Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Ustka - Wikipedia, wolna encyklopedia

Ustka

Z Wikipedii

Współrzędne: 54°35' N 016°51' EGeografia

Ustka
Herb
Herb Ustki
Województwo pomorskie
Powiat słupski
Gmina
 - rodzaj
Ustka
miejska
Założono XIII w.
Prawa miejskie 1945
Burmistrz Jan Olech
Powierzchnia 10,14 km²
Położenie 54° 35' N
16° 51' E
Wysokość 3 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2004)
 - liczba ludności
 - gęstość

16 308
1608,3 os./km²
Strefa numeracyjna
(do 2005)
59
Kod pocztowy 76-270
Tablice rejestracyjne GSL
TERC10
(TERYT)
6222812011
Miasta partnerskie Polska Bielsko-Biała
Holandia Enkhuizen
RFN Kappeln
Polska Słupsk
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Urząd miejski3
ul. Dunina 24
76-270 Ustka
tel. 59 814-60-41; faks 59 814-43-78
(e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Ustka (niem.: Stolpmünde, kasz.: Ùskô) – miasto w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie słupskim.

Ustka jest położona u ujścia rzeki Słupii do Morza Bałtyckiego. Jest miastem portowym oraz uzdrowiskiem, a nade wszystko jest kąpieliskiem morskim. Od niepamiętnych czasów istniała i nadal jest stocznia. Rybacy zajmują się połowem ryb i sportowym wędkarstwem morskim. Miasto graniczy z gminą Ustka.

W okresie powojennej polskiej administracji, w latach 1950-1975 należała do województwa koszalińskiego, a w latach 1975-1998 – do województwa słupskiego.

Od 13 lipca 2003 Ustkę i Słupsk łączy porozumienie zwane dwumiastem. Oba miasta są połączone komunikacją kolejową i autobusową.

Według danych z 30 czerwca 2004 2, miasto miało 16 308 mieszkańców. Ma powierzchnię 10,14 km², z czego 46% stanowią lasy, a 11% – użytki rolne. Ustka skupia 0,44% powierzchni powiatu słupskiego oraz 17,6% jego ludności.

W Ustce zlokalizowane jest Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej, będące głównym ośrodkiem szkoleniowym Marynarki Wojennej.

Spis treści

[edytuj] Demografia

  • 1960: 6 100
  • 1970: 9 500
  • 1975: 12 400
  • 1980: 15 200
  • 2001: 17 100
  • 2004: 16 308

[edytuj] Historia

Zobacz więcej w osobnych artykułach: historia Ustki, Księstwo Słupskie.

Pierwsze zasiedlenia na brzegu morskim mają miejsce jeszcze w neolicie, są one lokalizowane na pagórkach np.: koło Potęgowa, nawet na Rowokole archeolodzy znależli pojedyncze narzędzia.

Linię brzegu morskiego wskazują do dzisiaj znajdujące się tam grodziska: Równo, Żoruchowo, Gałęzinowo, Stary Kraków, Trzynik. Grodziska te to wcześniej grody obronne kultury łużyckiej. Ludność tej kultury buduje takie grody od ok. 1000 p.n.e. do 400 p.n.e. W okresie kiedy te grody obronne prowadzą normalne życie z zatoki tworzy się jezioro lagunowe. Przyrasta z czasem trwałego lądu, w okolicy dominują jednak cały czas bagna.

Przechodzili, tędy Goci. Niedaleko, w Dębinie znajduje się kamienny krąg ich cmentarzyska (pozostały tylko 3 głazy tego kręgu). Ponadto cmentarzyska Gotów znajdują się (w najbliższej okolicy) w Grzybnicy, inne w Węsiorach, Odrach. Pobyt Gotów w naszym regionie to połowa I w. – początek III w. n.e. Goci odchodzą, z badań wynika, że pozostaje niemal wyludniony kraj – brak warstw kulturowych z tego okresu.

W V w. zajmują już Słowianie, obok innych części Środkowej Europy, cały nadmorski pas wybrzeża aż za Łabę. W ziemi słupskiej Słowianie budują grodziska od VII w., wyjątkowo od VI w.

Informacja o istnieniu warowni w miejscu ujścia Słupi pochodzi z umowy słupskich radnych ze Święcami z 1337.

Należy sądzić, że warownia w Ustce jest grodziskiem "quondam castrum", w umowie jest to miejsce określone jako:

...nec non totum et integrum portum Stolpesmunde dictum, penes aquam stolpensem tam ab una quam alia parte situm...
...jak również cały i niepodzielny port Ustka, położony po obu stronach rzeki Słupi...

Wraz z napływem niemieckich kolonizatorów od XIII w. coraz mniej słychać język kaszubski; zastępuje go język niemiecki. Ludności coraz szybciej przybywa. Kościół w Ustce, która już teraz ma inną nazwę – Stolpmünde, jest budowany z kościołem w Grabnie – w 1356.

Zbudowany z drewna kościół stał na podwyższeniu, prawdopodobnie w środku starego grodziska słowiańskiego. Był wykorzystywany jako znak nawigacyjny; dzienny i nocny.

Już w 1310 w miejscowości Krępcewo pod Pyrzycami słupszczanie otrzymali prawo połowów rybackich i do żeglugi po Słupi – stąd konieczność spisania umowy z lennikami – Święcami, w 1337.

Przystań w Słupsku wymagała ciągania statków po Słupi, zostają wybudowane urządzenia portowe, które funkcjonują od około połowy XIV w.

Reformacja tworzy nowe zasady, wydane w 1539 dokumenty znoszą dotychczasową władzę katolickich biskupów. W Ustce nie odnotowano żadnych rozruchów.

Wizytacje szkół przynoszą pierwsze informacje o szkole w Ustce z 28 lipca 1590 i z 1729.

W roku 1590 wiadomo, że mieszkańcy Ustki zajmują się intensywnie też rybołówstwem.

Do portu w Ustce 2 listopada 1626 wkraczają szwedzkie wojska, rozpoczyna się wojna trzydziestoletnia. Obroty porty spadają. Zmniejsza się też liczba mieszkańców.

Dodatkowo do klęsk związanych z wojną w 1644 Ustkę strawił pożar; ocalało 15 domów i kościół.

W 1648 traktat pokojowy i dodatkowe uzgodnienia w 1653 przyporządkowują wschodnią część Pomorza Zachodniego, a więc i Ustkę, pod zwierzchnictwo Brandenburgii.

W XVIII w. nieliczne statki rozładowywane są na redzie.

W 1794 Ustka liczyła około 700 mieszkańców.

Nowa wojna wywołana przez Napoleona powoduje, że "Wielka Armia" zajmuje Pomorze Zachodnie na przełomie 1806/07. Port w Ustce jest blokowany.

Budowa kolei (początek XX w.) wąsko- i szerokotorowej dokonuje niebywałego przyspieszenia w rozwoju gospodarczum portu jak również całego regionu. Liczba ludności Ustki w 1818 wynosi 477 a w 1941 wynosi 5051.

Pierwsze, wcale niemałe inwestycje infrastruktury wypoczynkowej zostały podjęte przez gminę miejską w 1911. Projekt wzorował się na łazienkach w Sopocie. Od tego czasu jest nieprzerwany przyrost realizacji tych inwestycji.

Jeśli idzie o pomoce nawigacyjne, to w 1904 było już emitowane światło białe przerywane. Dodatkowo od 1913 na wschonim falochronie pracowała syrena przeciwmgłowa.

W 1888 jest konsekrowany nowy kościół.

Od września 1939 i od czerwca 1941 obowiązują na pewien czas obostrzenia dla cywilnego ruchu statków.

Od 1942 jest w niewielkim stopniu rozbudowywana stocznia.

W Ustce do połowy 1944 jest ok. 230 więźniów.

1945 dla Ustki w szczególności (ze względu na port, który dawał możliwość ucieczki przed frontem) rozpoczął się zgromadzeniem niezwykłej ilości uchodźców. Panowała szczególnie ostra zima, brakowało kwater i żywności.

Na Ławicy Słupskiej w nocy z 30 na 31 stycznia 1945 i z 9 na 10 lutego 1945, radziecka łódź podwodna "S-13" zatopiła dwa niemieckie zmilitaryzowane transportowce Kriegsmarine wiozące razem około 15 tys. ludzi: 12 tys. uchodźców (głównie kobiet i dzieci) i 3 tys. żołnierzy, marynarzy (w tym kilkuset wyszkolonych specjalistów od broni podwodnej z 2. U-Boot-Lehrdivision (2 Flotylla Szkolna Okrętów Podwodnych) z Gdyni) i dygnitarzy nazistowskich z Prus Wschodnich i Pomorza Gdańskiego. Były to MS "Wilhelm Gustloff" (25 480 BRT) oraz MS "Steuben" (14 660 BRT). Okręty eskortujące zdołały uratować tylko około 1200 osób.

Żołnierze niemieccy skapitulowali po niewielkiej wymianie ognia z oddziałem Armii Czerwonej 9 marca 1945. Została w mieście utworzona komendantura, która utworzyła niemiecką, pomocniczą administrację z niemieckim burmistrzem. Zaczęli zjeżdżać sie polscy osiedleńcy. Pierwsza polska władza to Zarząd Miejski, rozpoczął urzędowanie 11 maja 1945.

Od czerwca 1945 zostają uruchamiane: kolej, poczta, gazownia.

Funkcjonujący w latach powojennych system ekonomiczny stwarza pęd do kreowania tzw. wielkich osiągnięć. Trend zostaje zatrzymany strajkami w przemyśle okrętowym. Następuje urealnienie danych co do ilości zbudowanych statków, wielkości połowów ryb, ilości przyjętych turystów. Postawiano problem budowy oczyszczalni ścieków. Nastąpiła zmiana relacji na rynku pracy, w mieście powstało bezrobocie.

Podjęte ostatnio m.in. remonty ulic, dają nadzieję rychłej poprawy w wyglądzie i funkcjonalności miasta.

[edytuj] Gospodarka

Najwięcej mieszkańców Ustki zatrudnionych jest w sektorze publicznym – opieka zdrowotna, szkoły podstawowe i średniego szczebla, urzędy administracji samorządowej, morskiej i specjalnej oraz jednostki garnizonu wojskowego. Ogółem w sektorze gospodarki narodowej w roku 2002 pracowało 3.308 osób (w tym administracja publiczna 166 osób, edukacja – 505 osób, ochrona zdrowia i opieka społeczna – 518 osób, pozostała działalność komunalna – 72 osoby, hotele i restauracje – 162 osoby, handel i naprawy 324 osoby, przemysł – 1175).

Na terenie miasta na dzień 31.12. 2003 r. zarejestrowanych było 2122 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą – głównie zakłady prywatne takie jak sklepy, zakłady produkcyjne, usługowe, rzemieślnicze oraz ośrodki wczasowo – wypoczynkowe, punkty gastronomiczne i handlowe. Ogółem w mieście jest ponad 17.000 miejsc noclegowych. Cały sektor noclegowo – gastronomiczny zatrudnia około 3000 osób z Ustki i okolic.

Drugą istotną gałęzią gospodarki w Ustce jest Rybołówstwo. Ustecki Port jest największym portem rybackim na wybrzeżu polskim. Na dzień 30 kwietnia 2004 zacumowanych w nim było 117 kutrów i łodzi rybackich. Na terenie miasta zlokalizowane są także firmy branżowo związane z rybołówstwem – zakłady mechaniczne i elektromechaniczne, sieciarnie. Ważnym elementem całego sektora są przetwórnie ryb. W całym sektorze gospodarki morskiej jest zatrudnionych około 3.500 osób z Ustki i okolic. Dawne duże przedsiębiorstwa państwowe zatrudniające w czasach PRL po kilka tysięcy osób albo zbankrutowały (Stocznia "Ustka" S.A.), albo zostały sprywatyzowane. Na terenie dawnej Stoczni "Ustka" S.A. zlokalizowane są nieduże prywatne spółki branżowo związane z rybołówstwem lub przemysłem okrętowym (prywatna Stocznia Ustka sp. z o.o. zatrudniająca kilkadziesiąt osób, gdzie budowane są plastikowe łodzie ratunkowe). Działalność ta jest jednak zanikająca i przewiduje się w przyszłości turystyczno-rekreacyjny charakter dawnych terenów przemysłowych. Teren drugiego największego państwowego przedsiębiorstwa PPiUR "Korab" został sprzedany i obecnie działają tam przedsiębiorstwa z branży turystyczno-noclegowej (osiedle deweloperskie przy ul. Na Wydmie), pensjonaty. W innej jego części zlokalizowano pierwszą na polskim wybrzeżu Aukcję Rybną, sieciarnię (firma duńska) oraz usługi.

[edytuj] Kultura

Najważniejszymi instytucjami kultury w Ustce są:

  • Bałtycka Galeria Sztuki
  • Muzeum Ziemi Usteckiej
  • Salon Sztuki
  • Muzeum Chleba
  • Dom Kultury
  • Kino "Delfin"
  • Biblioteka Miejska

Dużą rolę odgrywa działalność stowarzyszeń, towarzystw i związków twórczych takich jak:

  • Towarzystwo Przyjaciół Ustki
  • Stowarzyszenie "Domino"
  • Stowrzyszenie Prywatnych Inicjatyw W Mieście Ustka
  • Stowarzyszenie Rozwoju I Promocji Ustki
  • Przyjaźni I Współpracy Miast Enkhuizen – Ustka
  • Pomocy Dzieciom "Przystań"
  • Przyjaciół Domu Dziecka "Patron"
  • Związek Stowarzyszeń Usteckich
  • Zrzeszenie Kaszubsko – Pomorskie
  • Usteckie Forum Turystyczne
  • Stowarzyszenie "Bene Vita"
  • Niezależne Forum Samorządowe Ziemi Usteckiej
  • Lokalna Organizacja Turystyczna Ustka

Cykliczne wydarzenia kulturalne, rekreacyjne i sportowe przedstawiono w sekcji Atrakcje i zabytki (patrz niżej).

[edytuj] Sport

Kluby sportowe:

  • Klub Sportowy "Jantar"
  • Miejski Uczniowski Klub Sportowy "Żaki Ustka"
  • Lekkoatletyczny Klub Sportowy„Jantar” Ustka
  • Międzyszkolny Klub Karate "Kyokushin" W Ustce
  • Stowarzyszenie Turystyczno Sportowe„Ustka”
  • Stowarzyszenie Sympatyków Piłki Ręcznęj "Szczypiorniak Ustka"
  • Klub Sportowy "Flota"
  • Stowarzyszenie Jacht Klub Ustka

Znani sportowcy:

[edytuj] Atrakcje i zabytki

Kościół w Ustce.
Powiększ
Kościół w Ustce.

Zabytki:

Imprezy kulturalno-rekreacyjne:

  • Ustecki Festiwal Sztucznych Ogni,
  • Nadbałtycki Festiwal Piosenki Dziecięcej "O Bursztynowe Słoneczko",
  • Mistrzostwa Polski w Beach Socker,
  • Impreza żeglarska"Cała naprzód"
  • "Bielsko Biała i Beskidy w Ustce"
  • Mistrzostwa Polski w wypłukiwaniu bursztynu "Złoto Bałtyku",
  • 14 sierpnia – Święto Miasta, czyli. "Festyn Bałtycki"

Mając na uwadze zaspokojenie potrzeb mieszkańców i turystów w dziedzinie kultury Urząd Miejski wspiera finansowo 90% imprez kulturalno-rekreacyjnych odbywających się na terenie gminy.

[edytuj] Miasta partnerskie

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Linki zewnętrzne

Pomorskie To jest tylko zalążek artykułu związanego z woj. pomorskim. Jeśli możesz, rozbuduj go.


 
Miasta i gminy powiatu słupskiego
Herb powiatu słupskiego
Miasta: Kępice | Ustka
Gminy: Damnica | Dębnica Kaszubska | Główczyce | Kępice | Kobylnica | Potęgowo | Słupsk | Smołdzino | Ustka
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu