussen de toerismewagens en de sportwagens in zit, zijn de GT wagens. Dit zijn racewagens, gebaseerd op een wagen waarmee men op de openbare weg mag rijden, maar die op het punt van de mechaniek zodanig gewijzigd zijn dat veel betere sportieve prestaties mogelijk zijn. Tezelfdertijd zijn deze wagens ook op het gebied van veiligheid veel beter uitgerust dan de originele straatversie.
GT wagens rijden vaak mee in dezelfde wedstrijden als sportwagens (bv.: de 24 uur van Le Mans) of toerismewagens (bv.: de 24 uur van Francorchamps).
De belangrijkste wedstrijden voor sportwagens zijn:
- 24 uur van Le Mans (sinds 1923)
- 12 uur van Sebring (sinds 1952)
- 24 uur van Daytona (sinds 1966)
Vroeger waren er ook nog de:
- Mille Miglia (van 1927 tot 1957)
- Targa Florio (van 1906 tot 1973)
- Carrera Panamericana (van 1950 tot 1954)
Er bestaan verschillende kampioenschappen die betwist worden door sportwagens. De belangrijkste zijn:
- American Le Mans Series
- Le Mans Endurance Series
- Grand-Am Cup
- Rolex Sports Car Series
- FIA GT
Vroeger waren er onder andere ook nog:
- Wereldkampioenschap voor Sportwagens (van 1952 tot 1992)
- International Sports Racing Series, later Sports Racing World Cup genoemd (van 1997 tot 2000)
- CanAm (van 1966 tot 1974)
- IMSA (van 1971 tot 1998)
- Interserie (van 1970 tot 1999)
[bewerk] Toerismewagens
Toerismewagens of touringwagens (van het Italiaanse Turismo) zijn racewagens op basis van een bestaand autotype dat vrij te koop is en op de openbare weg kan rijden. Afhankelijk van de klasse waarin een toerismewagen meerijdt, zijn er veel of weinig veranderingen toegelaten aan de mechanische onderdelen (motor, ophanging, versnellingsbak, remmen, banden enz.).
De reglementen inzake toegelaten wijzigingen kunnen sterk verschillen van land tot land.
Bij toerismewagenraces worden de deelnemende wagens heel vaak ingedeeld in klassen, vaak volgens de cilinderinhoud van de auto's. Op die manier wordt er voor een toerismewagenwedstrijd niet alleen een eindklassement opgemaakt maar zijn er ook uitslagen voor de aparte klassen. Deze laatste zijn voor de deelnemers in de lagere klassen even interessant als de uiteindelijke uitslag van de race. Het gebeurt ook vaak dat men de wedstrijden zo spannend mogelijk probeert te maken, door dominerende wagens te belasten met extra gewicht.
Met toerismewagens worden zowel korte races gehouden (sprint-races van bv. 30min) alsook langeafstandsraces (6u, 24u, 500km enz.).
Voor toerismewagens bestaan er heel wat kampioenschappen, internationale maar vooral ook veel nationale kampioenschappen.
Evolutie van de internationale toerismewagenkampioenschappen:
In 1987 werd er zowel een Europees als een Wereldkampioenschap voor toerismewagens gereden. In 1988 bleef alleen het Europees Kampioenschap over. Het zou voor geruime het laatste Europees Kampioenschap voor Toerismewagens blijven.
- Na het verdwijnen van een internationaal toerismewagen kampioenschap na 1988, wonnen de nationale kampioenschappen aan belang. Het British Touring Car Championship en het Deutsche Tourenwagen Meisterschaft eisten een hoofdrol op.
- In 1993, 1994 en 1995 werd er in één wedstrijd beslist wie dat jaar de winnaar zou worden van de Touring Car World Cup. Dit gebeurde respectievelijk op de circuits van Monza, Donington en Paul Ricard.
- De populariteit van het Deutsche Tourenwagen Meisterschaft werd ondertussen zo groot, dat besloten werd er de internationale tour mee op te gaan. In 1995 werden er al enkele wedstrijden buiten Duitsland georganiseerd (onder andere in Helsinki en Donington), in 1996 zelfs buiten Europa (Japan en Brazilië) onder de naam ITC (International Touring-car Championship). Maar deze expansie betekende meteen ook het einde van de DTM. Pas in 2000 zou het herrijzen onder zijn nieuwe naam: Deutsche Tourenwagen Masters.
- Na 1996 is het internationale toerwagenracen in Europa virtueel dood. De belangrijkste nationale kampioenschappen zijn het British Touring Car Championship en het Italian Super Touring Car Championship.
- Op basis van het Italiaans Super Toerisme Wagen Kampioenschap wordt in 2000 de European Super Touring Cup opgestart.
- de FIA neemt dit kampioenschap over en vanaf het volgende jaar is er een FIA European Touring Car Championship (2001 - 2004)
- En tenslotte - nieuw vanaf dit jaar - het FIA World Touring Car Championship.
De nationale kampioenschappen met de grootste internationale uitstraling zijn:
- DTM (Deutsche Tourenwagen Masters, voorheen Deutsche Tourenwagen Meisterschaft)
- BTCC (British Touring Car Championship)
- V8 Supercars (Australië)
- Trans-Am Series (Verenigde Staten)
- Langstreckenmeisterschaft
- Nascar
- Andere nationale kampioenschappen: Groot-Brittannië - Italië - Spanje
In België:
Het begon als een regionaal kampioenschap, de BBL-Cup, dat in het begin van de jaren '90 zijn naam veranderde in Carglass Cup. In 1997 kreeg het de naam "Carglass Cup Belcar". Door zijn toegenomen populariteit kreeg het in 1998 de status van een nationaal kampioenschap voor uithoudingsraces onder de naam "Castrol Belcar". Sinds 2002 noemt het officieel "Mediagroup Van Dyck Belcar". De belangrijkste wedstrijd uit dit kampioenschap is elk jaar de 24 uur van Zolder, maar er worden ook wedstrijden in het buitenland georganiseerd zoals in Assen, de Nürburgring, Zandvoort en Dijon.
- BTCS (Belgian Touring Car Series) (sinds 2004)
Tot in 2003 gaf het Procar kampioenschap - in de laatste jaren van zijn bestaan "New Procar" genoemd - de toon aan in het Belgische toerwagenracen. Dit kampioenschap volgde in het begin van de jaren '90 het Belgian Touring Car Championship op, dat al verreden werd sinds 1972.
In Nederland:
- In 1963 ging men van start met het Nederlands Toerwagen Kampioenschap. Vanaf 1973 werd dit kampioenschap uitgebreid met de deelname van de krachtigere GT-wagens. Vanaf 1986 werd het hervormd tot DPCC (Dutch Production Car Championship). In 1995 ontstond het het DTCC (Dutch Touring Car Championship), dat werd georganiseerd tot 2002.
- De Dutch Supercar Challenge is op dit moment het belangrijkste GT- en toerwagen kampioenschap van Nederland. Het ontstond uit de eind jaren '90 opgerichte "Dutch Supercar Cup". Typisch aan dit kampioenschap was, dat het technisch reglement veel toeliet. Dit leidde al spoedig tot een spectaculair deelnemersveld. De populariteit van dit kampioenschap steeg dusdanig dat een meer degelijke aanpak nodig werd. In 2001 werd hier werk van gemaakt. De wedstrijden werden nog spectaculairder door verplichte pitstops en rijderswissels. Ook organisatorisch werd alles veel professioneler aangepakt met de nodige aandacht voor de omkadering en promotie naar de media toe. De DSC ging ook de internationale toer op met wedstrijden in Lausitz & de Nurburgring (Duitsland) en Spa & Zolder (België). Dit jaar staat er ook een wedstrijd in Silverstone (Groot-Brittannië) op het programma.
Buiten al deze kampioenschappen bestaan er ook enkele belangrijke wedstrijden voor toerismewagens, die op zich vaak belangrijker zijn dan het kampioenschap waar ze deel van uitmaken. De voornaamste hiervan zijn:
- 24 uur van Francorchamps
- 1000 km van Bathurst
- Macao
- 24 uur van de Nürburgring
- 24 uur van Zolder
- TT (Tourist Trophy)
- Grand Prix des Frontières in Chimay (van 1926 tot 1973)
Tenslotte is er nog een specifieke tak van de autosport, waarvan de meeste kampioenschappen ook onder de noemer "Toerismewagens" mogen worden geplaatst: de Cupraces of merkenraces. Het gaat hier om kampioenschappen, betwist door identieke wagens. Een overzicht geven is onbegonnen werk omdat er wereldwijd honderden van deze kampioenschappen worden betwist. Onder de bekendste kunnen we niettemin plaatsen:
- Porsche Supercup
- De opeenvolgende Europese merkenraces van Renault sinds de jaren 70: Renault 5, Renault Alpine, Renault 21, Renault Clio, Renault Sport Spider en nu de Eurocup Mégane Trophy.
Bekende merkenraces van vroeger waren onder andere:
In België:
- Dit seizoen: Mini Challenge Cup
en vroeger:
- Renault 5 en Renault Mégane
- Ford Escort Mexico Trofee (jaren 70)
In Nederland:
- Dit seizoen: Alfa Romeo Challenge, Porsche GT3 Cup Challenge, Clio Cup, Seat Cupra Cup en de BRL (Benelux Racing League)
en vroeger:
[bewerk] Rally
In rally's leggen relatief normale auto's etappes af over secundaire wegen en paden. Dit gebeurt tegen de klok en niet direct tegen elkaar. De auto's zijn meestal aangepaste versies van relatief kleine en krachtige productie-auto's. Het vermogen en de wegligging zijn de belangrijkste verbeteringen ten opzichte van de fabrieksauto's.
De etappes zijn gewoonlijk tussen de 5 en 60 km lang en vinden plaats op afgesloten landwegen en paden. Tussen de etappes door verplaatsen de auto's zich op de gangbare openbare weg, waarbij ze zich aan de geldende verkeerswetten van het land waarin de rally plaatsvindt moeten houden.
Bekende voorbeelden van rally's zijn het World Rally Championship, een competitie over een groot aantal weekendrally's in de wereld, en Parijs-Dakar, een ruim twee weken durende rally door Europa en Noord-Afrika.
[bewerk] Rallycross
In rallycross, een van de rallysport afkomstige variant van autosport, nemen aan circuitgebruik aangepaste auto's het direct tegen elkaar op op een deels verhard/deels onverhard afgesloten parcours, zoals het Eurocircuit van Valkenswaard.
[bewerk] Karting
Karting is een autosportvariant waarbij men het tegen elkaar opneemt in kleine, speciaal voor dit doel gemaakte, voertuigen, genaamd karts. Het essentiele van een kart is het ontbreken van een differentieel. De starre achteras zorgt voor een unieke wegligging en rij-eigenschappen. Wedstrijden worden gehouden op speciale circuits die zowel indoor als outdoor kunnen zijn. Ondanks de relatief kleine afmetingen van zowel de voertuigen als de baan, kunnen er grote snelheden gehaald worden, tot boven de 100 kilometer per uur. Het dragen van een helm en beschermende kleding is dan ook verplicht.
Karting is een relatief toegankelijke autosport. Kartingbanen staan meestal open voor iedereen, ook jongeren en mensen zonder rijbewijs, en er zijn geen diploma's nodig om een keer te rijden. Veel bekende Formule 1-rijders hebben hun eerste wedstrijd-ervaring opgedaan in de karting en een aantal van hen bij Nederlandse kart teams.
[bewerk] Trialrijden
Trials zijn behendigheidswedstrijden met terreinvoertuigen, zowel in een langzame variant en in een snelle variant over langere afstanden. De "long distance trial" lijkt op Parijs-Dakar, al is dat in Nederland natuurlijk maar relatief. Het NK Trial gaat over de langzame trial, waarbij puur op behendigheid gestreden wordt. Er zijn verschillende categorieën, afhankelijk van de mate waarin de auto is aangepast.
Een variant op het trialrijden is de Challenge van 4x4 Zeeland, waarbij teams met drie auto's binnen drie kwartier een parcours afleggen. Hierbij komt het aan op samenwerking en improvisatievermogen. De race is pas over als alle auto's, zelfstandig of gesleept, over de finish zijn.
[bewerk] Rittensport
Ritten zijn een vorm van autosport waarbij nauwkeurigheid belangrijker is dan snelheid of behendigheid. Ritten worden in Nederland op de openbare weg gehouden met normale auto's.
Ritten worden vaak gehouden op rustige wegen in landelijke gebieden, waar men het overige verkeer zo min mogelijk tot last is. Doel is doorgaans om zo min mogelijk strafpunten op te lopen. Strafpunten kan men oplopen door een verkeerde route te rijden of puzzels onderweg onjuist op te lossen.
De rittensport kan op veel niveaus beoefend worden. Ze worden zowel georganiseerd door buurt- of personeelsverenigingen als speciale rittensportverenigingen. Landelijke en regionale competities worden georganiseerd door de Nederlandse Rittensport Federatie. Deze organisatie onderscheidt drie vormen van rittensport: routebeschrijving, kaartlezen en puzzelen.
[bewerk] Externe links
- Fédération Internationale de l'Automobile
- KNAC Nationale Autosport Federatie
- Nederlandse Rittensport Federatie
- Koninklijke Automobiel Club van Belgë
| Zie ook: |
|---|
 Portaal Sport · Categorie:Sport · Sport van A tot Z · In het nieuws - Sport · Sport · Autosport |
