Fransa
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Motto: Liberté, Égalité, Fraternité (Türkçe: "Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik") |
|
Ulusal marş: La Marseillaise | |
Başkent | Paris |
En büyük şehir | Paris |
Resmi dil(ler) | Fransızca |
Hükümet | Cumhuriyet |
- Başkan | Jacques Chirac |
- Başbakan | Dominique de Villepin |
Kuruluş | |
- I. Cumhuriyet | 843 (Verdun Anlaşması) |
- Fransa'nın Kuruluşu | 1958 (5. Cumhuriyet) |
AB'ye kabul | 25 Mart, 1957 |
Yüzölçümü | |
- Total | 674.843 km² (40.) |
260.558 sq mi | |
- Sular (%) | {{{percent_water}}} |
Nüfus | |
- [[2006 5]] est. | 63.587.700 (20.) |
- Yoğunluk | 112/km² (89.) 291/sq mi |
GDP (PPP) | 2005]] tahmini |
- Total | $1.830 trilyon (7.) |
- kişi başına | $29.316 (20.) |
HDI (2003) | 0,938 (16.) – yüksek |
Para birimi | Euro (€) 6, CFP Franc 7 (EUR, XPF ) |
Saat dilimi | CET 2 (UTC+1) |
- Yaz | CEST 2 (UTC+2) |
İnternet alan adı | .fr 8 |
Telefon kodu | +33 |
1 Freansa'ya ait tüm karalar. 2 Sadece Kıta Fransa. |
Fransa Cumhuriyeti (Fransızca:République Française) ya da kısaca Fransa, Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre, İtalya, Monako, Andorra ve İspanya ile komşu olan, Batı Avrupa'da bir ülkedir. Avrupa Birliği'nin kurucu üyesidir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Politika
Beşinci Cumhuriyet'in anayasası 28 Eylül 1958'de halk oyuyla onaylandı. Yeni anayasa, icra merciinin gücünü (parlamentoya göre) artırmıştır. Anayasaya göre devlet başkanı 5 yıllık bir süre için doğrudan seçilir. Devlet başkanının tasarrufu, devletin düzgün çalışmasını ve devamını sağlar. Devlet başkanı, başbakanın atamasını yapar, orduyu yönetir ve uluslararası anlaşmaları onaylar.
Fransız Milli Meclisi (Assemblée Nationale) Fransa'nın ana yasama organıdır. Bourbon sarayında toplanır, 577 milletveki 5 yıllık süre için doğrudan oyla seçilir ve her seçimde tüm koltuklar için oylama yapılır. 331 senatör ise tüm Fransa çapında halk tarafından seçilmiş olan belediye meclisi üyelerinden, il (département) yerel meclis üyelerinden, Bölge (Région) yerel meclis üyelerinden oluşan seçmenler tarafından seçilmektedir. Dokuz yıllık bir süre için seçilirler. Senato seçimleri her 3 yılda bir yapılır ve her seçimde senatonun üçte biri yenilenir. 2010'dan itibaren senatörler 6 yıllık bir süre için seçilecektir ve yine her üç yılda bir yapılan seçimlerde yarısı yenilenecektir. Senato Luxembourg Sarayı'nda (palais du Luxembourg) toplanır. Senato'nun yasama gücü sınırlıdır: Senato ile Parlamento arasında anlaşmazlık olması durumunda son söz Milli Meclis'e aittir. Milli Meclis'in gündemini belirlemede hükümetin büyük etkisi vardır. Milli Meclis ve Senato birlikte Versailles şatosunda toplanıp Fransa'nın Parlamentosunu oluştururlar. Sadece anayasa değişikliğiyle ilgili olarak ve uluslararası bazı anlaşmaları onaylamak amacıyla toplanırlar.
[değiştir] Fransa ve Türkiye
Fransa ve Türkiye ilişkileri yüzlerce yıllık köklü bir geçmişe sahiptir. Özellikle Kanuni Sultan Süleyman döneminde Fransa Osmanlı Devleti'ni diğer Batı Avrupa ülkelerine karşı bir tür dengeleyici olarak görmüş ve işbirliği yapmıştır.
Fransız Devrimi'nden sonra diğer etnik gruplar gibi Türkler de milliyetçilik anlayışlarını Osmanlı'nın klasik millet anlayışından ırk temelli anlayışa doğru çevirmişlerdir. 19. yüzyıl boyunca Osmanlı aydınının laikleşmesi sürecinde de Fransa önemli bir ilham kaynağı olmuştur. Osmanlı siyasi gelenekler açısından da Fransa'nın devrim, terör ve sonrası dönemindne fazlasıyla etkilenmiştir.
1. Dünya Savaşı'nda iki taraf farklı cephelerde savaşmışlar ve Osmanlı'nın yenilmesiyle birlikte Anadolu'yu işgal edenlere Fransa da katılmıştır. O ana kadar azınlıkları çıkarları doğrultusunda destekleyen Paris, bundan sonra bu siyasetini gizleme gereği dahi duymayacaktır. Özellikle Klikya ve Güneydoğu bölgelerinde Ermeni destekçilerinin katliamlar yapmasına da göz yuman Fransa'nın bu tavrı Anadolu topraklarında kan davalarına yol açmıştır.
Son dönemde ise Fransa Meclisi'nin 2001 yılında Ermeni iddialarını 'soykırım' olarak kabul etmesi ilişkileri olağanüstü bir düzeyde germiştir [1] Buna ek olarak Fransa Meclisi 12 Ekim 2006 tarihinde, "Ermeni soykırımının inkârının suç sayılması"nı ve ihlal edenlere 1 yıl hapis ve 45.000 Euro para cezası verilmesini öngören yasa teklifini kabul etmiştir. Türkiye bu olayı sert bir dille kınamış ve bazı yaptırımlar uygulayacağını açıklamıştır. Resmi düzeyde olmasa da sivil toplum kuruluşları ekonomik boykot kararı almışlardır. Bu boykot kararına göre ilke hedef alınan Fransız şirketleri Total (Elf), Loreal ve Tefal olmuştur. Kararla birlikte özellikle Total akaryakıt istasyonlarının satışlarında ciddi düşüşler yaşanmıştır. Karar Fransız Türkiye'deki şirketlerini oldukça endişelendirmiştir[1].
[değiştir] Etnik yapısı
[değiştir] Konuşulan diller
- İzole Dil:
- Kelt dilleri:
- Germen dilleri:
- Alsasça (Elsässerdeutsch)
- Batı Flamanca
- Lorraine Frankçası
- Latin dilleri:
- Katalanca
- Korsikaca (Corsu)
- Franko-Provensal
- Bressan dili
- Dauphinois
- Forèzien
- Jurassien
- Lyonnais
- Savoyard
- Oksitanca :
- Alp Provensal
- Auvergnat dili
- Gaskonca
- Langedokça
- Limousin dili
- Nissart dili (Niçois or Nissart)
- Provensal
- Oïl dilleri:
[değiştir] Göçmen dilleri
- Arapça (şiveleri)
- Ermenice (doğu)
- Bambaraca
- Berberice
- İspanyolca
- İtalyanca
- Laoca
- Mandarince
- Lehçe
- Portekizce
- Romanca
- Rusça
- Vietnamca
- Yiddişçe
- Türkçe
[değiştir] Ayrıca bakınız
[değiştir] Dipnotlar
[değiştir] Dış bağlantılar
- Fransa haritası
- Fransa'dan fotoğraflar
- Fransa Büyükelçiliği Resmi Sitesi - Ankara
- Fransa Ülke Profili DTM Dış Ticaret ve Ekonomisi
Alsace • Akitanya • Auvergne • Bourgogne • Bretanya • Merkez (Fransa) • Champagne-Ardenne • Korsika • Franche-Comté • Île-de-France • Languedoc-Roussillon • Limousin • Lorraine • Midi-Pyrénées • Nord-Pas de Calais • Aşağı Normandiya • Yukarı Normandiya • Pays-de-la-Loire • Picardie • Poitou-Charentes • Provence-Alpes-Côte d'Azur • Rhône-Alpes
Denizaşırı bölgeler: Fransız Guyanası • Guadeloupe • Martinique • Réunion
Kanada • Fransa • Almanya • İtalya • Japonya • Rusya • Birleşik Krallık • Amerika Birleşik Devletleri
2007'de birliğe katılması beklenen ülkeler: Bulgaristan • Romanya Diğer aday ülkeler: Türkiye • Hırvatistan • Makedonya Cumhuriyeti
Arnavutluk • Bosna ve Hersek • Cezayir • Fas • Filistin • Fransa • Hırvatistan • İspanya • İsrail • İtalya • Karadağ • Kıbrıs Rum Kesimi • Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti • Libya • Lübnan • Malta • Mısır • Monako • Slovenya • Suriye • Tunus • Türkiye • Yunanistan