Fidel Castro
Wikipedia(e)tik
 |
Artikulu honek ez ditu Wikipediaren formatu hitzarmenak betetzen edo ez du sintaxi egokia. Mesedez, aldatu ezazu bete ditzan. Ez ezabatu ohar hau wikitu arte. |
Fidel Alejandro Castro Ruz (Biran(Mayari),Kuba, 1926ko abuztuaren 13a) Kubako agintari gorena da 1959ko urtarrilaren 1etik, Kubatar Iraultzaren buruzagi zelarik Fulgencio Batista diktadorea agintetik bota zuenetik. 1961ean, bera buru zuen gobernu iraultzaileak marxismoa ezarri zuen, Amerika osoko lehen gobernu sozialista sortuz. 1976 urtera arte lehen ministro kargua eduki zuen eta urte horretan Estatuko Kontseiluaren eta Ministro Kontseiluaren lehendakari izendatu zuten. Kubako Alderdi Komunistaren sorreratik, 1965an, lehen idazkari kargua du.
Fidel Castro pertsonaia berezia da, erabateko atxikimenduak edota gaitzespen indartsuak sortzen dituena. Bere jarraitzaileek bere garapen programa eta desberdintasun sozialen amaiera goraipatzen dituzte, irlako osasun, kirol eta hezkuntza mailak igo dituena; eta baita Estatu Batuak buruzagi duen nazioarteko politika ereduari eginiko oposizioa ere. Bere etsaiek komunismo sobietarraren erako alderdi bakarreko sistema kritikatzen dute, eta giza eskubideak urratzea leporatzen diote.
Bere adinaren gainetik, gobernuaren buruan jarraitzen du. Bera ordezkatzeko bere anaia Raul Castro omen da hautagai indartsuena.
 |
Azken zati hau egunotan jazotako gertakari bati buruzkoa da. Orrialde honetako informazioa edozein unetan aldatu daiteke beraz. |
Castroren haurtzaroa: Bitrá-n jaio zen, 1926.ean. Bere aita, Galizian jaioa zen, eta ikasketak Jesuiten barnetegi batean egin zituen bere anai-arrebekin.
Zuzenbide ikasi egin zuen eta iraultzaileen talde batean sartu egin zen, eta bere ikasketa ortodoxoak zirela eta, urte batzuk geroago, ortodoxoen talde batean ere sartu egin zen. Une hartan zegoen diktadorearen aurkako talde batean parte hartu zuen (Rafael Trujillo diktadorearen aurka). Cayo Confite espedizioan parte hartzea izan zuen, Masferrer deituriko gizona Castroren aurrez aurre izanez, Castroren ideologiaren aurka zegoena. Militarki entrenatzen ari zirenean, istilu bat egon zen Castroren eta Masferreren artean ,eta bigarren honek zaplazteko ederra eman zion Fidel Castro-ri jende guztiaren aurrean. (Masferrer 1975 urtean hil egin zen, bere autoak atentatu batean eztanda egitean.)
Castro Colombian egon zen bere Unibertsitatearen ordezkari giza, eta bere laguna Jorge Eliécer Gaitán suizidatzean, demokrazia ahaztu egin zuen Cubaren boterea lortzeko nahian. 1952 urtean Fulgenci Batista EEBB-en laguntzarekin, Cuban estatu kolpea eman zuen eta erreboluzioa hasi egin zen. Fidel Castrok Batista salatu zuen epailen aurrean, baina ez ziotenez garrantzirik eman, militarki erasoak egiten hasi egin zen. Baina ez zuen ezer lortu eta Batistak, Castro eta beste gerlariak atxilotu egin zituen. Castro 15 urteetara kondenatu zuten kartzelan. Baina azkenean askatu egin zuten Mexiko eta EEBB-en Amnistiaz baliatzen. 1956. urtean, Sierra Maestran, gerrillen arteko guda hasi egin zen bertan, Fidelek, Raul Castrok, eta Ernesto Che Guevarak, beste askoren artean borroka egin zuten.
Denborarekin, gero eta gehiago ziren Castroren alde zeudenak eta azkenean, urtarrilaren 1ean, Bastista Cubatik kanporatu egin zuten, komunismo gobernua finkatuz eta EEBB-ekin zituzten harremanak hautsiz “Blokeo Ekonomikoa” sortuz. Gaur egun, Castro Venezuelako presidentearekin, Hugo Chavez, ezin hobeto konpontzen da, eta kooperazio proiektu ugari sortu dituzte. Baina Cuba oso gainbehera dabil EEBB-kin batez ere Estatu Batuek Cubari egiten dioten “Blokeo Ekonomikoagatik”.
Castroren osasuna nahiko ahula da gaur egun eta hiltzen bada, EEBBek Cuban demokrazia ezartzeko irrika du gogoan. 2006ko abuztuaren 1ean, egin behar izan zioten ebakuntza baten ondorioz behin behinekoz bere anaia Rauli utzi zion Kubako gobernuaren gidaritza, 1965ean iraultza sozialistaren gidaritza eman ziotenetik lehen aldiz gertatu dena.
