Gesteente
Een gesteente is een geconsolideerd (vast) materiaal dat bestaat uit een mineraal of een verbinding van verschillende mineralen. Materialen als zand, modder en grind worden soms als gesteente geclassificeerd, maar vallen eigenlijk onder de term grondsoort. De aardkorst is opgebouwd uit talloze gesteenten. Ze bepalen in belangrijke mate de eigenschappen van het aardoppervlak; reliëf, draagkracht van de ondergrond, het bodemtype dat erop ontstaat en de waterhuishouding.
Veel gesteenten zijn van groot economisch belang. Voorbeelden zijn goud, graniet en marmer. Deze materialen noemt men delfstoffen.
[bewerk] Indeling
Gesteenten worden ingedeeld op de manier waarop ze zijn ontstaan. Er zijn drie typen te onderscheiden, die hieronder worden toegelicht.
[bewerk] Stollingsgesteenten
Stollingsgesteenten zijn gevormd uit magma. Het dieptegesteente graniet en het uitvloeiingsgesteente basalt zijn veel voorkomende stollingsgesteenten, ze vormen een belangrijk bestanddeel van respectievelijk de continentale en oceanische korst.
[bewerk] Afzettingsgesteenten
Deze groep wordt ook wel als sedimentgesteenten aangeduid. Het wordt gevormd door de verwering en erosie van andere gesteenten. Het verweringsmateriaal kan op verschillende manieren worden vervoerd. De naam van het sediment is afhankelijk van het soort transport:
De bovenstaande gesteenten worden klastisch (mechanisch) gevormd. Twee groepen sedimenten worden op een andere manier gevormd:
- organogeen sediment (door organismen)
- evaporiet (door verdamping)
[bewerk] Metamorfe gesteenten
Door verhitting of grote druk diep in de aardkorst kan uit stollingsgesteente of afzettingsgesteente een ander type gesteente ontstaan. De oorspronkelijke mineralen veranderen en een metamorf gesteente ontstaat. Uit klei ontstaat leisteen, uit kalksteen ontstaat marmer.
[bewerk] Lijst van gesteenten
A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z
[bewerk] A
- Amaril
- Arduin, zie: Blauwe hardsteen
- Arkose