Wielkie Zimbabwe

Z Wikipedii

Wnętrze "Świątyni" ze stożkowatą wieżą

Wielkie Zimbabwe "Dom z kamieni" ("House of stones") leży 25 km od prowincjonalnego centrum administracyjnego Masvingo i ponad 100 km od stolicy Zimbabwe, Harare - 20°16'S 30°54'E. Ruiny zajmują powierzchnię 750 ha.

Wielkie Zimbabwe dla Europejczyków odkrył w roku 1871 niemiecki geolog Carl Mauch, ale Portugalczykom były one znane od XVI wieku (i już wtedy od dawna były opuszczone). Mauch był przekonany, że znalazł stolicę mitycznego Ofiru, skąd król Salomon sprowadzał złoto i kość słoniową lub też tajemniczego Puntu, dokąd wyprawiali się starożytni Egipcjanie (najbardziej znana wyprawa odbyła się za panowania faraona Menuhopte III ok. roku 2004 p.n.e.). Współcześni historycy skłaniają się ku temu, że Punt leżał gdzieś w okolicach Erytrei lub Somalii, zaś Ofir to tylko legenda na bazie Puntu stworzona przez piewców wielkości Salomona.

Wielkie Zimbabwe to kompleks ruin z XI-XV w. o rozmiarach nie mających sobie równych na południe od Etiopii. Składa się on ze "Świątyni", "Akropolu", "Kompleksu w Dolinie" i resztek wielu innych budowli. Wszystkie wzniesiono z granitowych kostek bez użycia zaprawy. Obiektem głównym jest Świątynia - budowla owalnego kształtu o średnicy ok. 80 m, składająca się z wysokiego na 10 m. i szerokiego miejscami na 5 m. muru, wewnątrz którego wznosi się tajemnicza stożkowata wieża i kilka innych obiektów nieznanego przeznaczenia. Akropol - forteca - góruje nad resztą budowli w paśmie pobliskich skał, przy czym naturalne własności obronne skał uzupełniono murami z kamienia. Kompleks w Dolinie, to znaczna liczba okrągłych lub owalnych budowli nieznanego przeznaczenia.

W ruinach znaleziono steatytowe figurki ptaków o sokolich dziobach, ale z ludzkimi dłońmi zamiast nóg. Nie jest znany kult jakiemu miały służyć.

Obecnie archeolodzy zgadzają się, że Wielkie Zimbabwe wznieśli przodkowie dzisiejszych plemion Szona, założyciele średniowiecznego imperium Monomotapa.

[edytuj] Wątpliwości

1. Wszystkie znaleziska w Wielkim Zimbabwe, które poddały się próbom datowania, wskazują na XI-XV wiek naszej ery, ale nie sposób znanymi nam metodami ocenić wieku wzniesienia samej budowli. Przede wszystkim nie wiadomo skąd pochodził budulec i jakiej techniki użyto do cięcia niemal równych wielkością i kształtem kostek kamienia.
2. Drugą wątpliowość nasuwa znalezione w grobowcu egipskiej księżniczki VI dynastii czernidło do rzęs sporządzone przy użyciu antymonu. Złóż tego pierwiastka w Algierii i Maroko w starożytności nie znano, ale znano od dawien dawna w Afryce Południowej w dorzeczu Zambezi, na obszarze dzisiejszego Zimbabwe, co podważałoby hipotezy o erytrejskiej lub somalijskiej lokalizacji Puntu.
3. I wreszcie wątpliwość trzecia (choć być może wcale nie ostatnia): zamieszkujący okolice Wielkiego Zimbabwe Szona noszą na głowach chustki zawiązane takim samym sposobem, w jaki wiązali starożytni Egipcjanie swoje menesy.

Odpowiedzi na te pytania czekają na historyków.