Tadź Mahal

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy mauzoleum. Zobacz też: artykuł o muzyku.

Tadź Mahal

Tadź Mahal^[1] (Hindi: ताज महल Urdu: تاج محل ) - indyjskie mauzoleum wzniesione przez Shaha Jahana z dynastii Mogołów, na pamiątkę przedwcześnie zmarłej, ukochanej żony Mumtaz Mahal. Obiekt do dziś nie mający sobie równych, nazywany bywa przez niektórych świątynią miłości.

[edytuj] Położenie

Tadź Mahal został wzniesiony w Agrze, mieście nad rzeką Jamuna, w indyjskim stanie Uttar Pradeś. Agra leży w odległości ok. 190 kilometrów od Delhi - stolicy Indii. Jest to jeden z głównych punktów wielu wycieczek zagranicznych. W zasadzie punkt obowiązkowy każdej wyprawy krajoznawczo-turystycznej do Indii.

Kompleks budowlany Tadź Mahal składa się z głównej świątyni z wielką kopułą, w kształcie cebuli, charakterystyczną dla sztuki Islamu i olbrzymią bramą, symbolizującą wrota do Raju. Jest ona osadzona na plincie, w której rogach stoją cztery minarety - wieże strażnicze. Uzupełnieniem kompleksu są standardowe elementy tego typu budowli: kanały wodne oraz podzielony na cztery części ogród krajobrazowy.

Brama prowadząca do Tadź Mahal

[edytuj] Koordynaty

Szerokość geograficznaa: 27° 10' 25.09" N / Długość geograficzna: 78° 2' 32.9" E Google Earth: 27 10'25.09"N 78 2'32.9"E

[edytuj] Budowa i historia

W 1631 roku zmarła żona, panującego wówczas indyjskiego cesarza z dynastii Mogołów, Szaha Dżehana (lub Shaha Jehana). Miała zaledwie 36 lat, chociaż w stanie małżeńskim przeżyła 18 lat. Zrozpaczony małżonek postanowił na jej część zbudować grobowiec, który byłby godzien jego zmarłej żony - budowlę nie mającą porównywalnego odpowiednika w świecie.

Plan kompleksu

Budowa Tadź Mahalu trwała dwadzieścia dwa lata, od 1632 r. do 1654 r., i pracowało przy niej, według różnych podań, od 20 do 25 tysięcy robotników. W budowie mogli mieć swój udział dwaj Europejczycy: Włoch pochodzący z Wenecji (Geronimo Veroneo) oraz Francuz. Wzmianka o tym pochodzi od hiszpańskiego księdza, który ok. 1640 roku odwiedził Agrę. Brak jest jednak pewniejszych historycznych źródeł, by potwierdzić ten przekaz. Tadź Mahal zbudowano z marmuru, przywiezionego z kamieniołomu odległego o prawie 350 km. Wbrew wielu fotografiom, nie jest on biały. Marmurowe powierzchnie pokryte są przez tysiące kamieni szlachetnych, półszlachetnych i dekoracji kaligraficznych z czarnego marmuru.

W latach trzydziestych XIX wieku, mający trzysta lat Tadź Mahal, był zaniedbany i zarośnięty, niemalże popadł w ruinę. Lord William Bentinck, generalny gubernator Bengalu, wysunął propozycję rozebrania tego wyjątkowego monumentu, przesłania marmuru statkiem do Londynu i tam sprzedania go. Zamiar ten nie doszedł do skutku tylko dlatego, że marmur zerwany z Czerwonego Fortu nie znalazł nabywców. W roku 1900 kolejny wicekról Indii, lord George Curzon, nakazał odrestaurować podupadłe mauzoleum.

Tadź Mahal jest przykładem szczytowych osiągnięć architektonicznych Indii w epoce Mogołów. W 2004 roku świętowano 350 rocznicę ukończenia jego budowy.

[edytuj] Podsumowanie

Można bez głębszego zastanowienia powiedzieć, że Tadź Mahal jest symbolem Indii lub jednym z charakterystycznych symboli tego kraju. Jego sylwetka pojawia się w logo różnych indyjskich przedsiębiorstw. Do opisu tego mauzoleum użyto tyle superlatywów, że część turystów odwiedza go z obawą, iż się rozczarują. Mimo to, rozczarowanie zdarza się niezwykle rzadko. A nawet więcej - Tadź Mahal jest jedną z tych budowli, unikalnych w skali całego świata, które można odwiedzić wielokrotnie i za każdym razem ma się wrażenie, że jest się tu po raz pierwszy.

[edytuj] Notatki

↑ Zgodnie ze zmianami wprowadzone na XX posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Polski (27 września 2005 roku) poprawna nazwa mauzoleum to Tadź Mahal