Kursk Savaşı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kurk Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde, Alman kuvvetlerinin Sovyetlerin Kursk çıkıntısına karşı giriştikleri genel taarruzdur. Doğu Cephesi'nde 1943 yılının en önemli çatışmalarından biri olan Kursk Savaşı, tarihin en geniş kapsamlı tank meydan savaşı olarak bilinir. Taraflar 6 binden fazla tankı savaşa sürmüşlerdir. Her iki tarafın kayıpları da korkunçtur. Her ne kadar Rus kayıpları Almanlarınkinden fazlaysa da, Kursk meydan savaşı, Alman zırhlı birliklerinin “ölüm şarkısı” olmuştur. Çünkü Almanlar, Doğu Cephesi’ndeki neredeyse tüm zırhı birliklerini Kursk savaşına sevkettiler. Kursk savaşına katılan Alman birlikleri de Doğu Cephesi’ndeki birliklerin neredeyse yarısından fazlaydı. Almanlar, Kursk’da son kozlarını oynuyorlar.
[değiştir] Taarruz Öncesi
Sovyet cephesinin Kursk’un batısında oluşturduğu çıkıntıya kanatlardan girerek bir kuşatma harekatı yapılması planı, 3 ve 4 Mayıs 1943 de Hitler'in ordu komutanları ve kurmaylarıyla yaptığı toplantıda masaya yatırılmıştır. Planı ortaya atan Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı general Zeitzler’dir. Zeitzler böylece çok sayıda Rus tümeninin yok edileceğini ve Sovyet ordularının savaş gücünün önemli ölçüde yıpratılacağını düşünmektedir. Öte yandan Kursk, Kırım – Moskova ve Voronej – Kiev yollarının üzerindeki önemli bir kavşak olması dolayısıyla stratejik bir atbaşıdır.
Kurk bölgesi, cephe hattında 225 km. kadar batıya doğru uzanan, 250 km. genişliğinde bir çıkıntı oluşturuyor. Bu bölgenin kuzeyinde Orel, güneyinde ise Belgorod - Harkov cepleri yer alıyor.
General Model bu savaş planına hazırlıklıdır. Hava fotoğraflarını ve istihbarat raporlarını masaya serer. Bütün bunlar göstermektedir ki Ruslar, Kursk çıkıntısının hemen gerisinde derinliğine ve çok etkili savunma mevzileri oluşturmuşlardı. Ayrıca birliklerinin önemli bir kısmını çıkıntının ön kesimlerinden geriye çekmişlerdi. Ayrıca Zeitzler’in yarma yapmayı planladığı kesimlere de büyük ölçekte tanksavar ve topçu teşkilleri yığmışlardır.
Model’e göre Kursk bölgesindeki Sovyet birliklerinin bu düzenlenişi onların, tam da Zeitzler’in planladığı tarzda bir saldırıyı beklediklerini göstermektedir.
General Model ve general Guderian'ın itirazlarına karşın toplantının sonunda general Zeitzler'in planı onaylanır. Harekatta kullanılacak birliklerin sevkine derhal başlanır.
[değiştir] Taarruz
1-4 Haziran 1943 günleri, tarafların Kursk civarında, karşılıklı giriştikleri hava taarruzlarıyla geçer. 1 Haziranda Sovyet hava kuvvetleri Orel, Biryamsk ve Simolensk’deki Alman havaalanlarına, ulaşım hatlarına saldırdılar. Ertesi gün Kiev ve Roslavl’a hava saldırıları düzenlediler. Aynı gün Luftwaffe de Kursk bölgesindeki Sovyet mevzilerini bombaladı. 4 Haziranda da Moskova'nın gerisindeki Gorki'deki Sovyet tank fabrikalarını bombaladılar.
Hemen ertesinde Almanlar 5 Haziran günü sabaha karşı saat 05:30’da Kursk’da saldırdılar. Kuzeyde, general Model komutasındaki yedi zırhlı tümen, iki mekanize tümen ve dokuz piyade tümeni, Orel yönünden taarruza geçer. Güneyde Von Manstein komutasındaki on zırhlı tümen, bir mekanize tümen ve yedi piyade tümeni ise Belgorod’dan kuzey ve kuzey doğu yönünde harekata giriştiler. Toplam 17 zırhlı, 3 mekanize ve 16 piyade tümeninden oluşan toplam 36 tümenle taarruza girişmişlerdir.
Bir hafta boyunca Almanların birbiri ardına giriştikleri sert saldırılar Rusların inatçı savunmalarını yaramamıştır. Sonunda geri çekilmek zorunda kalmışlardır.
Kursk Savaşı, Almanlar açısından Doğu Cephesinde artık büyük çaplı bir taarruz umutlarının tümüyle yok olduğu bir dönüm noktasıdır.
| II. Dünya Savaşı | ||||||
| Yerler | Başlıca olaylar | Detaylı maddeler | Savaşa katılan ülkeler | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Başlangıç: Ana Cepheler: Genel Kronoloji: |
1939: 1942: |
Sivillere etkisi ve mezalim: Sonuçları: |
Müteffik Devletler
|
|||
