Teksas
Z Wikipedii
Teksas | |||||
|
|||||
Przydomek: Lone Star State (Stan samotnej gwiazdy) |
|||||
Państwo | Stany Zjednoczone | ||||
Stolica | Austin | ||||
Największe miasto | Houston | ||||
Gubernator | Rick Perry | ||||
Powierzchnia • ogółem |
na 2 miejscu 696 241 km² |
||||
Populacja (2000) |
na 2 miejscu 20 851 820 |
||||
Gęstość zaludnienia (2000) |
na 28 miejscu 30,75 /km² |
||||
Wejście do Unii • kolejność |
28 |
||||
Strefa czasowa | Central: UTC-6/-5
Mountain: UTC-7/-6 |
||||
Szerokość geograficzna | 25°50'N do 36°30'N | ||||
Długość geograficzna | 93°31'W do 106°38'W | ||||
Szerokość Długość |
1065 km 1270 km |
||||
ISO 3166-2 | US-TX |
Teksas (ang. Texas) - stan w południowej części Stanów Zjednoczonych, położony na wybrzeżu Zatoki Meksykańskiej, sąsiadujący ze stanami Luizjana i Arkansas na wschodzie, stanem Oklahoma na północy i Nowym Meksykiem na zachodzie. Na południowym zachodzie graniczy z Meksykiem. Obszar w większości wyżynny (Wielkie Równiny), w części południowo-zachodniej niewielkie obszary górzyste, w części południowo-wschodniej Nizina Zatokowa.
Największe miasta to Houston, Dallas, San Antonio, Austin i El Paso.
- Historia:
- 1519 - Alonso Alvarez de Pineda ląduje na wybrzeżu Teksasu, ogłaszając teren posiadłością hiszpańską.
- 1821 - po uzyskaniu przez Meksyk niepodległości, Teksas staje się jego prowincją.
- lata 1820-1830 - w Teksasie osiedla się 12 tys. Amerykanów, z których większość pochodzi ze stanów niewolniczych. Rząd meksykański przyznaje osadnikom dużą autonomię lokalną.
- 1829 - rząd meksykański wprowadza na terenie całego państwa zakaz niewolnictwa i zakaz dalszej emigracji ze Stanów Zjednoczonych do Meksyku. Stosunki między Teksańczykami a Meksykanami zaczynają się pogarszać.
- 1 marca 1836 - teksańczycy ogłaszają powstanie Republiki Teksasu. Meksykańska armia atakuje w celu stłumienia rebelii, dochodzi do owianej później legendą bitwy o Alamo.
- 21 kwietnia 1836 - meksykańska armia zostaje pokonana w bitwie nad rzeką San Jacinto przez mniejsze liczebnie oddziały teksańskie dowodzone przez generała Sama Houstona.
- 1836 - Teksas staje się oficjalnie republiką. Sam Houston zostaje prezydentem. Na terenie nowo powstałej republiki zalegalizowane zostaje niewolnictwo.
- 1 marca 1845 - prezydent John Tyler podpisał rezolucję o aneksji Teksasu przez Stany Zjednoczone.
- 4 lipca 1845 - Teksas ratyfikuje akt o aneksji.
- 29 grudnia 1845 - Teksas zostaje przyjęty do Unii jako 28. stan.
- 1846 - wybucha wojna amerykańsko-meksykańska.
- 2 lutego 1848 - pomiędzy Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi zostaje podpisany traktat w Guadelupe-Hidalgo, na mocy którego Meksyk uznaje m.in. amerykańskie prawo do Teksasu. Zachodnia granica stanu zostaje przesunięta z rzeki Nuces na rzekę Rio Grande.
W roku 1861, gdy kolejne stany południowe występowały z Unii, również i Teksas z niej wystąpił. Często jest podkreślany fakt prounijnego nastawienia ówczesnego gubernatora Teksasu, Sama Houstona, który trzykrotnie odmówił złożenia przysięgi na wierność Konfederacji. Tymczasem sprawy miały się inaczej, Houston nie chciał akcesu swojego stanu do Konfederacji, gdyż pragnął, by stał się on znów w pełni niepodległym państwem. Houston wiedział, co robi, wszak przed laty był przywódcą rewolucji teksaskiej i prezydentem niepodległego Teksasu. Przez cały okres wojny secesyjnej w Teksasie występowała tendencja do odłączenia się od Konfederacji i dalszego bytu na własny rachunek.
- Przemysł i bogactwa naturalne:
- Wyższe uczelnie:
- Texas Tech University (http://www.ttu.edu/)
- Texas A&M University (http://www.tamu.edu/)
- Sławni ludzie: Jim Bowie, Samuel Houston, Lyndon Johnson, Chester Nimitz, George H. W. Bush, George W. Bush, Katherine Ann Porter, Dimebag Darrell, Pantera (zespół muzyczny), Lance Armstrong, Bobby Julich.
[edytuj] Ciekawostka
Mimo iż pojedyncze stany nie mają prawa prowadzić własnej polityki zagranicznej, w roku 2003 istniała w Londynie ambasada Teksasu.
Zobacz też: Historia Teksasu, Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki Stany Zjednoczone, Podział terytorialny USA
Alabama • Alaska • Arizona • Arkansas • Connecticut • Dakota Północna • Dakota Południowa • Delaware • Floryda • Georgia • Hawaje • Idaho • Illinois • Indiana • Iowa • Kalifornia • Kansas • Karolina Północna • Karolina Południowa • Kentucky • Kolorado • Luizjana • Maine • Maryland • Massachusetts • Michigan • Minnesota • Missisipi • Missouri • Montana • Nebraska • Nevada • New Hampshire • New Jersey • Nowy Meksyk • Nowy Jork • Ohio • Oklahoma • Oregon • Pensylwania • Rhode Island • Tennessee • Teksas • Utah • Vermont • Wirginia • Wirginia Zachodnia • Waszyngton • Wisconsin • Wyoming
Dystrykt Kolumbii
Terytoria Zamorskie
Guam • Mariany Północne • Portoryko • Samoa Amerykańskie • Wyspy Dziewicze • Dalekie Wyspy Mniejsze Stanów Zjednoczonych