დუშეთის რაიონი

ვიკიპედიიდან

დუშეთის რაიონი

დუშეთის რაიონი - ადმინისტრაციული რაიონი მცხეთა-მთიანეთის მხარეში. რაიონის ტერიტორია 1917 წლამდე ტფილისის გუბერნიაში დუშეთის მაზრის სახელწოდებით, 1917-28 წლებში - დუშეთის მაზრაა, 1928-30 წლებში თფილისის ოლქში დუშეთის რაიონის სახელწოდებით, 1930 წლიდან ცალკე რაიონია. რაიონის ჩრდილო-აღმოსავლეთ საზღვარი ემთხვევა საქართველო-რუსეთის სახელმწიფო საზღვარს.

[რედაქტირება] ბუნება

დუშეთის რაიონს უკავია კავკასიონის სამხრეთი და ჩრდილოეთი ფერდობები, აგრეთვე შიდა ქართლის ვაკის პერიფერიები. ტერიტორია ძირითადად მაღალ მთებს უკავია, მათ შორის კავკასიონის წყალგამყოფ ქედს, მხოლოდ უკიდურეს სამხრეთ ნაწილში არის ბორცვიანი მთისწინეთი და ვაკეები. ტერიტორია - 2985 კვ.კმ., მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 1390 კვ.კმ. რაიონის ტერიტორიაზე მიედინება არაგვის სისტემის მდინარეები: მთიულეთის არაგვი, გუდამაყრის არაგვი, ხევსურეთის არაგვი, ფშავის არაგვი, აგრეთვე არღუნი, არხოტისწყალი და სხვა. მნიშვნელოვანია ბაზალეთის ტბა, აგრეთვე ჟინვალის წყალსაცავი. მთავარი წიაღისეული სიმდიდრეა მინერალური წყლები: ვაჟასწყარო, ფასანაურის, კიტოხის, ხახმატის, ხახაბოს, შატილის წყლები.

[რედაქტირება] მოსახლეობა

მოსახლეობის რიცხოვნობა - 34 ათასი კაცი; სიმჭიდროვე - 11 კაცი კვ.კმ-ზე. რაიონში 283 დასახლებული პუნქტია: 1 ქალაქი, 2 დაბა და 280 სოფელი.

[რედაქტირება] მმართველობა

რაიონის ადგილობრივი თვითმმართველობის უმაღლესი ორგანოა რაიონის საკრებულო, აღმასრულებელი ორგანო - რაიონის გამგეობა. მმართველობის ადმინისტრაციული ერთეულებია:

ქალაქის საკრებულო - 1: დუშეთი;
დაბის საკრებულო - 1: ჟინვალი;
თემის საკრებულო - 15: ანანურის, ბაზალეთის, გრემისხევის, გუდამაყრის, ლაფანაანთკარის, მაღაროსკარის, მჭადიჯვრის, უკანაფშავის, ქვეშეთის, შატილის, ჭართლის, ჭონქაძის, ჭოპორტის, ხევსურეთის, ხეობის.

[რედაქტირება] ეკონომიკა

წამყვანი დარგია სოფლის მეურნეობა, ძირითადად მისდევენ მეცხოველეობას, მეხილეობას, მებოსტნეობას, მევენახეობას. მრეწველობა ადგილობრივი დანიშნულებისაა და მცირე სიმძლავრის საწარმოებითაა წარმოდგენილი. რაიონის ტერიტორიაზეა ადგილობრივი მნიშვნელობის კურორტები ფასანაური და ჩარგალი. ფასანაური, ანანური და ბაზალეთი ტურისტული ცენტრებია. არაგვის წყალი ამუშავებს ჟინვალჰესს, რომელიც ასევე ხმარდება თბილისის წყალმომარაგებას. რაიონის ტერიტორიაზე გადის საქართველოს სამხედრო გზა.

[რედაქტირება] კულტურა

რაიონში 79 სახელმწიფო ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლაა, 1 საშუალო პროფესიული სასწავლებელი, 47 ბიბლიოთეკა, 4 თეატრი და 4 მუზეუმი: დუშეთის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი, ვაჟა-ფშაველას სახლ-მუზეუმი (სოფ. ჩარგალი), გ.ერისთავის სახლ-მუზეუმი (სოფ. ოძისი)

[რედაქტირება] ღირსშესანიშნაობანი

დუშეთის რაიონის ხუროთმოძღვრების ძეგლთაგან აღსანიშნავია: ანანურის ციხე და ტაძარი, ბოდორნის და მჭადიჯვრის ეკლესიები, ფშავ-ხევსურეთისა და მთიულეთის სოფლებში შემორჩენილი კოშკები და საცხოვრებელი კომპლექსები.

მცხეთა-მთიანეთის მხარე
ახალგორის რაიონი \| დუშეთის რაიონი \| თიანეთის რაიონი \| მცხეთის რაიონი \| ყაზბეგის რაიონი

Retrieved from "http://ka.wikipedia.org../../../%E1%83%93/%E1%83%A3/%E1%83%A8/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98.html"

კატეგორია: დუშეთის რაიონი