ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

این صفحه یکی از شیوه‌نامه‌های ویکی‌پدیا شمرده می‌شود. مفاد و توصیه‌های این صفحه نمایانگر آن دسته از استانداردهای مقاله‌نویسی/ویرایش است که بسیاری از ویراستاران با اصول بنیادی آنها موافقند. با وجود اینکه پیروی از مفاد این صفحه توصیه می‌شود، این مفاد جزو سیاست‌ها نیست. در ویرایش و به‌روزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن آن تغییرات و نظرخواهی در مورد آنها استفاده کنید.

میان‌بُر: وپ:شیوه

هدف این شیوه‌نامه یکدست‌سازی شیوهٔ نگارشی مقاله‌ها در ویکی‌پدیا است چرا که این امر به آسان‌خوانی مقالات کمک خواهد کرد. ضابطه‌های زیر نه لزوماً بهترین‌ها هستند و نه به هیچ‌وجه حرف آخر را می‌زنند. اما اگر همگان از شیوهٔ یکسانی پیروی کنند استفاده از ویکی‌پدیا چه هنگام خواندن مقاله‌ها و چه هنگام ویرایش آنها آسان می‌شود.

نوشتن مقاله‌های سلیس، آگاه‌کننده و بی‌طرف بسیار مهم‌تر از قالب و شیوهٔ خاص ارایهٔ آنها است. نویسندگان ملزم به رعایت همه (یا حتی هیچ‌کدام) از این ضابطه‌ها نیستند. از محاسن ویکی‌نویسی یکی آن است که کمال مطلق لازم نیست.

[ویرایش] کدگذاری

همه‌ٔ حروف و علائم باید با استفاده از نویسهٔ صحیحشان در متن بیایند. کد نویسه‌های صحیح فارسی در استاندارد ملی ۶۲۱۹ ایران آمده است. درست «بی‌باک». غلط: «بي باك». برای دیدن فهرستی از نویسه‌های غیراستانداردِ متداول به رده:نویسه غیراستاندارد رجوع کنید.

[ویرایش] آوردن عبارتهای عربی

باید به خاطر داشت که کد نویسهٔ بعضی حروف فارسی با آنِ معادل عربی آنها متفاوت است. این نویسه‌ها بعضاً متفاوت هم نمایش داده می‌شوند. برای نمونه ي عربی (با دو نقطه زیر آن) در استاندارد یونی‌کد با کد ۱۶۱۰ و ی فارسی (که در حالت آخر بدون نقطه‌است) با کد ۱۷۴۰ مشخص می‌شود. این دو نویسه از اساس متفاوت بوده و به هیچ‌وجه نباید به جای یکدیگر به کار روند. از این رو هنگام آوردن متنی به عربی (که قاعدتاً در آن نویسه‌های عربی به کار رفته‌است) باید تمهید ویژه‌ای اندیشید. برای آوردن عبارتی کوتاه به زبان عربی می‌توان از الگوی {{عربی|متن العربي}} استفاده کرد. برای آوردن عبارت‌های بلندتر و/یا استفاده از الگوهای دیگر مانند {{نشان}} در داخل متن عربی می‌توان چنین نوشت:

{{آغاز عربی}}
متن بلند با قابلیت استفاده از قالبهای گوناگون.
{{پایان عربی}}

توجه داشته باشید که در متن عربی باید از نویسه‌های خاص عربی استفاده کرد.

[ویرایش] دستور خط

نوشتار اصلی: ویکی‌پدیا:دستور خط

رعایت مفاد چاپ چهارم دستور خط فارسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در متنها ارجحیت دارد. مورد اصلی اختلاف چاپ چهارم با چاپهای قبلی در مجازدانستن هردوصورت جمع با هاست که در ذیل توضیح داده خواهد شد. از جملهٔ مهمترین قواعد این دستور خط می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

1. برای ترکیب‌های اضافی و وصفی منتهی به «ه‍» ناملفوظ، مثل «خانهٔ بزرگ»، از نویسهٔ «ی روی ه‍» استفاده می‌شود. درست: «خانهٔ بزرگ». غلط: «خانه بزرگ»، «خانه ی بزرگ»، «خانه‌ی بزرگ» ^[1]
   • لطفاً برای همزه روی ه از تک‌نویسهٔ ۀ استفاده نکنید. این نویسه استاندارد نیست و کاربرد آن در زبانهایی مثل اردوست. در بعضی از نسخه‌های قدیمی‌تر قلمها این حرف به حرف پیشین نمی‌چسبد. درست: خانهٔ = خانه + ٔ . غلط: خانۀ = خان + ۀ
2. علامت جمع ها هم به صورت بی‌فاصله و هم با فاصلهٔ مجازی به کلمهٔ جمع‌شونده می‌چسبد و هر دو صورت صحیح است: ^[2] (کتابها و کتاب‌ها) در چند مورد خاص حتماً با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شود. از این رو اگر همواره با فاصلهٔ مجازی نوشته شود مشکلی پیش نمی‌آید. در هیچ موردی ها با فاصلهٔ معمولی نوشته نمی‌شود: (کتاب ها) مواردی که حتماً از فاصلهٔ‌ مجازی استفاده می‌شود از قرار زیرند:
   1. بعد از های ناملفوظ: خانه‌ها
   2. بعد از های ملفوظ که به حرف قبل بچسبد: تشبیه‌ها
   3. بعد از ط یا ظ: استنباط‌ها
   4. کلمه پردندانه باشد. (بیش از سه دندانه)
   5. نشان دادن صورت مفرد کلمه
   6. کلمه‌های خارجی نامأنوس
   7. جمع بستن اسم خاص
3. عموماً پیشوند جدا (با فاصلهٔ مجازی) نوشته می‌شود (مثال: «هم‌شکل») مگر اینکه به صورت سرهم معنایی بسیط از کلمه استنباط شود (مثال: «همسایه»).
4. پسوند چسبیده نوشته می‌شود (مثل دانشمند) (مگر اینکه حرف آخر جزء اول و حرف اول پسوند هم‌‌مخرج باشند یا حرف آخر جزء اول ه باشد: نظام‌مند و علاقه‌مند).
5. کلماتی که ترکیب دو یا چند کلمه‌اند در صورتی که معنای کلمهٔ جدید بسیط گونه باشد سرهم (مگر اینکه جزء دوم با «آ» آغاز شود) و در غیر این ‌صورت با فاصلهٔ مجازی نوشته‌ می‌شوند: «نیشکر» برای مورد اول (دانش‌آموز به عنوان استثنا) و «آب‌میوه» برای مورد دوم. ^[3]

[ویرایش] دستور زبان

• سبک متن مقاله‌های ویکی‌پدیا باید رسمی باشد. در بحثها می‌شود از متن غیررسمی استفاده کرد، ولی بهتر است که در بحثها هم از متن رسمی استفاده شود. رسمی‌نوشتن لزوماً به معنی متکلف نوشتن نیست ولی ساده‌نویسی هم در صورتی که امکان داشته باشد معنی از بین برود یا متن بیش از حد طولانی شود مضر است.
• در ویکی‌پدیای فارسی از مضارع اخباری فعل بودن استفاده نمی‌شود. درست: «است»، «هستند» یا «اند»، «نیست». غلط: «می‌باشد»، «می‌باشند»، «نمی‌باشد».
• نشانهٔ مفعولی «را» را باید هر چه نزدیکتر به خود مفعول نوشت. درست: «کتابی را که آورده بود، برد.» غلط: «کتابی که آورده بود را برد».
• باید تا جای ممکن کوشش شود که قوانین نحو عربی در نوشتارهای فارسی به کار برده نشود: غلط «مقالات مربوطه» درست «مقالات مربوط» یا «مقاله‌های مربوط».

[ویرایش] نقطه‌گذاری

علامتهای نقطه‌گذاری به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: منفرد و مزدوج

[ویرایش] علامتهای نقطه‌گذاری منفرد

علامتهای نقطه‌گذاری منفرد علامتهایی هستند که به‌تنهایی ظاهر می‌شوند و لزوماً با علامت دیگری به کار نمی‌روند. نمونه: نقطه (.) و ویرگول (،).

هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:

• بدون فاصله با نویسهٔ پیشین وارد می‌شوند.
• میان آنها و حرف (الفبای) بعدی یک فاصله وجود دارد.

درست

«دارا انار دارد. سارا انار ندارد.»

نادرست

• «دارا انار دارد.سارا انار ندارد.»
• «دارا انار دارد .سارا انار ندارد.»
• «دارا انار دارد . سارا انار ندارد.»

[ویرایش] علامتهای نقطه‌گذاری مزدوج

علامتهای نقطه‌گذاری مزدوج علامتهایی هستند که با علامتی دیگر به صورت مزدوج به کار می‌روند. نمونه: کمان به صورت زوجِ کمان باز ( و کمان بسته ) به کار می‌رود.

هنگام استفاده از آنها باید نکته‌های زیر را رعایت کرد:

• نویسهٔ باز با حرف پیشین فاصله دارد و حرف بعدی بدون فاصله با آن نوشته می‌شود.
• نویسهٔ بسته بدون فاصله با حرف پیشین نوشته می‌شود. حرف بعدی با آن فاصله دارد.

درست

«دارا (شخصیت محبوب ما) انار دارد.»

نادرست

• «دارا(شخصیت محبوب ما) انار دارد.»
• «دارا ( شخصیت محبوب ما) انار دارد.»
• «دارا (شخصیت محبوب ما)انار دارد.»
• «دارا (شخصیت محبوب ما )انار دارد.»
• «دارا ( شخصیت محبوب ما ) انار دارد.»
• سایر موارد مشابه

[ویرایش] نقل قول (گفتاورد)

• برای نقل قول و موارد مشابه، از «گیومهٔ فارسی» استفاده می‌شود، نه از علامت نقل قول تکی یا دوتایی انگلیسی. درست: «نقل قول». غلط: "نقل قول" و 'نقل قول'.
• برای آوردن نقل قولی بزرگ در بیشتر از دو سه خط از قالب {{نقل قول بزرگ}} به صورت زیر استفاده می‌شود:

{{نقل قول بزرگ}}
نقل قول در چند خط
{{پایان نقل قول بزرگ}}

سره نویسان می‌توانند از {{گفتاورد بزرگ}} و {{پایان گفتاورد بزرگ}} استفاده کنند. باید توجه داشت که کارکرد ویکی‌پدیا جمع‌آوری نقل قول نیست و نقل قولها باید معمولاً بخشی از یک پیکرهٔ متنی بزرگ‌تر باشند. پروژهٔ خویشاوندی که به منظور جمع‌آوری نقل قول به وجود آمده‌است ویکی‌گفتاورد است.

[ویرایش] نوشتن تاریخ‌ها

در متن مقالات می‌توان از شیوهٔ خاصی برای نوشتن تاریخ‌ها استفاده کرد. با اینکه استفاده از این روش اختیاری است ولی باعث می‌شود که پیوندی به صفحهٔ ویژهٔ آن تاریخ بوجود بیاید و خواننده بتواند با پی‌گیری آن پیوند از دیگر رویدادهای رخ‌داده در آن تاریخ آگاه شود.

بعنوان مثال؛ فرض کنید در حال خواندن متنی هستید که چنین است «...در اعتراض به جوایز نوبل سال ۱۹۴۵...». با پی‌گیری پیوندی که برای آن سال داده شده‌است می‌توانید وقایع دیگر آن سال را که معمولاً شامل جایزه‌های نوبل داده شده در آن سال نیز می‌شود، ببینید.

برای استفاده از این امکانات شیوهٔ نوشتن خاصی برای تاریخ باید پی‌گرفته شود که در پایین شرح داده شده است :

• تاریخ هجری شمسی :
  • سال: [[۱۳۸۴]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۳۸۴.
  • ماه و سال: [[آذر ۱۳۸۴]] که نتیجه‌اش می‌شود آذر ۱۳۸۴.
  • کامل: [[۲۰ آذر]] [[۱۳۸۴]] که نتیجه‌اش می‌شود ۲۰ آذر ۱۳۸۴.

• تاریخ هجری قمری :
  • سال: [[۱۴۱۲ (قمری)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۴۱۲.
  • ماه و سال: [[ربیع‌الاول ۱۴۱۵]] که نتیجه‌اش می‌شود ربیع‌الاول ۱۴۱۵.
  • کامل: [[۱۸ ربیع‌الاول]] [[۱۴۱۵ (قمری)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۸ ربیع‌الاول ۱۴۱۵.

• تاریخ میلادی :
  • سال: [[۲۰۰۵ (میلادی)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۲۰۰۵.
  • ماه و سال: [[دسامبر ۲۰۰۵]] که نتیجه‌اش می‌شود دسامبر ۲۰۰۵.
  • کامل: [[۱۱ دسامبر]] [[۲۰۰۵ (میلادی)|]] که نتیجه‌اش می‌شود ۱۱ دسامبر ۲۰۰۵
  • نکته: برای ذکر نام ماههای میلادی از لفظ فرانسوی آنها استفاده می‌شود:

ژانویه، فوریه، مارس (مارچ)، آوریل (آپریل)، مه (می)، ژوئن (جون)، ژوئیه (جولای)، اوت (آگوست)، سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر.

در این روش سعی شده است در مواردی که تاریخ ابهامی ندارد، برای جلوگیری از مشکلات خط‌های راست‌نویس از نوشتن پرانتز خودداری شود. بنابراین بدیهی است که دسامبر ۱۳۸۴ به معنای ماه دسامبر سال ۱۳۸۴ میلادی است.

بدلیل انعطاف شیوهٔ خط ویکی می‌توان از موارد دیگری نیز برای استفادهٔ بهینه از پیوندهای مربوط به تاریخ استفاده کرد، مثلاً:

«در [[۱۹۴۴ (میلادی)|همان سال]] که هواپیمای [[آنتوان دو سنت‌اگزوپری|سنت‌اگزوپری]] سقوط کرد و کشته شد...»

که نتیجه می‌دهد:

«در همان سال که هواپیمای سنت‌اگزوپری سقوط کرد و کشته شد...»

یا:

«[[۱۹۴۵(میلادی)#ژانویه|ماه ژانویهٔ سال ۱۹۴۵]] از تنش‌های سیاسی-نظامی پایان جنگ‌ جهانی دوم سرشار بود...»

که نتیجه می‌دهد:

«ماه ژانویهٔ سال ۱۹۴۵ از تنش‌های سیاسی-نظامی جنگ‌ جهانی دوم سرشار بود...»

[ویرایش] نوشتن تاریخ‌های پیش از میلاد مسیح

برای نوشتن تاریخ‌های پیش از میلاد مسیح از شیوهٔ زیر استفاده می‌شود :

• سال: [[۲۰۰ (پیش از میلاد)]] که نتیجه می‌دهد ۲۰۰ (پیش از میلاد).
• ماه و سال: [[دسامبر ۲۰۰ (پیش از میلاد)]] که نتیجه می‌دهد دسامبر ۲۰۰ (پیش از میلاد).
• کامل: [[۱۱ دسامبر]] [[۲۰۰ (پیش از میلاد)]] که نتیجه می‌دهد ۱۱ دسامبر ۲۰۰ (پیش از میلاد).

[ویرایش] نوشتن تاریخ‌های پیش از هجرت محمد

برای نوشتن تاریخ‌های پیش از هجرت محمد از شیوهٔ زیر استفاده می‌شود :

• سال: [[۱۱ (پیش از هجرت)]] که نتیجه می‌دهد ۱۱ (پیش از هجرت).
• ماه و سال: [[رجب ۱۱ (پیش از هجرت)]] که نتیجه می‌دهد ۱۱ (پیش از هجرت).
• کامل: [[۲۰ رجب]] [[۱۱ (پیش از هجرت)]] که نتیجه می‌دهد ۲۰ رجب ۱۱ (پیش از هجرت).

[ویرایش] استفاده از برچسبهای اچ‌تی‌ام‌ال

تا آنجا که ممکن است از برچسبهای نشانه‌گذاری اچ‌تی‌ام‌ال در متن مقاله‌ها استفاده نکنید و به جای آن از برچسبهای نشانه‌گذاری ویکی استفاده کنید. نمونه‌های نادرست استفاده از برچسب اچ‌تی‌ام‌ال:

• استفاده از کدهای اچ‌تی‌ام‌ال برای رسم جدول
• استفاده از < P align="justify"> برای تمام‌چین‌کردن بندها.
• استفاده از < i> برای ایتالیک‌کردن متن.

[ویرایش] عنوان‌بندی مقالات

عنوان اصلی مقاله نامی است که مقالهٔ شما با آن نام در سامانهٔ ویکی‌پدیا ذخیره می‌شود. به عنوان مثال، عنوان این مقاله «ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه» است. با استفاده از این عنوان و با واردکردن نشانی زیر می‌توان به این مقاله دست‌ یافت :

http://fa.wikipedia.org/wiki/ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه

بنابراین می‌توانید از چنین پیوندی برای ساختن مقالاتی که وجود ندارند استفاده کنید. یعنی ابتدا عبارت زیر را در نوار نشانی مرورگر تایپ کنید :

http://fa.wikipedia.org/wiki/

سپس صفحه‌کلید را فارسی نمایید و عنوان مقالهٔ دلخواه را تایپ کنید :

http://fa.wikipedia.org/wiki/عنوان مقاله

می‌توانید از صفحه‌ٔ ویژه‌ای که برای این کار ساخته شده است نیز استفاده کنید. مواردی که باید دربارهٔ عنوان اصلی مقالات به آن توجه کنید :

• عنوان مقاله باید با نویسه‌های فارسی نوشته شود. از عناوین دارای نویسه‌های غیرفارسی تا حد امکان پرهیز کنید. اینگونه عناوین در بعضی موارد مانند سرواژگان مربوط به دانش رایانه (مثل HTML) تنها برای صفحهٔ انتقال بکار برده شده‌اند.
• برای ساختن مقالهٔ جدید با استفاده از روش یاد شده مطمئن شوید که صفحه‌کلید شما ی و ک را عربی (به شکل ي و ك) نمی‌زند.
• معمولاً در عنوان مقاله نباید از نویسه‌های خاص (#،$،&،* و...) استفاده کنید.
• در عنوان اصلی مقاله نباید از اعراب (زبر و زیر و پیش و تشدید^[4]*) استفاده کرد.
• تا جای ممکن در عنوان مقالات صورت مفرد کلمه آورده می‌شود.^[5]* درست:بادبادک غلط:بادبادک‌ها
  • در صورتی که کلمه‌ای به‌ناچار در عنوان با «ها» جمع بسته شده باشد (مثلاً عنوان نمایشنامه‌ای به صورت جمع است)، «ها» با فاصلهٔ مجازی نوشته می‌شود؛ درست: عادل‌ها، غلط: عادلها، عادل ها.
• موارد سرهم‌نویسی و جدانویسی و استفاده از فاصلهٔ مجازی را بر طبق دستور خط که در ابتدای این مقاله درباره‌اش صحبت شد در انتخاب عنوان برای مقالات هم رعایت کنید؛ غلط : می گون، درست : می‌گون
• در صورتی که با یک عنوان واحد چند مقالهٔ با موضوعات متفاوت وجود دارد که همگی شیوهٔ نوشتار عنوانشان یکی است (مانند گریس و گریس)، یا پیش‌بینی می‌کنید که در آینده چنین مساله‌ای پیش بیاید (مانند کازابلانکا، کازابلانکا و کازابلانکا) باید در جلوی عنوان اصلی پرانتزی باز کنید و با یک کلمه عنوان مورد نظر خود را از دیگران مجزا نمایید :
  • کازابلانکا (فیلم)
  • کازابلانکا (شهر)

در این جور موارد معمولاً صفحه‌ای که عنوان بدون توضیح دارد (کازابلانکا) به عنوان صفحهٔ ابهام‌زدایی استفاده می‌شود. نکاتی که در استفاده از این روش باید در نظر داشته باشید :

• در انتخاب عنوان اصلی برای مقاله بین عنوان و پرانتز توضیحات یک فاصله در نظر بگیرید^[6]*؛ درست : کازابلانکا (فیلم)، غلط : کازابلانکا(فیلم)
• کلماتی که معمولاً داخل پرانتز استفاده می‌شوند بر حسب مورد متفاوتند اما کلمات فهرست‌شده در زیر حالت عمومی دارند :
  • (کتاب) مانند سرمایه (کتاب)
  • (فیلم) مانند گریس (فیلم)
  • (شهر) مانند بابل (شهر)

[ویرایش] ایتالیک و گیومه

متأسفانه ویکی‌پدیای فارسی امکان استفاده از متن ایرانیک (خوابیده به چپ) ندارد، ولی می‌توان از نشانگذاری '' برای ایتالیک (خوابیده به راست) استفاده کرد. مثال:

''این متن ایتالیک است.''

که خروجی زیر را ایجاد می‌کند:

از ایتالیک معمولاً برای تأکید روی کلمات خاص استفاده می‌شود. در موارد زیر نیز از ایتالیک استفاده می‌شود.

[ویرایش] عنوانها

برای عنوان موارد زیر باید از ایتالیک استفاده شود :

• آثار هنرهای بصری
• آلبومهای موسیقی
• بازیهای رایانه‌ای و ویدئویی
• جراید (روزنامه‌ها، مجله‌ها، و مانند آنها)
• فیلمها
• کتابها
• کلمات به زبانهای غیرفارسی که به خط فارسی/عربی نوشته می‌شوند
• مجموعه‌های تلویزیونی
• نمایشنامه‌ها

در صورتیکه عنوان خاصی از میان دسته‌بندی یاد شده دارای مقالهٔ مستقل است، ایجاد پیوند لازم است.

از ایتالیک معمولاً در عنوان آثار نسبتاً بلندتر استفاده می‌شود. عنوان آثار کوتاهتر، از جمله موارد زیر، در داخل گیومه می‌آید:

• آوازها
• شعرهای کوتاه
• داستانهای کوتاه
• فصل‌های یک اثر بلندتر
• قسمتهای یک مجموعهٔ تلویزیونی
• مقاله‌ها

مواردی نیز وجود دارند که عنوانشان نباید ایتالیک شود یا در گیومه بیاید:

• متون مقدس
• اسناد حقوقی و قوانین

[ویرایش] کلمات به عنوان کلمه

وقتی دربارهٔ کلمه‌ای به عنوان یک کلمه یا دربارهٔ حرفی به عنوان یک حرف می‌نویسید، از ایتالیک استفاده کنید. مثلاً:

• واژهٔ کفاش به سبک واژه‌سازی عربی ولی از ریشهٔ فارسی کفش ساخته شده است.
• حرف الف معمولترین حرف در زبان فارسی است.

[ویرایش] ساختار و روش نوشتن مقاله

هر مقاله با توضیحی آغازین در یک یا چند بند (بسته به طول کل مقاله) شروع می‌شود. در مقاله‌های بلندتر مقاله به زیرعنوانهایی/بخشهایی کوچکتر تقسیم می‌شود. چیدمان یک مقالهٔ عادی به صورت زیر است.

توضیح ابتدایی
==بخش نخست==         / 
===زیربخش نخست==      |
.                   |
.                    > متن اصلی
.                   |
==بخش چندم==         |
===زیربخش چندم===   \
==پانویس==
==جستارهای وابسته==
==منابع==
===[منابع برای] مطالعه بیشتر===
==پیوند به بیرون==

توجه شود که اصلی‌ترین عنوانهای مربوط به بخشهای مختلف مقاله به صورت ==عنوان بخش== (با دو ==) هستند. استفاده از =عنوان بخش= در مقاله‌ها به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

در زیر پیرامون بخشهای مختلف مقاله توضیحی آورده می‌شود.

[ویرایش] توضیحی مختصر در ابتدای مدخل

ابتدا یک بند (پاراگراف) به عنوان مقدمه می‌آید که کلیت مقاله در آن می‌آید.

• عنوان مقاله در بند اول مقاله و اولین بار به صورت پررنگ می‌آید.

[ویرایش] متن اصلی مقاله

قسمت‌های مختلفی با عنوان مناسب برای بخش‌های مختلف مقاله می‌آیند. هر کدام از این عنوانها می‌توانند به زیرعنوانهایی شکسته شوند.

[ویرایش] عبارتهای به زبانی خارجی

اگر موضوع مقاله خودِ عبارت نوشته‌شده به زبان‌های خارجی نباشد آن عبارت نباید در متن اصلی بیاید. اگر مقاله‌نویس احساس نیاز شدید به اصل عبارت می‌کند، باید آن را در پاورقی بیاورد. اگر موضوع، خودِ عبارت خارجی باشد می‌توان آن را در متن اصلی آورد. علاوه بر این آوردن عبارتهایی به زبان خارجی در متن اصلی مقاله، هنگام آوردن نقل قولی که بخشی از آن به فارسی‌ است، ایرادی ندارد. (نمونه: اشعار ملمع)

• تبصره: نام آثار کلاسیک به زبان عربی و نیز آثار فارسی‌ای که عنوانشان عبارتی عربی (حتی با نحو عربی) است از این قاعده مستثنی است. همچنین استفاده از ترکیبهای کلیدی دو‌سه‌واژه‌ای در مقاله‌های تخصصی‌تر یا بخشهای تخصصی‌تر مقاله بلامانع است. موارد مبهم با اجماع ویکی‌نویسان در صفحهٔ بحث همان مقاله حل و فصل می‌شود.

[ویرایش] پانویس

در این قسمت توضیحات اضافه (و نیز مأخذ در صورت استفاده از استاندارد شیکاگو^[7]*) ذکر می‌شود.

برای ایجاد پاورقی، در قسمت مورد نظر در متن اصلی مقاله دستور {{نشانه|یک کد یا کلمه با الفبای لاتین}} را وارد می‌کنید و در بخش پانویس {{پاورقی|همان کد یا کلمه}} را وارد می‌کنید. در این صورت با کلیک روی علامت ^ از متن به پاورقی و برعکس منتقل می‌شوید. برای دیدن راهنمای کامل استفاده به راهنمای پاورقی رجوع کنید.

[ویرایش] جستارهای وابسته

این قسمت دربردارندهٔ پیوندهایی به مقاله‌های مرتبط در خود ویکی‌پدیا است.

[ویرایش] منابع

منابع مقاله در بخشى جداگانه با نام «منابع» ذکر می‌شوند. لطفاً توجه کنید که بر اساس دو سیاست بنیادی اثبات‌پذیری و ممنوع‌بودن تحقیق دست‌اول، هر مطلبی باید منبع داشته باشد، تحقیقات شخصی در ویکی‌پدیا نمی‌آیند. برای اطلاع از روش درست ارجاع به منابع، به صفحهٔ ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع مراجعه کنید.

[ویرایش] [منابع برای] مطالعهٔ بیشتر

در صورتی که نویسنده منابع مفید دیگری بشناسد ولی این منابع در نوشتن مقاله مورد استفاده قرار نگرفته باشد آنها را در این قسمت ذکر می‌کند.

[ویرایش] پیوند به بیرون

در صورت نیاز به ارجاع به وبگاههای دیگر (مثلاً در صورتی که مقاله‌ای اطلاعات مربوط به موضوعی را به شکل جامع منتقل نکرده باشد، یا صفحهٔ وب یا وبگاهی که کامل‌کنندهٔ مقاله باشد وجود داشته باشد)، پیوند به آنها در بخشی به نام «پیوند به بیرون» می‌آید.

• در صورتی که یک صفحه‌ٔ پیوندی یک منبع عادی است، مثلاً پیوندی به مقاله‌ای در نسخهٔ اینترنتی یک روزنامه است، بهتر است پیوند در بخش منابع و با همان ساختار منابع بیاید.
• اگر صفحهٔ مقصد پیوند به زبانی غیر از فارسی است، باید از عناوین اصلی همان صفحه برای متن پیوند استفاده شود. مثلاً اگر به صفحهٔ http://www.gnu.org/‎ پیوند داده می‌شود، عنوان پیوند باید «The GNU Operating System» و نه «سیستم عامل گنو» باشد.
• اگر صفحهٔ مقصد به زبان فارسی یا زبان راست به چپ دیگری است، با * ذکر می‌شود. اگر به یک زبانِ چپ به راست است، با استفاده از * و همراه با {{چپ‌چین}} منابع {{پایان چپ‌چین}} برای تغییر جهت متن چپ‌نویس به شکل زیر مشخص می‌شود. مثلاً:

{{چپ‌چین}}
* [http://www.gnu.org/ The GNU Operating System]
* [http://www.example.com/ A nonexistant example page]
{{پایان چپ‌چین}}

که اینطور دیده می‌شود:

[ویرایش] پروژه‌های خویشاوند

اگر مطلب مرتبطی با مقاله در پروژه‌های خویشاوند نظیر ویکی‌گفتاورد یافت می‌شود در همین بخش پیوند به بیرون، به آنها پیوند داده می‌شود. برای پیونددهی از الگوی {{نام پروژه}} استفاده می‌شود. نمونه: {{ویکی‌گفتاورد}}.

الگوهای دیگر پروژه‌های خویشاوند عبارتند از :

• {{ویکی‌واژه}}
• {{ویکی‌نسک}}
• {{ویکی‌نبشته}}

همچنین وب‌گاه Wikimedia Commons هم الگوی مخصوص خودش را دارد :

• {{ویکی‌انبار}}

توجه داشته باشید که هر یک از این الگوها شیوهٔ استفادهٔ ویژه‌ای دارند که در صفحهٔ خود الگو توصیف شده‌است.

[ویرایش] تصاویر

• براى افزودن تصویر به مقاله‌ها از قاب استفاده می‌شود و تصویر به شکل شناور در سمت چپ می‌آید.
• منبع تصویر باید به شکل نشانی اینترنتی (URL) دقیق یا هر روش دقیق دیگری (مثلاً ذکر کتابشناسی دقیق به همراه شمارهٔ صفحه) در توضیحات پروندهٔ تصویر ذکر شود.
• در صورتی حق تکثیر تصویر متعلق به شماست (مثلاً عکسی را خودتان گرفته‌اید) در توضیحات پروندهٔ تصویر با ذکر عبارت {{گنو}} قالب مربوط به انتشار اثر تحت مجوز مستندات آزاد گنو به پروندهٔ فرستاده شده اعمال می‌شود. توجه داشته باشید که انتشار اثرتان تحت این اجازه‌نامه بعضی حقوق را از شما سلب خواهد کرد. برای آگاهی از جزئیات می‌توانید متن مجوز را بخوانید.
  • توجه کنید که اسکن/دیجیتالی‌کردن عکس شما را صاحب حقوق آن نمی‌کند. بنابراین برای تصاویر دارای حق نشری که به دست شما دیجیتالی شده‌اند از برچسب {{گنو}} استفاده مکنید و اصلاً آنها را اینجا مفرستید.

[ویرایش] خلاصهٔ ویرایش

هنگام ویرایش مقالات، در جعبهٔ «خلاصه» که در پایین جعبهٔ ویرایش قرار دارد، خلاصهٔ تغییرات نوشته می‌شود.

برای بعضی ویرایش‌های عمومی، می‌توانید از عبارت‌های زیر استفاده کنید:

• «تمیزکارى»: اصلاح مشکلات املایى، دستورى، نگارشی، چیدمان متن، تصحیح نویسه‌ها، و ...
• «ویکى‌سازى»: ایجاد پیوند براى کلماتى که مقاله‌اى براى آنها در ویکى‌پدیاى فارسى موجود است.
• «واگردانی خرابکاری»^[8]* یا «رفع خرابکاری»: رفع خرابکاری‌های کاربری خرابکار.

[ویرایش] پانویس

1. ^ دستور خط فارسی. ۲۰
2. ^ دستور خط فارسی. ۲۳-۲۴
3. ^ دستور خط فارسی ۲۰-۲۴
4. ^ در مواردی که تشدید به طور خودکار گذاشته می‌شود جایز و حتی لازم است. مثال: الله
5. ^ در مورد نام دودمانهای پادشاهی از ان استفاده می‌شود. مثال: هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان.
6. ^ توجه کنید که این امر منطبق با ضابطهٔ استفاده از علامتهای نقطه‌گذاری مزدوج است.
7. ^ برای توضیحات بیشتر به ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع رجوع کنید.
8. ^ واگردانی از واژه‌های مصوب فرهنگستان است و معادل انگلیسی آن Undo است.

[ویرایش] منابع

• فرهنگستان زبان و ادب فارسی. دستور خط فارسی / مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی. چاپ چهارم، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نشر آثار، ۱۳۸۴، ISBN 964-7531-13-3

[ویرایش] پیوند به بیرون

• دستور خط فارسی ۸۴ فرهنگستان زبان و ادب فارسی