Witamina B1
Z Wikipedii
Witamina B1 (tiamina, aneuryna), heterocykliczny związek organiczny złożony z pierścienia tiazolowego i pierścienia pirymidynowego, które połączone są mostkiem metinowym.
[edytuj] Forma aktywna
DPT - difosfotiamina - pirofosforan tiaminy - kokarboksylaza. Reszta pirofosforanowa jest wbudowywana do tiaminy przy udziale transferazy, dawcą pirofosforanu jest ATP.
[edytuj] Funkcja biochemiczna
- dekarboksylacja oksydacyjna α-ketokwasów tj.:
- kwas pirogronowy;
- kwas α-ketoglutarowy;
- α-ketokwasy powstałe w procesie transaminacji aminokwasów rozgałęzionych;
- udział w reakcji transketolacji odbywającej się w cyklu pentozowym;
Rola w organizmie - rozpuszczalna w wodzie, odgrywa zasadniczą rolę w procesach oddychania tkankowego, głównie w przemianie węglowodanów, jest częścią składową koenzymu karboksylazy (pirofosforanu tiaminy). Wzmaga czynność acetylocholiny, hamuje esterazę cholinową, działa synergicznie z tyroksyną i insuliną, pobudza wydzielanie hormonów gonadotropowych. Tiamina przyspiesza gojenie się ran i wykazuje działanie uśmierzające ból.
Skutki niedoboru - zaburzenia czynności centralnego układu nerwowego: uczucie osłabienia i zmęczenie, oczopląs, zaburzenia pamięci, koncentracji, zaburzenia pamięci i depresja, niewydolność krążenia: przyspieszona akcja serca, powiększenie wymiarów serca, obrzęki kończyn górnych i dolnych, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: utrata łaknienia, nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha, brak apetytu, spadek wagi.
W przypadku silnej awitaminozy B1 moze wystąpić choroba beri-beri, objawiająca się zaburzeniami pracy neuronów i włókien mięśniowych, co powoduje bóle kończyn, osłabienie mięśni, drżenie, niewydolność układu krążenia.
Alkohol rozkłada witaminę B1 co powoduje że ludzie nadużywający alkoholu powinni szczególnie dbać o dostarczanie jej do organizmu.
Normalnie odżywiając się, nie można doprowadzić do niedoboru witaminy B1. Problemem jest niedobór wit. B1 wywołany spożywaniem alkoholu. W tym przypadku można rozpoznać takie objawy jak:
Skutki nadmiaru - osłabienie, obrzęki, poty, nudności, zmęczenie, duszność, obrzęk krtani, zawroty głowy, drżenie mięśni, zaburzenia rytmu serca, reakcje alergiczne, a w skrajnych przypadkach może dojść do śmierci.
Zródła witaminy - witamina B1 występuje wszędzie, a szczególnie dużo jest jej w tkankach aktywnych metabolicznie (wątroba, serce), a także w: produkty zbożowe grubego przemiału, mięso, wędliny (szczególnie wieprzowina), rośliny strączkowe - groch, fasola oraz drożdże, orzechy, słonecznik, ryby, owoce i warzywa. Tiamina jest zgromadzona głównie w warstwie zewnętrznej ziaren zbóż dlatego też procesy technologiczne polegajace na łuskaniu i polerowaniu zubażają mąkę w tę witaminę. Także enzym obecny w surowych rybach: tiaminaza rozkłada tiaminę. Tiaminę odkrył Kazimierz Funk w 1912 roku.
Zapotrzebowanie - około 1,7 mg na dobę.
