Rubidium
Rubidium is een scheikundig element met symbool Rb en atoomnummer 37. Het is een zilverwit alkalimetaal.
Inhoud |
[bewerk] Ontdekking
Rubidium is in 1861 ontdekt door de Duitse wetenschappers Robert Bunsen and Gustav Kirchhoff tijdens het bestuderen van met mineraal lepidoliet onder een microscoop. Vóór ongeveer 1920 werd het element voornamelijk gebruikt voor onderzoek, later kwamen er ook industriële toepassingen.
De naam rubidium is afkomstig van het Latijnse rubidus, dat diepste rood betekent. Hierbij wordt vermoedelijk gerefereerd naar de diep rode kleur die rubidium geeft in een vlam.
[bewerk] Toepassingen
Rubidium is erg elektropositief en kan dus makkelijk geïoniseerd worden. Dit is vrijwel de enige eigenschap waarom dit element op industrieel niveau wordt toegepast. Hoewel cesium en xenon er geschikter voor zijn, kan rubidium ook worden toegepast in de ionenmotor. Andere toepassingen zijn:
- Anode in vacuümbuizen
- Component in fotocellen
- Als RbAg4I5 kan het worden gebruikt in ultraplatte batterijen
Als gevolg van het magnetohydrodynamisch principe kan rubidium worden toegepast als thermo-elektrische stroombron.
[bewerk] Opmerkelijke eigenschappen
Met een smeltpunt van 39°C kan (verontreinigd) rubidium soms bij kamertemperatuur al vloeibaar worden. Net als alle andere alkalimetalen is rubidium erg reactief en ontbrandt het spontaan bij aanraking met lucht en water. In de vorm van RbAg4I5 heeft van alle bekende kristallen de grootste ruimtelijke geleiding.
[bewerk] Verschijning
Rubidium komt in ruime mate voor in de aardkorst. Op de ranglijst van meest voorkomende elementen staat het zelfs op de 16de plaats. Maar doordat het zeer verspreid voorkomt is het lastig te delven. Van nature komt rubidiumoxide in sporen (1 á 2%) voor in onder andere de mineralen lepidoliet, leuciet, polluciet en zinnwaldiet. Het eerstgenoemde mineraal is commercieel gezien de belangrijkste bron. Soms wordt rubidium aangetroffen in mineralen die hoofdzakelijk uit andere alkalimetalen bestaan. In die gevallen wordt rubidium als bijproduct gewonnen.
[bewerk] Isotopen
| Meest stabiele isotopen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Iso | RA (%) | Halveringstijd | VV | VE (MeV) | VP |
| 83Rb | {syn} | 86,2 d | EV | 0,910 | 83Kr |
| 84Rb | {syn} | 32,77 d | EV β |
2,681 0,894 |
84Kr 84Sr |
| 85Rb | 72,165 | stabiel met 48 neutronen | |||
| 86Rb | {syn} | 18,631 d | β | 1,775 | 86Sr |
| 87Rb | 27,835 | 4,75×1010 j | β | 0,283 | 87Sr |
Er is een groot aantal isotopen van rubidium bekend. Naast het enige stabiele isotoop 85Rb (72%) komt alleen het radioactieve isotoop 87Rb (28%) van nature op aarde voor. Uit de verhouding 87Sr - 87Rb kunnen geologen opmaken wat de leeftijd van een steen is.
[bewerk] Toxicologie en veiligheid
Rubidium reageert heftig met lucht en water en veroorzaakt daarbij brand. Daarom moet dit metaal onder olie worden bewaard.
| Scheikundige Elementen en Isotopen |
| Periodiek systeem: Standaard | Alternatief | Elektronenconfiguratie |
| Isotopentabel: Op element: Compleet | In delen | Op atoommassa |
| Lijst met elementen: Op naam | Op symbool | Op nummer |
