Dębowiec (powiat cieszyński)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°50' N 018°43' E
| Dębowiec | |
| Województwo | śląskie |
| Powiat | cieszyński |
| Gmina | Dębowiec |
| Położenie | 49° 50' N 18° 43' E |
| Populacja (2004) - liczba ludności |
1738 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
33 |
| Kod pocztowy | 43-426 |
| Tablice rejestracyjne | SCI |
Położenie wsi |
|
 |
|
Dębowiec (niem. Baumgarten) to wieś będąca siedzibą gminy w powiecie cieszyńskim, województwo śląskie, 1738 mieszkańców (2004).
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.
[edytuj] Historia
Pierwsze wzmianki o miejscowości datuje się na 1305 r. Krajobraz wsi jest silnie ukształtowany przez przepływająca przez nią rzekę Knajkę (dopływ Wisły) i umiejscowione wzdłuż niej stawy rybne (237 ha) i pola uprawne (ok. 50% terenu). Trwają starania, aby teren wzdłuż rzeki jako "Dolinę Górnej Wisły" objąć specjalną ochroną. Wzdłuż Knajki rośnie wiele starych dębów, z czego trzynaście z nich jest zarejestrowanych (w tym także grupy drzew), wśród nich jest sześć 300-letnich dębów szypułkowych o średnicach od 345 do 470 cm; poza dębami bardzo wartościowy jest też jeden przedstawiciel gatunku igliczni trójcierniowej (215 cm obwodu, 32 m wysokości). Gospodarstwa rybne powstawały już w XIV w. z racji niedostatku produkowanej żywności przez pola uprawne na terenie Księstwa Cieszyńskiego. W trakcie formowania się Komory Cieszyńskiej za czasów panowania Habsburgów tylko ta wieś spośród wszystkich dziś wchodzących w skład gminy pozostała własnością szlachty, a konkretnie Lariszów. Wśród bogactw naturalnych na terenie Dębowca są metan (odkryty na początku XX wieku, jego wybuch w 1911 spowodował kilkudniowy pożar), gaz ziemny (jego wydobycie wznowiono po II wojnie światowej, wydobywane do dziś) i sól jodowo-bromowa. Najstarszym budynkiem na terenie miejscowości jest spichlerz przystający do obory, wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku, nalężący do dawnego miejscowego folwarku (wybudowany z kamienia i cegły, na podstawie ośmioboku, uwieńczony baniastym dachem gontowym). W 1905 założono w Dębowcu oddział Ochotniczej Straży Pożarnej. W 1908 wybudowano budynek szkolny (dziś siedziba klas 1-3) z okazji sześćdziesięciolecia panowania monarchy austriackiego Franciszka Józefa, a obok tego budynku dziś znajduje się nowo wybudowana szkoła podstawowa i gimnazjum z salą gimnastyczną, boisko szkolne (swoje mecze na nim rozgrywa też LKS "Strażak" Dębowiec) i boiska do siatkówki plażowej.
[edytuj] Cichociemni w Dębowcu
W trakcie II wojny światowej na terenie Dębowca zostali zrzuceni pierwsi w Polsce Cichociemni (specjalnie wyszkoleni przez Brytyjczyków żołnierze Armii Krajowej). Stało się to w nocy z 15 na 16 lutego 1941, brytyjski bombowiec "Adolphus" odbywał swój pierwszy lot do Polski, aby zrzucić skoczków pod Włoszczowę (województwo świętokrzyskie); błąd nawigatora oraz brak paliwa zmusił go do zrzutu spadochroniarzy, wśród których znajdowali się: Józef Zabielski (ps. Żbik), mjr Stanisław Krzamowski (ps. Kostka) i kurier Czesław Raczkowski (ps. Orkan), którzy później przedostali się do Krakowa. Zdarzenie to zostało upamiętnione obeliskiem w centrum miejscowości, odsłoniętym w 1991. Drugi pomnik odsłonięty w 1946 znajduje się w Dębowcu-Dolcach, upamiętnia on zastrzelonych więźniów różnej narodowości goleszowskiej filii obozu zagłady w Oświęcimiu w styczniu 1945 podczas odwrotu wojsk niemieckich.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne
