Finlandiya Seferi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
SSCB'nin Finlandiya Seferi, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu birliklerince Finlandiya'nın istila girişimidir. Bu savaşın diğer ismi Kış Savaşı'dır.
[değiştir] Diplomatik Girişimler
Rusya’nın Kuzey batıda Baltık Denizine dar bir alanda Leningrad körfezi sahili vardır. Bunun hemen kuzeyinde ise Finlandiya toprakları başlar. Finlandiya sınırı Leningrad'ın sadece 32km. batısından başlar.
Leningrad’ın en dibinde yer aldığı Finlandiya Körfezinin kuzey kıyıları veya Karelya yarımadası, Finlandiya topraklarıdır. Rusya bu kıyılarda topçu mevzileri bulundurabilmeyi Leningrad limanının güvenliği için hayati olarak görmektedir.
Stalin bu pozisyon için 9 Ekim'de Finlilerle görüşmelere oturdu. Başka yerlerden vereceği topraklar karşılığında Finlandiya’dan körfezdeki beş adayı istiyordu ve Leningrad körfezinin en batı ucundaki Hangö limanını da 30 yıllığına kiralamak talebindeydi. Bir diğer isteği de Leningrad’ın hemen kuzeyinden başlayan sınırın, topçu mevzilinin dışına çıkacak şekilde geriye alınmasıydı.
Stalin’in Finlilerden istediği bu topraklar 1.700 kilometre karedir. Bunun karşılığında Finlandiya-Rusya sınırının orta kesimlerinden 3.500 kilometre karelik bir araziyi teklif etmektedir.
Finlandiya hükümeti, böyle bir anlaşmaya varmanın, taviz vermek istemedikleri tarafsızlık tutumuyla bağdaşmayacağı gerekçesiyle konuya sıcak yaklaşmadılar. Bunun üzerine Stalin, söz konusu toprakları satın almayı önerdi. Bu öneri de reddedildi.
[değiştir] Askeri Harekat
Finlandiya’nın uzlaşmaz tutumu karşısında Stalin’in tutumu hızla sertleşir. 28 Kasım 1939 da, 1932 yılında imzalanmış olan saldırmazlık anlaşmasının tek taraflı olarak kaldırıldığı Fin hükümetine bildirilir ve 30 kasım 1939 da Sovyet orduları savaş ilan etmeksizin Finlandiya’ya saldırır ve ertesi gün Finlandiya'nın sınır şehri Terijoki (bugün Zelenogorsk)'a girerek, orada Fin komünist Otto Ville Kuusinen'in başkanlığında kukla bir devlet olan Fin Demokratik Cumhuriyeti'ni ilan ettirdi.
Finlandiya-Rusya sınırının çeşitli cephelerinden giren Rus saldırıları kısa sürede durduruldu. Finler, Tolvajärvi (bugün Tolvayarvi, Rusya) ve Suomussalmi savaşlarını kazanmak suretiyle kanatlardan sarkıp ikmal hatlarını kestiler ve ikmal olanaklarından yoksun Rus birliklerine saldırarak onları dağıttılar.
Özellikle Fin ordusunun kayakçı birlikleri büyük başarılar kaydettiler. Ani saldırıları ve çekilişleri özellikle ormanlık bölgelerde işe yarıyor ve Ruslar henüz tepki gösteremeden operasyonlar bitiyordu. Doksan bin kadarı kadın savaşçılardan oluşan bu birlikler Ruslara çok zor anlar yaşattılar. Bu yüzden Ruslar, Karelya yarımadasının doğusunda bir ilçe merkezi olan Rautu'yu 25 Aralık'ta alabildi.
1940 yılının şubat ayı gelindiğinde Leningrad’ın hemen kuzeyindeki Mannerheim hattını tutmak olanağı kalmamıştır Fin orduları için. Derken hattın batı kanadı, Summa (bugün Soldatskoye)'ya 2 haftadan beri süren yoğun Rus saldırılarının karşısında 15 Şubat'ta çöker. Böylece Ruslar, Karelya yarımadasının en büyük, Finlandiya'nın 2. büyük kenti olan Viipuri (bugün Vyborg)'a doğru saldırıya geçerler.
6 mart 1940 da Fin hükümeti, Ruslar’la barış görüşmeleri için masaya oturmaya razıdır artık.
Lakin Ruslar daha fazla toprak isterler bu kez, ama kazanan taraf olmalarına karşın, Stalin insaflı davranacaktır. Fin Savaşını bir an önce bitirmek istemektedir. Bir milyon dolayında askerini savaşa sürmüştür. Esasen savaşmak yoktu planlarında, görüşmeler ve önerileri yoluyla hedeflerine ulaşmayı planlamıştı.
Fin hükümeti çaresiz kabul eder. Savaş boyunca Fin kayıpları 25 bin ölü ve yaralıdır. Sovyet kayıpları ise 49 bin ölü, 158 bin yaralı.
| II. Dünya Savaşı | ||||||
| Yerler | Başlıca olaylar | Detaylı maddeler | Savaşa katılan ülkeler | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Başlangıç: Ana Cepheler: Genel Kronoloji: |
1939: 1942: |
Sivillere etkisi ve mezalim: Sonuçları: |
Müteffik Devletler
|
|||
