Akrotiri en Dhekelia
Akrotiri en Dhekelia zijn twee gebieden op het eiland Cyprus. De gebieden hebben de status van Sovereign Base Areas van Groot-Brittannië. Het is geen onafhankelijk land of autonoom gebiedsdeel, maar een militaire basis van Groot-Brittannië overzee. De gebieden zijn Brits sinds Cyprus onafhankelijk is geworden van het Britse Rijk. De Britten wilde deze gebieden behouden vanwege de strategische positie in de Middellandse zee.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De Sovereign Base Areas zijn gecreëerd in 1960 toen Cyprus een toenmalige kolonie van het Britse rijk, een republiek binnen het Britse Gemenebest werd. De Britten wilde de basissen op Cyprus behouden, vanwege te strategische positie, dicht bij het Suezkanaal en bij het Midden-Oosten. Er zouden op de basis militairen gestationeerd worden en het was bedoeld voor training van militairen.
In 1974 vielen de Turken de republiek Cyprus binnen, wat leidde tot het oprichten van de Turkse republiek van noord Cyprus. Dit heeft echter geen effect gehad op de positie van de Sovereign Military Bases. De Britten waren niet betrokken bij de gevechten. De basissen werden wel gebruikt om vluchtende Grieks-Cyprioten op te vangen.
De republiek Cyprus heeft een aantal keer Akrotiri en Dhekelia opgeëist, omdat het een groot gebied bestrijkt dat door de Cyprioten gebruikt zou kunnen worden voor burgerlijke doelen.
Vier jaar na 1960 heeft de Britse overheid huur betaald aan Cyprus, maar na de conflicten van 1963-1964 stopte dit omdat de Britten claimde geen garantie meer te kunnen krijgen dat de Turkse en de Griekse gemeenschap op Cyprus evenveel zouden profiteren. De overheid van de Republiek Cyprus probeert het geld dat niet betaald is sinds 1964 nog steeds te claimen. Schattingen over dit bedrag lopen van een paar honderd duizend op tot 1 miljard Euro.
In juli 2001 braken er gewelddadige protesten uit bij de basissen, omdat de Britten plannen hadden een aantal radiomasten neer te zeggen. Cyprioten die om de basis heen wonen protesteerde hiertegen omdat dit een negatief effect op hun gezondheid zou hebben.
Groot-Brittannië heeft nog geen intentie getoond om de basissen over te dragen, echter hebben ze wel voorgesteld om 86.9 km2 landbouwgebied over te dragen. Dit was een onderdeel van het Annan Plan voor Cyprus
[bewerk] Politiek
De basissen worden beheerd door de Beheerder van de Sovereign Base Areas, die tevens de bevelhebber is van de Britse troepen op Cyprus. De Beheerder wordt officieel benoemd door de Britse monarchie op voordracht van de Britse minister van defensie. De Beheerder heeft alle wetgevende en uitvoerende macht over de basis. Naast de Beheerder is er een Hoge Ambtenaar, die door de Beheerder is benoemd en verantwoordelijk is voor het dagelijks bestuur van de de overheid. Er worden geen verkiezingen gehouden, is dus ook geen parlement. De inwoners van Akrotiri en Dhekelia die het Britse staatsburgerschap bezitten kunnen wel deelnemen aan verkiezingen in Groot-Brittannië. Sinds de bezetting in 1974 is Rauf Denktash leider van het bezette noorden van het land. Sinds 20 april 2005 is Mehmet Ali Talat de nieuwe gekozen president van Noord Cyprus Turks Republiek. In maart 2003 is Tassos Papadopoulos president geworden van het zuiden van het land.
[bewerk] Geografie
Drie procent van het eiland Cyprus bestaat uit Akrotiri en Dhekelia. Akrotiri heeft een oppervlakte van 123km² en Dhekelia heeft een oppervlakte van 130.8km². 60% van het land is privé eigendom en 40% is eigendom van het Britse ministerie van Defensie. Binnen Dhekelia liggen nog een aantal exclaves van de Republiek Cyprus. De gebieden zijn niet afgescheiden van de rest van Cyprus, er lopen wegen doorheen en het is vrij toegankelijk voor Cyprioten. Er lopen zelfs wegen door de militaire basissen, dit in tegenstelling tot Guantanamo Bay wat afgesloten is van de buitenwereld.
[bewerk] Rechtssysteem
De basissen hebben een eigen rechtsysteem. Dit bestaat uit het rechtssysteem van de kolonie Cyprus uit 1960 met een aantal aanpassingen. De wetten worden voor zover mogelijk gelijk gehouden met dat van Cyprus.
De rechtbank van de Sovereign Base Area heeft jurisdictie over alle delicten die in Akrotiri en Dhekelia gepleegd worden. De wet wordt gehandhaafd door de Sovereign Base Areas Police.
[bewerk] Demografie
Toen de basissen werden opgericht in 1960, werden de grenzen zodanig getrokken dat er geen urbane gebieden binnen de grenzen kwamen te liggen. Toch wonen er inmiddels 14.000 mensen op de basis waarvan 7.000 Cyprioten, die werken in de basis of werken op het omgrenzende landbouwgebied. De andere 7.000 inwoners zijn Britse militairen en hun families.
[bewerk] Economie
Er zijn geen economische gegevens over Akrotiri en Dhekelia beschikbaar. De belangrijkste economische activiteiten zijn het voorzien van de militaire basis en landbouw.
