Zarzyczka górska
Z Wikipedii
Zarzyczka górska | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | ukęślowe |
Nadrząd | Primulanae |
Rząd | Pierwiosnkowce |
Rodzina | pierwiosnkowate |
Rodzaj | zarzyczka |
Gatunek | Zarzyczka górska |
Nazwa systematyczna | |
Cortusa matthioli L. |
Zarzyczka górska (Cortusa matthioli) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny pierwiosnkowatych. W Polsce występuje wyłącznie w nielicznych miejscach w Karpatach (głównie na obszarach chronionych w Tatrach, na Babiej Górze i w Gorcach) i jest rośliną rzadką. Jest wpisana do rejestru roślin rzadkich i zagrożonych wyginięciem w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Co ciekawe, w Słowacji występuje dość licznie, w niektorych miejscach masowo.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- O wysokości 15-40 cm i na całej długości pokryta miękkimi, gęstymi włosami.
- Liście
- Wyrastają na długich ogonkach w różyczce i podobnie jak łodyga są miękko owłosione. Mają okrągławy kształt z głębokosercowatą nasadą i są klapowane mnie więcej do ¼ dlugości, przy czym łatki z każdej strony mają 2-3 ząbki z krótką ością.
- Kwiaty
- Zebrane w baldaszek. Kielich o długości 3-5 mm, wolny, o zielonych działkach z zaokrąglonymi wcięciami między nimi. Korona dwonkowatego kształtu, ok. trzykrotnie dłuższa od kielicha, purpurowofioletowa.Pręciki przyrośnięte do pierścieniowatego zgrubienia u nasady rurki korony. Ich pylniki mają zaostrzone łączniki. Kwitnie od maja do lipca, jest owadopylna.
- Biotop, Wymagania
- Roślina wysokogórska, występuje w piętrze regla dolnego, górnego, w piętrze kosówki i tylko w miejscach stale wilgotnych, obfitujących w dobrze natlenioną, czystą wodę - w dolinach potoków górskich, na wilgotnych skałach. Najdalej wysunięte na zachód jej stanowisko znajduje się na północnych stokach Pilska. W Tatrach wystepuje jedynie na Dolinie Waksmundzkiej i Dolinie Małej Łąki.
[edytuj] Zmienność
Tworzy kilka odmian, w Polsce występuje tylko jedna - Cortusa matthioli L.var. sibirica (Andrz.) Sag. et Sch. zwana zarzyczką syberyjską.
[edytuj] Ochrona
Roślina objęta ochroną gatunkową.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna : Bywa uprawiana jako roślina ozdobna.