1992

El Vikipedio

Historio > Jarcentoj > 20-a jarcento > 1992

Jarcentoj: 19-a jarcento - 20-a jarcento - 21-a jarcento

Jardekoj: 1960-oj - 1970-oj - 1980-oj - 1990-oj - 2000-oj - 2010-oj - 2020-oj

Jaroj: 1987 - 1988 - 1989 - 1990 - 1991 - 1992 - 1993 - 1994 - 1995 - 1996 - 1997

Ĉi tiu jaro estas superjaro komenciĝanta je merkredo (vidu ĉi tie kalendaron).

En la jaro 1992 post Kristo okazis, interalie:

[redaktu] Eventoj

[redaktu] Esperantujo

77-a Universala Kongreso de Esperanto en Vieno.
La oficiala programo de la Germanaj Katolikaj kaj Ekumenaj Foiroj ek enhavis ankaŭ esperantajn programerojn.
Fabio Alonso Ruiz Ortega eklernas Esperanton.

[redaktu] Mondo

Aŭstrio : Thomas KLESTIL elektatas prezidento.

Fina disiĝo de Jugoslavia Socialisma Federacia Respubliko. Eliras Kroatio, Bosnio kaj Hercegovino. Serbio kaj Montenegro kreas novan Jugoslavion.

Kreita Ehmay ghee chah.

UNO : Boutros Boutros Ghali anstataŭigas Javier Pérez De Cuellar kiel ĝenerala sekretario. Bosnio aniĝas, kaj Eŭropa Unio kaj Usono rekonas ĝian sendependecon. Krome aniĝas: Armenio, Azerbajĝano, Kartvelio, Kazaĥstano, Kirgizistano,Kroatio, Moldavio, San-Marino, Slovenio, Taĝikistano, Turkmenistano kaj Uzbekistano.

Estonio : Lennart Meri elektatas prezidento.

Rumanio : Dua el du unuaj demokratiaj elektoj.

Kroatian sendependecon agnoskas Usono.

Israelo : Yitzhak Rabin elektatas ĉefministro. Granda venko de la maldekstruloj post multaj jaroj.

Maŭricio : Cassam UTEEM elektatas prezidento.

Kartvelio: Demokratie elektita prezidento Z.Gamsaĥurdia renversiĝas.

Afganion unuigas la Norda Alianco.

Kameruno, Kongolo Brazavila, Malio : Unuaj multpartiaj elektoj.

15-a de aprilo : Vjetnamo akiras sian konstitucion.

Aŭgusto: la ŝtatestroj de la Sud-Afrika Evolu-Kunordiga Konferenco kunvenis en Windhoek, Namibio, kaj subskribis deklaracion kaj traktaton establigante la novan organizaĵon, la Sud-Afrika Evolu-Komunumo.

31-a de oktrobro : Frumatene komenciĝis armita konflikto inter Inguŝio kaj Nord-Osetio en la sudo de Rusio. Kvankam la milita fazo daŭris nur 6 tagojn, la streĉo de rilatoj daŭras ĝis nun.

1-a de decembro: UN-rezolucio kondamnas la serbojn kiel ĉefagresanfojn, en Bosnio. El ia militregiono multiĝas raportoj pri sistemaj perfortoj de virinoj kaj pri koncentrejoj.
2-a de decembro: Germana parlamento ratifas la kontrakton de Maastricht.
3-a de decembro: Eksa GDR-ĉefo Honecker en proceso neas ĉian kulpon pri politikaj viktimoj.
3-a de decembro Nova leĝo permesas israelajn kontaktojn kun PLO-reprezentantoj.
6-a de decembro Hinduoj detruas moskeon en Ayodhya kaj kaŭzas tumultojn en Hindio, Pakistano kaj Bangladeŝo.
6-a de decembro: La svisa popolo voĉdonas kontraŭ ia aliĝo al Eŭropa Ekonomia Sfero (EES).
7-a de decembro: Prezidanto Kuĉan kaj liberaldemokratoj venkas en Slovenio.
8-a de decembro: Jelcin nomumas la reformemuton GAJDAR ĉefministro de Rusio.
9-a de decembro Armitaj UN-trupoj invadas Somalion por helpi ai la malsatanta popolo (laŭ oficiala versio).
10-a de decembro: Portugala parlamento ratifas la kontrakton de Maastricht.
10-a de decembro: Rigorberta Menchu, defendantino de la indiĝenaj rajtoj en Gvatemalo, ricevas - la Nobepacpremion.
10-a de decembro: La germana registaro ekmalpermesas novnaziajn grupiĝojn reage al iliaj atakoj kontraŭ eksterlandanoj.
11-a de decembro: Sukcesa konferenco de Eŭropa Komunumo en Edinburgo.
13-a de decembro: La liĥtenŝtejna popolo voĉdonas por la aliĝo ai Eŭropa Ekonomia Sfero (EES).
15-a de decembro: Post solvo de la parlamenta krizo, la nova rusia ĉefministro ĈERNOMIRDIN promesas daŭrigi reformojn kun modifoj.
17-a de decembro: Reage al murdo de israela soldato fare de organizajo Hamas, la jerusalema registaro deportas 400 palestinanojn al Libano.
19-a de decembro: La nova prezidanto de Sud-Koreio nomiĝas KIM Jung Sam. Opoziciulo KIM Dae Jung fiaskas.
20-a de decembro: Prezidanto de Serbio Slobodan Miloŝeviĉ reelektita. Opozicia kandidato Panid postulas nuligon de la, laŭ lia opinio, manipulutaj elektoj.
20-a de decembro: Unuafoje pluraj kandidatoj - prezentas sin en komunumaj elektoj en Kubo.
30-a de decembro: Brazila prezidanto Fernando Collor de Mello demisias sub premo de koruptada suspekto.