Tulczyn
Z Wikipedii
Tulczyn (ukr. Тульчин) - miasto na wschodnim Podolu na Ukrainie, w obwodzie winnickim, nad Sielnicą. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 16 tys. Zakłady odzieżowe, technikum wterynarii, muzeum krajoznawcze.
W miejscu Tulczyna położony był pierwotnie ruski gród Nesterwar, zbudowany dla obrony przed najazdami tatarskimi. 1609 Zygmunt III Waza nadał dobra tulczyńskie Walentemu Aleksandrowi Kalinowskiemu. Później w posiadaniu Czetwiertyńskich i Potockich.
W latach 1780-ych Szczęsny Potocki zbudował w Tulczynie, według projektu Lacroix, w największy pałac magnacki Rzeczpospolitej. - "kresowy Wersal". Stosunkowo dobrze zachowany pałac jest przykładem architektury klasycystycznej, polskiego klasycyzmu i charakterystycznego dla niego typu palladiańskiego. Podczas wizyty w Tulczynie 1787 pałac podziwiał król Stanisław August Poniatowski.
1792 główny ośrodek konfederacji targowickiej, po II rozbiorze 1793 włączony do Rosji. W latach 1820-ych Tulcznyn był jednym z miejsc spotkań dekabrystów. Pod koniec XIX wieku pałac tulczyński przeszedł na własność państwa. Od 1892 mieściło się w nim kasyno oficerskie. Przed zamienionym w czasach carskich na prawosławną cerkiew kościołem dominikanów ustawiono pomnik konny Suworowa.
[edytuj] Bibliografia
Jaroszewski, Tadeusz., Pałac w Tulczynie i początki architektury klasycyzmu na Ukrainie, Przegląd Wschodni, Rok 1, Zeszyt 1, Warszawa 1991.
