Michael Klahr (starszy)
Z Wikipedii
Michael Klahr (starszy) (ur. 1693 r. w Bielicach, zm. 1742 r. w Lądku-Zdroju) – rzeźbiarz, wybitny przedstawiciel śląskiego baroku, ojciec Michaela Ignatiusa Klahra zwanego Młodszym.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Urodził się we wsi Bielice, a właściwie w jej nieistniejącym dziś przysiółku Nowa Biela (dawniej Neu Bielendorf), w chłopskiej rodzinie czeskich osadników (stąd czeskie brzmienie nazwiska). Jego talent odkryli jezuici. Istnieje niepotwierdzona dokumentami opowieść o tym, jak opat kłodzkiego konwiktu jezuitów Paul Stralano spotkał chłopca rzeźbiącego figurki do bożonarodzeniowej szopki. Rozpoznał w nim nietuzinkowy talent i po rozmowie z rodzicami zabrał go do szkoły prowadzonej przez zakon w Kłodzku (budynek pełni dziś funkcję muzealną). Tu Klahr pobierał nauki ogólne i uczył się teorii rzeźby. Sprowadzony przez jezuitów kilka lat później z Włoch architekt o nazwisku Plag został mistrzem młodego rzeźbiarza. Przypuszczalnie pod jego kierunkiem dalej studiował.
W 1723 r. rzeźbiarz ożenił się z Katarzyną Muehlan i rok później osiedlił się w Lądku-Zdroju (wówczas Bad Landeck), gdzie nabył narożną kamienicę w rynku Zur Kornecke (obecnie Rynek 1). Tu założył swój warsztat i szybko zyskał wysoką pozycję społeczną. W 1737 r. został wybrany radnym miasta. O jego działalności w radzie miejskiej świadczy zachowany podpis na podaniu z 1739 r., sporządzonym po pożarze miasta. Rzeźbił głównie w drewnie. Dopiero pod koniec życia wykonał dla Lądka kilka rzeźb z kamienia. Jego ostatnim dużym dziełem jest kamienna figura wotywna Trójcy Św., stojąca na lądeckim rynku.
Michał Klahr umarł w Lądku w wieku 49 lat. Według zapisków pochowano go 9 marca 1742 r.
[edytuj] Dzieła
- rzeźby w kościele jezuitów w Kłodzku: ambona z 1717 r., konfesjonały z 1720 r. i organy z 1722 r.
- figura wotywna oraz płaskorzeźba na elewacji domu nr 1 na rynku w Lądku-Zdroju
- grupa ukrzyżowania w kościele parafialnym w Lądku-Zdroju
- figury aniołów zdeponowane obecnie w Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku
- dwie kamienne figury z grupy ukrzyżowania zdeponowane w CKiR w Lądku-Zdroju
- rzeźby w kościele św. Jana Chrzciciela w Szczytnej
- ambona w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Kątach Bystrzyckich (pierwotnie w Ołdrzychowicach)
- ołtarz w kościele parafialnym w Jugowie
- ołtarz w kościele filialnym w Niemojowie (autorstwo niepewne)
[edytuj] Znaczenie
Rzeźbiarz ten jest autorem wielu dzieł rozsianych po ziemi kłodzkiej podziwianych za mistrzostwo warsztatowe oraz charakterystyczną teatralność i dynamikę przedstawianych postaci. W jego rzeźbach sztuka barokowa przejawia się w swojej najbardziej typowej postaci. Uważany jest za najwybitniejszego przedstawiciela swojej epoki na Śląsku.
[edytuj] Memoria
- W Ladku-Zdroju w dawnym domu rzeźbiarza powstaje muzeum poświęcone jego postaci (2006.09.15).
- Imię Michaela Klahra noszą następujące szkoły:
- Szkoła Podstawowa w Bolesławowie,
- Prywatne Liceum Ogólnokształcące w Kłodzku przy ul. Połabskiej 5,
- 15 maja 1993 r. Bielicach obchodzono uroczyście trzechsetną rocznicę urodzin rzeźbiarza. Po mszy z udziałem biskupa Henryka Gulbinowicza oraz polskich i niemieckich mieszkańców wsi, odsłonięto tablicę pamiątkową na ścianie kościoła (fotorelacja tutaj).