Gaz szlachetny
Z Wikipedii
Gazami szlachetnymi nazywa się pierwiastki z ostatniej, 18 (VIIIa) grupy układu okresowego pierwiastków chemicznych.
Do pierwiastków tych zalicza się: hel, neon, argon, krypton, ksenon i radon. Prawdopodobnie gazem szlachetnym jest również hipotetyczny pierwiastek Ununoctium.
Pierwiastki te są niemal całkowicie niereaktywne i pierwsze cztery z nich nie tworzą żadnych związków chemicznych. Wynika to z faktu, że nie zawierają one żadnych, niezapełnionych w pełni elektronami orbitali które by mogły uczestniczyć w tworzeniu wiązań chemicznych. Ksenon tworzy związki nieliczne i z trudem, ponadto są one nietrwałe; Radon tworzy je łatwiej, ma jeden trwały związek - fluorek radonu RnF2. Powstaje on z mieszaniny fluoru i radonu w temperaturze ok. 400°C.
Hel, neon, argon i ksenon występują w niewielkich ilościach w powietrzu i ich podstawowym sposobem otrzymywania jest destylacja frakcjonująca powietrza. Krypton i radon są końcowymi produktami rozpadu promieniotwórczego uranu i plutonu i towarzyszą zwykle złożom rud tych metali, dzięki czemu można te złoża stosunkowo łatwo wykrywać.
Gazy szlachetne wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie potrzebna jest obojętna, beztlenowa atmosfera zapobiegająca reakcjom utleniania. Stosuje się je do napełniania żarówek, wnętrz napędów magnetycznych (twarde dyski), do prowadzenia reakcji wymagających obojętnych warunków i do spieniania tworzyw sztucznych.
