Sediswakancja
Z Wikipedii
Sediswakancja (łac. sede vacante - "wakat stolicy") - w Kościele katolickim termin określający brak obsadzenia stolicy biskupiej. Kodeks prawa kanonicznego z 1983 stosuje to określenie zarówno wobec wakansu Stolicy Apostolskiej (diecezji rzymskiej - sede romana vacante), jak i każdej innej diecezji. Sediswakancja trwa do momentu objęcia diecezji przez nowego biskupa. Administrowanie jest w tym czasie ograniczone do spraw najistotniejszych, gdyż obowiązuje zasada nihil innovetur (niczego nie należy zmieniać).
Sediswakancja Stolicy Apostolskiej rozpoczyna się po śmierci papieża (lub ewentualnie po jego rezygnacji). W Watykanie administrację przejmuje kardynał kamerling, z pomocą trzech kardynałów asystentów (poniżej 80 roku życia), którzy są wybierani przez Kolegium Kardynalskie po jednym z każdego stopnia (kardynałów biskupów, kardynałów prezbiterów i kardynałów diakonów). Sede vacante trwa do wyboru nowego papieża przez konklawe. W średniowieczu, a także okresach późniejszych sediswakancja trwała nieraz bardzo długo, z różnych powodów. Najdłuższe okresy sede vacante miały miejsce w latach 1241-1243 i 1268-1271. Reorganizacja dokonana przez Pawła VI (1963-1978) przyczyniła się do usprawnienia wyboru nowego papieża.
W czasie sediswakancji dykasterie Kurii rzymskiej mają władzę ściśle określoną w Konstytucji Apostolskiej Universi Dominici Gregis. Ten sam dokument stwierdza (część I, rozdział V, punkt 30), że nikomu nie wolno filmować ani nagrywać słów konającego papieża, a jeśli ktoś chciałby fotografować go po śmierci w celach dokumentalnych, powinien poprosić kardynała kamerlinga o zgodę na to. Jeśli zmarły papież pozostawił testament i ustanowił jego wykonawcę, to wykonawca testamentu ma za zadanie wykonać ostatnie życzenia papieża, ale ze swych poczynań zdaje relację wyłącznie nowemu papieżowi (część I, rozdział V, punkt 32).
Podczas sediswakancji Stolica Apostolska posługuje się specyficznym herbem. Z jednej strony jest to herb kardynała kamerlinga, z drugiej symbol szczególnego czasu sede vacante. Na tarczy herbowej znajdują się dwa skrzyżowane klucze i rozpostarty parasol. Klucze to ewangeliczny symbol władzy danej Piotrowi przez Jezusa Chrystusa. Parasol to tzw. pavilion, rodzaj baldachimu lub uroczystego parasola, który był rozkładany tylko nad głową władcy. Od początku XVI wieku zaczęto umieszczać go w herbie kamerlinga na znak władzy. Parasol ten ma oznaczać także ochronę Opatrzności nad Kościołem w czasie oczekiwania na nowego papieża.
Sediswakancja w innych diecezjach rozpoczyna się po śmierci ordynariusza, po jego rezygnacji, przeniesieniu lub pozbawieniu urzędu (jeśli nie był wyznaczony biskup koadiutor). Tymczasową władzę przejmuje biskup pomocniczy (przy większej liczbie najstarszy nominacją) albo inny kapłan z wykazu, który winien być sporządzony przez ordynariusza. Następnie kolegium konsultorów powinno wybrać administratora diecezji. Jego urząd wygasa, gdy diecezję obejmuje mianowany przez papieża nowy biskup.
Zobacz też:
