Reflexief persoonlijk voornaamwoord
Een reflexief persoonlijk voornaamwoord is de Latijnse benaming voor een wederkerend voornaamwoord. Dat wil zeggen: de persoon die door het reflexivum aangeduid wordt is ook het onderwerp van de hoofdzin
- Me in speculo vidi - Ik zag me(zelf) in de spiegel.
- Te in speculo vidisti - Jij zag je(zelf) in de spiegel.
In de tweede zin is het onderwerp jij. En jij ziet je(zelf) in de spiegel. Je slaat dus terug op jij, dat het onderwerp van de zin is. In de eerste zin is het precies hetzelfde
[bewerk] Se in de A.C.I.
- Puer dicit se semper audire - De jongen zegt dat hij altijd luistert
- Puer dicit eum semper audire - De jongen zegt dat hij altijd luistert
Wat is nu het verschil tussen deze twee zinnen? In de eerste zin is se wederkerend. In de tweede zin is eum natuurlijk niet wederkerend, want dat kan niet wederkernd zijn. Se en eum betekenen allebei hij.
In de eerste zin is se dus wederkerend, dat wil zeggen dat se terugslaat op het onderwerp van de zin. In dit geval is dat puer. Dan moet je dus vertalen:
- De jongen zegt dat hij(zelf) altijd luistert.
In de tweede zin is eum niet wederkerend, maar gewoon acc. van is (lijden voorwerp van hij). Dat betekent dus dat eum niet terugslaat op het onderwerp, puer, maar op iets anders. Je vertaalt het dus als:
- De jongen zegt dat hij(een ander) altijd luistert.
Als je namen in de zin zet wordt het iets duidelijker. De eerste zin is dan:
- Peter zegt dat hij altijd luistert.
En de tweede zin:
- Floris zegt dat Peter altijd luistert.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Trivia
In sommige talen, zoals Spaans, maar ook in bepaalde Nederlandse dialecten wordt het reflexief persoonlijk voornaamwoord in constructies gebruikt die voor de Nederlandstalige niet als reflexief worden ervaren (vaak passieve betekenis).
Voorbeelden (Spaans):
- Se vende (wordt verkocht)
- Se buscar (wordt gezocht)