Súng cối
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Súng cối, hay pháo cối, là một loại trong bốn loại hoả pháo cơ bản của pháo binh (sơn pháo, lựu pháo, súng cối, pháo phản lực - Xem thêm Pháo).
Đặc điểm của súng cối là pháo nòng nhẵn không có khương tuyến, quỹ đạo bắn là một hình cầu vồng có góc bắn (góc giữa mặt phẳng ngang và trục nòng pháo) rất lớn (trên 45 độ), quỹ đạo hình cầu vồng dựng đứng hay người ta thường nói là bắn theo kiểu đạn treo.
Đạn súng cối là loại đạn có sơ tốc lực đẩy nhỏ không có cáp tút (tiếng Pháp: cartouche). Chuyển động phóng là nhờ liều thuốc cháy trong phần trên các cánh dẫn hướng. Vì là loại đạn sơ tốc nhỏ nên súng cối chỉ để tác chiến đánh gần và rất hiệu quả trong đánh gần, có thể tiêu diệt các mục tiêu bị khuất lấp bởi vật cản đồng thới nó có thể bắn ra từ vị trí được che chắn tốt. Và vì có khối lượng nhỏ nên nó cũng là loại pháo trợ chiến cho bộ binh rất thông dụng và hiệu quả.
Bộ binh thường mang súng cối đi theo đội hình để làm hỏa lực đi kèm. Súng cối khác với các loại súng pháo khác là thường nạp đạn từ phía trước nòng điều này cho phép thao tác bắn rất đơn giản, bắn rất nhanh.
[sửa] Cấu tạo
Cấu tạo của súng cối rất đơn giản gồm ba phần chính:
- Nòng súng: thông thường từ 60 mm đến 120 mm, nòng nhẵn (không có khương tuyến) và nòng thường ngắn cho phép xạ thủ nạp đạn từ miệng nòng, vì đạn không có cáp tút nên không có hệ thống quy lát ở phía cuối nòng. Đạn tự bị kích cháy bay đi xạ thủ không cần động tác phát hoả.
- Bàn đế: Là bộ phận chịu lực giật lại của súng khi bắn. Đây là một mảng kim loại rất nặng thường hình tròn. Đối với các súng cối loại nhỏ trong chiến đấu khi bắn ứng dụng xạ thủ có thể dùng tay giữ nòng chống xuống đất bắn không cần bàn đế.
- Giá chân: Thường là giá ba chân trên đó có các thiết bị điều chỉnh góc bắn và kính quang học để ngắm bắn. Khi chiến đấu bắn ứng dụng có thể không cần giá chân súng với súng loại nhỏ.
[sửa] Lịch sử
Người phát minh ra súng cối hiện đại là Stokes, người Anh, loại súng cối cỡ 81 mm đã được đưa vào sử dụng trong quân đội Anh từ năm 1917. E.Brandt, người Pháp, đã kết hợp với Stockes và cải tiến súng của ông.
Trong những năm 30, Brandt đã chế tạo ra một loại súng cối từ cỡ 45 mm tới cỡ 155 mm. Được hoàn thiện liên tục, súng cối Stokes-Brandt là xuất phát điểm của mọi súng cối hiện đại.