تاج‌محل
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
تاج‌محل (به هندی: तIज महल، به اردو: تاج محال):مقبره‌ای است با ۵۸ متر بلندی، ۵۶ متر پهنا که در نزدیکی اگرا در ایالت اوتاربرادیش هندوستان بر روی یک تخته عظیم ۱۰۰ متر × ۱۰۰ متر مرمرین ساخته شده‌است. این بنای بزرگ، در یک باغ پهناور ۱۸ هکتاری قرار دارد، که در مرکز این باغ برکه آب طولانی‌ای وجود گرفته‌است. تاج محل به دستور شاه جهان، امیر گورکانی هند به منظور یادبود از همسر محبوبش ممتاز محل که در سال ۱۶۳۱ (میلادی) فوت کرد بنا شده‌است. همانطور که مشخص است، نام این بنای زیبا ایرانی می‌باشد. این ساختمان بر پایه مخلوطی از معماری ایرانی، هندی و اسلامی تاسیس شده‌است و در ساخت آن ۲۰،۰۰۰ هنرمند و معمار از نقاط مختلف آسیا به‌خصوص ایران، شبه قاره هند، آسیای میانه و آناتولی شرکت داشته‌اند. آغاز ساخت تاج‌محل سال ۱۶۳۲ بود و پایان آن سال ۱۶۴۸ (میلادی) به انجام رسید.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] رمز وفا وعشق ابدی
تاج محل صرحی مُجَلَّل و رمز عشق ابدی، سه قرن و نیم از بنای آن می‌گذرد. تاج محل داستان عشق ابدی وجاودانه، تاج محل الگوی عشق و وفا و اخلاص ابدی و در گذر دوران. اخلاص به عشقی رومانسی، از دوران بسیار دور مانند: «قیس ولیلی» ، «رومیو وجولیت» و یا «نبوخذ نصر» که حدائق بابل المعلقه به رمز وفاداری برای همسرش و ومحبوئش ساخت که یکی از عجائب هفتگانه دنیاست، تاج محل نیز یکی از مشهورترین عجائب دنیاست، تاج محل آرامگاه ابدی ارجمند بانو «ارجمند بانو بیگم» ملقب به «ممتاز محل» همسر محبوب «شاه جهان» پنجمین پادشاه مغولی بود که در هند به پادشاهی رسید. این بنا به دستور شاه جهان برای نشان دادن عمق علاقه و عشق خود به ممتاز محل ساخته‌است.
[ویرایش] در گذشت ممتاز محل
ممتاز محل همسر دوم شاه جهان در هنگام تولد فرزند چهاردهم اش در سال ۱۶۳۲ جان باخت . شاه جهان و ممتازمحل در سال ۱۶۱۲ ازدواج کردند و ۱۸ سال با یکدیگر زندگی کردند و ثمره این ازدواج ۱۴ فرزند بود. در یکی از حملهای جنگی شاه جهان در سال ۱۶۳۲ که ممتاز محل همراه ایشان بودند وباردار در آخر ماهای خود بودند در اثر وضع حمل جان باختند، این نوزاد چهاردهمین فرزندی بود که از ممتاز محل زائیده و دختر بودند. هنگام وفات «ممتاز محل» ۳۹ سال بیش نداشتند.
مرگ ناگهانی «ممتاز محل» پادشاه دوچار غم واندوه ساخت. شاه داغدیده پس از تفکر وتدبر تصمیم گرفت بنائی روی قبر محبوبئش بنا نماید که شاهد بر این حب و عشق و وفاداری ابد الدهر باشد، لذا طراحان ، مهندسان و استادکاران از گوشه وکنار دنیا گرد آورد تا آرامگاهی را بسازند که آخرین دستاورد معماری مغولان اعظم گردد.
[ویرایش] بنیادگذاری صرح عظیم
شاه تصمیم گرفت پس از مرگ همسرش با ساخت بنایی زیبا مجلل وعظیم همسرش را جاودانه کند. لذا آرامگاهی بس زیبا بر روی قبر او بنا نهاد. این آرامگاه میان سالهای ۱۰۴۹ تا ۱۰۶۵ هجری قمری برپا شد. شاه جهان جایگاهی را در کنار «رود جمنا» برای این صرح معماری برگزید. وی قصد داشت برای خود نیز آرامگاهی در کران دیگر «رود جمنا» و برابر آن بسازد و این دو بنا را با پلی به یکدیگر متصل سازد به نشانه آنکه پیوند او و همسرش از جریان زمان هم در می‌گذرد. قرار بود که بر خلاف نمای تاج محل که از مرمر سفید بود، آرامگاه شاه از مرمر سیاه باشد. اما سرنوشت بر این شد که آرامگاه دوم هرگز برپا نشود و شاه در کنار همسرش آرام گیرد.
این صرح معماری و این بنای تاریخی وعظیم تاج محل در ۲۰۰ کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند و در شهر گردشگری «اگرا» در ایالت اوتاربرادیش هند واقع شده‌است.
[ویرایش] منابع
- بهیندرا، انجم خان، . (تاج محل در گذرگاه تاربخ) ، چاپ دهلی ، سال ۱۹۴۹ میلادی ، به زبان (اردو).
- W. E. Begley [Hrsg.]: Taj Mahal. The Illumined Tomb. The Aga Khan Programm for Islamic Architecture, Harvard University and Massachusetts Institute of Technology Cambridge, Mass., ۱۹۸۹, ISBN ۰-۲۹۵-۹۶۹۴۴-X.
- UNESCO World Heritage Centre: Taj Mahal (engl.), ۳۰. Apr. ۲۰۰۶
