Kultura łużycka
Z Wikipedii
Kultura łużycka - kultura występująca na terenach: Łużyc, Polski, Słowacji północnych Moraw i części Ukrainy, między 1300 a 400 p.n.e. Należała do kręgu kultur pól popielnicowych.
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie nazwy:
Zazwyczaj nazwy kultur pochodzą od miejsc, w których odkryto pierwsze znaleziska. W tym przypadku pierwszego odkrycia dokonano w Łużycach nad Łabą.
[edytuj] Cechy charakterystyczne:
Początek i rozwój kultury łużyckiej przypada na koniec epoki brązu, a rozkwit na początek epoki żelaza. Dzieli się ona na dwie strefy:
- zachodnią, wykształconą na podłożu kultury unietyckiej
- wschodnią wywodzącą się z kultury trzcinieckiej. Początkowo dość jednorodna, z czasem podzieliła się na grupy regionalne. Od połowy VIII w. p.n.e. ludność tej kultury zaczęła wznosić obronne grody, do których zalicza się osadę w Biskupinie.
Do typowych stanowisk kultury łużyckiej zalicza się m.in.:
- grodzisko w Kałdusie,
- stanowisko w Łubowicach pod Raciborzem,
- cmentarzysko w Kietrzu, w województwie opolskim,
- ciałopalne cmentarzysko w Wróblinie Głogowskim i Kępnie,
- cmentarzysko w Żylinie na Słowacji.
Charakterystyczne dla kultury łużyckiej były wyroby z brązu, głównie ozdoby, takie jak: fibule ( inaczej zwane zapinkami), szpile, bransolety i różnego rodzaju wisiorki.
[edytuj] Rozbieżności wśród badaczy:
Archeolodzy czescy (Píć, Lubor Niederle, Ćervinka) i polscy (Erazm Majewski, Józef Kostrzewski, Leon Kozłowski) uważali kulturę łużycką za prasłowiańską, niemiecki archeolog A. Götze uważał ją za tracką, a Gustaf Kossinna początkowo za Karpo-Daków, szczep wymieniany przez Zosimusa, a potem za kulturę iliryjską.
Spory wśród naukowców mają źródło w nierozstrzygnięciu podstawowego zagadnienia czasu pojawienia się prasłowian. Według jednych Słowianie ewoluowali na tych terenach, według innych napłynęli dużo później. Zgodnie z drugą teorią prehistoryczne kultury powstały zanim przybyli Słowianie.
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Bibliografia:
Karol Estreicher, „Historia sztuki w zarysie“, PWN Warszawa 1984
