Brewster Buffalo

Z Wikipedii

Brewster Buffalo lub Brewster F2A – amerykański myśliwiec pokładowy z czasów II wojny światowej, pierwszy jednopłatowiec użytkowany przez Marynarkę Wojenną Stanów Zjednoczonych (US Navy).

Spis treści 1 Historia 2 Wersje eksportowe 3 Użycie bojowe 3.1 Europa 3.2 Azja 4 Dane techniczne

[edytuj] Historia

Samolot zaprojektowano w odpowiedzi na zamówienie amerykańskiej marynarki wojennej z 1936 roku na nowoczesny jednopłatowy pokładowy samolot myśliwski. Na zamównienie odpowiedziały firmy Brewster Aearonautical Company (prototyp XF2A-1), a także Grumman (XF4F-1) i Seversky (XFN-1).

Pierwszy lot XF2A-1 odbył się w grudniu 1937. Po przeprowadzeniu testów, w czerwcu 1937 US Navy zamówiła 54 egzemplarze seryjnych F2A-1 (zbudowano 53 egz.). Samolot zbudowano w układzie średniopłata, charakteryzował się całkowicie metalową konstrukcją (z wyjatkiem usterzenia), posiadał klapy na skrzydłach i wciągane podwozie. Po przekazaniu 9 samolotów dywizjonowi z USS Saratoga, dowództwo marynarki postanowiło sprzedać pozostałe 44 samoloty jako nadwyżki Finlandii (marynarka USA miała w zamian otrzymać nowszą wersję myśliwca). W sierpniu 1939 rząd Polski zamówił 250 samolotów F2A-1, z których żaden nie został nigdy zbudowany (zakłady Brewstera przyjmowały znacznie więcej zamówień niż były w stanie wykonać).

Kolejną wersję oznaczono F2A-2, różniła się ona od poprzedniczki m.in. mocniejszym silnikiem (R-1830-40) i lepszym śmigłem. Pierwsze samoloty tej wersji dotarły do jednostek US Navy dopiero we wrześniu 1940, gdyż w pierwszej kolejności dostarczano samoloty dla krajów europejskich. W kolejnej wersji, F2A-3, dodano silniejsze opancerzenie, kuloodporną kabinę pilota oraz zwiększono zapas paliwa. Marynarka wojenna USA zamówiła w sumie 43 egzemplarze wersji F2A-2 i 108 F2A-3. Produkcję zakończono w 1942. Piloci chwalili sobie te samoloty, jako łatwe w pilotażu i stosunkowo zwrotne, nie były to jednak samoloty mogące dorównać japońskim Mitsubishi A6M Zero. Wśród wad samolotu należy wymienić często psujące się wysuwane podwozie.

[edytuj] Wersje eksportowe

B-239 – tak oznaczono 44 samoloty wersji F2A-1 sprzedane w 1939 roku Finlandii. Od 1941, kiedy Finlandia walczyła ze Związkiem Radzieckim wspólnie z Niemcami, wobec braku możliwości zakupu oryginalnych części zamiennych, niektóre samoloty wyposażano na miejscu w zdobyczne silniki M-63. W niektórych samolotach montowano podwozie pozwalające lądowanie na śniegu lub lodzie. Powstał też prototyp fińskiej kopii B-239, nazwany Humu, produkcji jednak nie podjęto.

B-339B – samoloty wersji F2A-2 pozbawione wyposażenia typowo morskiego (tratwy ratunkowej, zaczepu służącego do lądowań na lotniskowcu) przeznaczone dla Belgii (40 egz.). Wobec upadku Belgii w 1940 większość samolotów przekazano Wielkiej Brytanii, a 6 maszyn będących w drodze do Europy znalazło się we francuskiej posiadłości Martynice, gdzie zostały zniszczone, aby nie wpadły w ręce rządu Vichy.

B-339C – zamówiona przez Holandię, lądowa wersja F2A-2. Z powodu trudności z pozyskaniem silników Wright Cyclone, 24 samoloty dostarczone do Indii Wschodnich wyposażono w wyremontowane silniki Wright R-1820-G105 (1100 KM) wyjęte z cywilnych samolotów DC-3. Pozostałe 48 maszyn wyposażono w silniki Wright R-1820-G205 (1200 KM) i oznaczono później B-339D.

B-339E – 170 maszyn wersji F2A-2 kupionych przez Wielką Brytanię. Ponieważ samoloty te nie mogły się równać z myśliwczmi niemieckimi, dowództwo RAF wysłało je na Daleki Wschód, gdzie wyposażono w nie dywizjony RAF, RAAF i RNZAF.

339-23 – zamówiona przez Holandię wersja eksportowa F2A-3, wyposażona jednak w łatwiej dostępne silniki Wright R-1820-G5 (950 KM). Zanim samoloty dostarczono do Indii Holederskich, Jawa została zajęta przez Japonię, z związku z tym samoloty te zanalazły się w Australii, gdzie początkowo zostały wcielone do lotnictwa armii USA (USAAF), a poźniej przekazano RAAF, gdzie 6 nich użytkowano jako samoloty rozpoznawcze, a 9 służyło w obronie miasta Perth. Samoloty tej wersji nie brały udziału w walkach.

[edytuj] Użycie bojowe

[edytuj] Europa

Pomimo wielu zamówień samolotów Buffalo przez państwa europejskie, samoloty te już na początku wojny nie stanowiły zagrożenia dla niemieckich Messerschmitt Bf 109 i w większości przypadków skierowano je do walk w Azji. Wyjątek stanowiły nieliczne B-339B służące w dywizjonach lotnictwa brytyjskiej marynarki wojennej na Krecie. Myśliwców tych używano jednak najprawdopodobniej jedynie jako samolotów wsparcia podczas obrony Krety.

Przed końcem wojny zimowej do Finlandii dotarło jedynie 6 samolotów B-239. Przesyłano je przez Trollhattan w Szwecji, gdzie były montowane przez mechaników lotnictwa Norwegii. Od 1941, kiedy Finlandia zaatakowała Związek Radziecki wspólnie z Niemcami, do 1944 roku, kiedy Finlandia skapitulowała, 44 samoloty B-239 odniosły aż 478 zwycięstw powietrznych nad samolotami sowieckimi przy utracie 23 maszyn. Po kapitulacji w 1944, podczas walk z wojskami niemieckimi na terenie Finlandii, B-239 na pewno zestrzeliły jeszcze kilka bombowców Ju 87 Stuka. B-239 pozostawały na wyposażeniu fińskiej armii do 1948 roku.

[edytuj] Azja

Służące w lotnictwie marynarki wojennej USA F2A-3, były podstawowym wyposażeniem jednego dywizjonu (VF-2) podczas ataku na Pearl Harbor, jednak samolotów tych użyto tylko do ataku na japońską łódź podwodną. Po przezbrojeniu wszystkich dywizjonów w myśliwce Grumman F4F Wildcat, F2A-3 przekazano stacjonującym w bazach lądowych dywizjonom lotnictwa piechoty morskiej USA (VMF-211 i VMF-221). 10 marca 1942 roku F2A-3 należące do VMF-221 zestrzeliły japońską łódź latającą Kawanishi H8K w pobliży Midway, a podczas bitwy o Midway, 4 czerwca 1942 roku, dywizjon VMF-211 stracił w starciu z japońskimi samolotami pokładowymi 12 F2A-3 spośród 21 wysłanych samolotów tego typu. Po tym katastrofalnym wydarzeniu, podjęto decyzję o natychmiastowym wycofaniu myśliwców Buffalo do dywizjonów szkolnych, gdzie pozostały do 1944.

Znajdujące się w Indiach Holenderskich holenderskie B-339C i B-339D użyto m.in. do obrony Singapuru i podczas japońskich inwazji na Borneo, Sumatrę i Jawę. Podczas 3 miesięcy walk, piloci latający na tych maszynach odnieśli 55 zwycięstw powietrznych, tracąc 30 samolotów w powietrzu, 15 na lądzie i kilka w wypadkach.

Brytyjskie Brewstery Buffalo w Azji walczyły w Birmie, gdzie sformowano dywizjon z ochotników amerykańskich i wspólnie z lotnictwem holenderskim w Indiach Holenderskich.

[edytuj] Dane techniczne

Brewster F2A Buffalo
Wersja	F2A-1	F2A-2	F2A-3
Długość	8,03 m	8,03 m	8,03 m
Rozpiętość	10,67 m	10,67 m	10,67 m
Silnik	1 Wright R-1830-34 (940 KM)	Wright R-1820-40 Cyclone (1200 KM)	Wright R-1820-40 Cyclone (1200 KM)
Masa własna		2077 kg	2146 kg
Masa startowa		3124 kg	3247 kg
Prędkość maks.		486 km/h (5030 m)	516 km/h (5030 m)
Zasięg		1553 km	2704 km
Uzbrojenie	4 km Browning 12,7 mm 2 bomby 45 kg	4 km Browning 12,7 mm 2 bomby 45 kg	4 km Browning 12,7 mm 2 bomby 45 kg
Liczba maszyn	53	43	108